Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
SWINARSKI-PORAJ
imiona
Mikołaj
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
archidiecezja gnieźnieńska i poznańska (aeque principaliter)więcej na
www.archpoznan.pl
[dostęp: 2012.11.23]
ordynariat polowy Wojska Polskiego RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]
honorowe wyróżnienia
Złoty „Krzyż Zasługi”więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
kanonik honorowywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14] (katedra gnieźnieńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])
data i miejsce
śmierci
09.02.1940
KL Sachsenhausenobóz koncentracyjny
dziś: Sachsenhausen‐Oranienburg, pow. Oberhavel, kraj Brandenburgia, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]
szczegóły śmierci
Po abdykacji 09.11.1918 niemieckiego cesarza Wilhelma II Hohenzollerna; po podpisaniu 11.11.1918 przez Aliantów i Niemców, w wagonie sztabowym w Compiègne, w kwaterze marszałka Francji Ferdynanda Focha, rozejmu i zawieszenia broni — co oznaczało de facto zakończenie I wojny światowej; a także po przekazaniu 11.11.1918 przez Radę Regencyjną — działającą na terenie okupowanego przez Państwa Centralne (Niemcy i Austro–Węgry) tzw. niem. Königreich Polen (pl. Królestwo Polskie) — zwierzchniej władzy nad wojskiem brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu oraz zamianowaniu go naczelnym dowódcą wojsk polskich, co oznaczało de facto odrodzenie państwa polskiego, obejmującego aliści tylko obszar niem. Königreich Polen, czyli polskie terytorium do 1915 znajdujące się pod zaborem rosyjskim, i nie obejmującego ziem zaboru pruskiego; Wielkopolska — jako pruska niem. Provinz Posen (pl. Prowincja Poznańska) — nadal formalnie pozostawała częścią państwa niemieckiego. Jego parafialny Czarnków, stolica niem. Kreis Czarnikau (pl. powiat Czarnków), znajdował się na północy niem. Provinz Posen. Zarówno Czarnków, jak i niem. Kreis Czarnikau, zamieszkiwała mieszana, polska i niemiecka ludność, przy czym Niemcy stanowili większość powiatu na północy przedzielającej go rzeki Noteć, Polacy zaś w południowej jego części — sam Czarnków położony jest na południowym brzegu Noteci. Choć powstało wówczas kilka ośrodków określających się jako reprezentatywne wobec lokalnej społeczności, to początkowo próbowano dojść do porozumienia. I tak ukonstytuowana ok. 13‐14.11.1918 Rada Robotniczo–Żołnierska RRŻ, inspirowana i podległa podobnej radzie powstałej w Berlinie — za zgodą jeszcze częściowo konspiracyjnego, polskiego Komitetu Obywatelskiego KO, podporządkowanego Centralnego Komitetowi Obywatelskiemu CKO z Poznania — składała się z 12 osób, 6 Polaków i 6 Niemców. Podporządkował się jej zarówno niemiecki burmistrz Czarnkowa, jak niem. landrat (pl. administrator powiatu). Udało mu się wówczas przeforsować uchwałę w sprawie równouprawnienia w życiu publicznym języków polskiego i niemieckiego, a później już, 28.11.1918, do wprowadzenia polskich katechez oraz lekcji czytania i pisania po polsku we wszystkich szkołach niem. Kreis Czarnikau. 16.11.1918 został też wiceprzewodniczącym Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej PRL, powstałej po ujawnieniu KO, na apel Naczelnej Rady Ludowej NRL z Poznania, powstałej po ujawnieniu CKO, mającej reprezentować polskie interesy. W odpowiedzi Niemcy utworzyli niem. Volksrat (pl. Rada Ludowa) i 23.11.1918 doszło do wspólnego posiedzenia obu rad ludowych, na którym do pilnowania porządku w mieście powołano wspólną — z przewagą Polaków — Straż Obywatelską (przekształconą później w Straż Ludową).
Napięcie między oboma stronami wszelako rosło. 25.11.1918 z inicjatywy niemieckiego niem. landrat do Czarnkowa wkroczyła niemiecka 6. kompania 148. (lub 149.) Pułku Piechoty z Piły, i obstawiła pocztę, dworzec kolejowy i starostwo powiatowe. To znacząco pogorszyło sytuację w mieście, tym bardziej, że 06.12.1918 dowódca 6. kompanii zażądał rozwiązania RRŻ, uznając Czarnków za miasto garnizonowe, w którym władzę powinni tworzyć wyłącznie przedstawiciele wojska. RRŻ zaprotestowała. Polska strona była podzielona — jedna strona uważała, że należy czekać na dalszy rozwój wypadków, druga — że należy zacząć przygotowywać się do powstania. Należał do tej drugiej grupy. Istnieją relacje, że nakazał gromadzenie środków opatrunkowych. Na jego plebanii zgromadzić miano „spory arsenał zakupiony z pieniędzy księdza Swinarskiego”.
27.12.1918 w Poznaniu wybuchło Powstanie Wielkopolskie.
03.01.1919 odbyło się — w trybie konspiracyjnym — zebranie PRL, którego był wiceprzewodniczącym. Zaakceptowano nominację dowódcy sił zbrojnych zachodnio–północnego okręgu nadnoteckiego oddziałów powstańczych. Następnego dnia odbyło się zebranie RRŻ, na którym jego przewodniczący, a jednocześnie członek PRL, Stanisław Grupiński, odczytał rzekomy telegram z Poznania, który informował o zbliżaniu się do Czarnkowa 30‐tysięcznej armii powstańczej. Nic takiego nie miało miejsca, ale RRŻ uchwaliła natychmiast rezolucję o braku sprzeciwu wobec ewentualnego zajęcia miasta. Niemiecka 6. kompania, po uzyskaniu gwarancji bezpieczeństwa dla żołnierzy, złożyła broń, zostawiła wyposażenie i wyjechała z Czarnkowa. Kolejnego dnia, 05.01.1920, niewielki przybyły oddział powstańczy i lokalne polskie grupy zajęły dworzec kolejowy, obsadziły pocztę i urzędy, rozbroiły niemieckich policjantów i zmusiły burmistrza i niem. landrat do ustąpienia. Niemcy, wzburzeni fortelem, zareagowali po kilku dniach, 08.01.1920, gdy większość polskich oddziałów powstańczych opuściła już Czarnków i udała się do zagrożonej Chodzieży, i w mieście rozgorzały walki. Prowadził wówczas w kolegiacie modły o wolność. Miasto pozostało w polskich rękach.
Noteć stała się de facto rzeką graniczną, rozdzielającą obie strony. I choć w okolicy w 02‐13.02.1919 trwały walki to Czarnków pozostał polski. Tak było też 16.02.1919, gdy w Trewirze podpisano rozejm, wymuszony przez zwycięskie państwa Ententy, mocą którego polska powstańcza Armia Wielkopolska została uznana za wojsko sprzymierzone i wyznaczono granicę, której przekraczania „zabroniono wojskom niemieckim”, pozostawiając dużą część Wielkopolski poza ich wpływem. Dopiero jednak traktat wersalski, zawarty 28.06.1919, przyznał formalnie Wielkopolskę, w tym Czarnków, Polsce. Oficjalnie stały się częścią Polski 10.01.1920, po ratyfikacjach traktatu przez wszystkie umawiające się strony.
Powstańcze kompanie z Czarnkowa, których był kapelanem i od których odbierał przysięgę wierności, walczyły nie tylko w Powstaniu Wielkopolskim, ale także — w ramach 9. Pułku Strzelców Wielkopolskich — w ostatniej fazie wojny polsko–ukraińskiej 1918‐1919 i wojnie polsko–rosyjskiej 1919‐1921.
Po niemieckim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 (Rosjanie zaatakowali Polskę 17 dni później) i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, aresztowany przez Niemców już 03.09.1939.
Więziony w obozie przejściowym IL Linde w Lipce.
Z zemsty za udział w Powstaniu Wielkopolskim bity przy każdej okazji.
Nie załamał się — przeciwnie, pocieszał innych więźniów i stawał w ich obronie.
Dlatego zdjęto mu sutannę, odebrano szelki i kazano stać z podniesionymi do góry rękami i patrzeć prosto w słońce.
Gdy próbował poprawiać opadające spodnie bito go.
Jeden z żołdaków kolbą złamał mu obojczyk.
Obok stały i wrzeszczały niemieckie kobiety, domagające się kastracji duchownego.
Pod koniec 09.1939 osadzony w obozie przejściowym ZL Albatros w Pile.
W końcu, całkowicie wyczerpany, przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen, gdzie zginął.
numery obozowe
3726Kliknij by wyświetlić stronę źródłową (KL SachsenhausenKliknij by przejść do opisu)
przyczyna śmierci
eksterminacja: wycieńczenie i głód
sprawstwo
Niemcy
miejsca i wydarzenia
KL SachsenhausenKliknij by przejść do opisu, ZL AlbatrosKliknij by przejść do opisu, IL LindeKliknij by przejść do opisu, «Intelligenzaktion»Kliknij by przejść do opisu, Reichsgau Danzig‐WestpreußenKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Powstanie WielkopolskieKliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
29.07.1874
Dębedziś: gm. Lubasz, pow. Czarnków/Trzcianka, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
13.12.1903 (Gnieznodziś: gm. Gniezno miasto, pow. Gniezno, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])
szczegóły posługi
1911 – 1939
proboszcz — Czarnkówdziś: gm. Czarnków, pow. Czarnków/Trzcianka, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.06.20] ⋄ parafia RK pw. św. Marii Magdaleny ⋄ dekanat RK Czarnkówdziś: gm. Czarnków, pow. Czarnków/Trzcianka, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.06.20] — także: ok. 1922‐1939 notariusz dekanalny; ok. 1927‐1939 koresponent komisji mieszanej dla ochrony zabytków sztuki i kultury na województwo poznańskie; ok. 1929‐1936 delegat arcybiskupi przy egzaminach maturalnych w seminariach nauczycielskich na pow. Czarnków
1930 – 1941
kapelan — Gnieznodziś: gm. Gniezno miasto, pow. Gniezno, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ kaplica RK („Łubieńskich”) ⋄ archikatedra RK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
1909 – 1911
wikariusz — Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ parafia RK pw. św. Marcina Biskupa i Wyznawcy ⋄ dekanat RK Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1904 – 1909
wikariusz — Poznańosiedle Jeżyce
dziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ parafia RK pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana ⋄ dekanat RK Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
do 1903
student — Gnieznodziś: gm. Gniezno miasto, pow. Gniezno, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Arcybiskupie Duchowne Seminarium Praktyczne (łac. Seminarium Clericorum Practicum)
student — Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Arcybiskupie Seminarium Duchowne (Collegium Leoninum)
inni związani
szczegółami śmierci
ADAMCZYKKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, BRZĄKAŁAKliknij by wyświetlić biogram Wiktor, BURCZYKKliknij by wyświetlić biogram Feliks, BYTOFKliknij by wyświetlić biogram Piotr, CHARSZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Ignacy, CHYLARECKIKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, CIEMNIAKKliknij by wyświetlić biogram Ludwik, CYBULSKIKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, CZAKIKliknij by wyświetlić biogram Saturnin, CZAPIEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef Leonard, DEMSKIKliknij by wyświetlić biogram Władysław, DOERINGKliknij by wyświetlić biogram Aleksander, FIGATKliknij by wyświetlić biogram Henryk, GOŃCZKliknij by wyświetlić biogram Bernard, GORALKliknij by wyświetlić biogram Władysław, GRZEBIELEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, GUZKliknij by wyświetlić biogram Józef Wojciech (o. Innocenty), HEVELKEKliknij by wyświetlić biogram Jan, HINZKliknij by wyświetlić biogram Franciszek Feliks, HINZKliknij by wyświetlić biogram Tadeusz, JARZĘBSKIKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, JORDANKliknij by wyświetlić biogram Bolesław, KALINOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Teodor, KARAMUCKIKliknij by wyświetlić biogram Edmund Władysław, KARCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Cyryl Metody, KAŹMIERCZAKKliknij by wyświetlić biogram Bronisław Antoni, KLEINKliknij by wyświetlić biogram Jan, KOMPFKliknij by wyświetlić biogram Janusz, KONKOLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Joachim, KOWNACKIKliknij by wyświetlić biogram Bronisław, KOZUBEKKliknij by wyświetlić biogram Roman, KRAUZEKliknij by wyświetlić biogram Edmund, KRUPIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Alojzy, KUBIAKKliknij by wyświetlić biogram Jan (br. Norbert Maria), KUBICKIKliknij by wyświetlić biogram Stefan, KUBISTAKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, KUPILASKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, LAPISKliknij by wyświetlić biogram Kazimierz, LENARTKliknij by wyświetlić biogram Jan, LICZNERSKIKliknij by wyświetlić biogram Konstanty, ŁOSIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Bernard Antoni, MACIĄTEKKliknij by wyświetlić biogram Stanisław Piotr, MARCHLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Leonard, MATUSZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, MĄKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan, MĘŻNICKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, MICHNOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Marian Jan, MITRĘGAKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, MORKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Edmund, MOŚCICKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, NAGÓRSKIKliknij by wyświetlić biogram Paweł Wojciech, NITSCHMANNKliknij by wyświetlić biogram Adam Robert, NOWAŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Antoni, NOWICKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksander, OCHOŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Karol (o. Krystyn), OKOŁO–KUŁAKKliknij by wyświetlić biogram Antoni, PALUCHOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Bolesław, PETRYKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Stefan, PIASZCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Michał, PODLASZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, POMIANOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Władysław, RADTKEKliknij by wyświetlić biogram Stefan Bolesław, SĄSAŁAKliknij by wyświetlić biogram Teodor, SKOBLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Mieczysław, SKOWRONKliknij by wyświetlić biogram Kazimierz, SOCHACZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Bronisław Piotr, SYNOWIECKliknij by wyświetlić biogram Bolesław, SZUKALSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan, SZYMAŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Brunon Piotr Jan, ŚLEDZIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, TUSZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, TYMIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Antoni, WAWRZYNOWICZKliknij by wyświetlić biogram Jan, WĄSOWICZKliknij by wyświetlić biogram Zygmunt, WIERZBICKIKliknij by wyświetlić biogram Zygmunt Wawrzyniec, WIERZCHOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Fabian Sebastian, WILLIMSKYKliknij by wyświetlić biogram Albert, WŁODARCZYKKliknij by wyświetlić biogram Ignacy, WOHLFEILKliknij by wyświetlić biogram Robert, WRÓBLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Bronisław, ZAWISZAKliknij by wyświetlić biogram Walenty, ZIELIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Paweł Mikołaj, ZIEMSKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksander Feliks, ZIENKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Wacław, ŻUCHOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Wacław
miejsca i wydarzenia
opisy
KL Sachsenhausen: Przez niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL Sachsenhausen, założony na terenach byłej wioski olimpijskiej w 07.1936, przeszły w 1940 setki polskich kapłanów. Zanim zostali przetransportowani to obozu koncentracyjnego KL Dachau, część z nich zginęła w KL Sachsenhausen. W obozie dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach. W latach 1942‐1944 ok. 140 więźniów pracowało nad fałszowaniem funtów brytyjskich, paszportów, wiz, pieczęci i innych dokumentów. Także i innych więźniów wykorzystywano do pracy niewolniczej, m.in. w zakładach lotniczych firmy Heinkel, w fabrykach firm AEG i Siemens. Przeciętnie w obozie przebywało ok. 50,000 więźniów. Razem przez KL Sachsenhausen i jego filie przeszło ponad 200,000, z których zginęły dziesiątki tysięcy. Tuż przed nadejściem Rosjan dokonano masowej ewakuacji obozu i jego filii (razem ok. 80,000 więźniów) na zachód — w tzw. „marszach śmierci” do innych obozów, m.in. do KL Mauthausen‐Gusen oraz KL Bergen‐Belsen. Obóz funkcjonował do 22.04.1945. Po zakończeniu działań wojennych Rosjanie zorganizowali tam tajny obóz dla jeńców niemieckich i „podejrzanych” żołnierzy rosyjskich. (więcej na: www.stiftung-bg.deKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10])
ZL Albatros: Niemiecki przejściowy niem. Zivilgefangenenlager (pl. obóz dla jeńców cywilnych) w Pile, funkcjonujący od 09.1930 do 12.1939, przeznaczony głównie dla polskich nauczycieli i duchownych (którzy byli traktowani szczególnie okrutnie), przed wysłaniem do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen, oraz dla Żydów. Jeńcy zmuszani byli do pracy w niemieckich zakładach przemysłowych i lokalnych majątkach ziemskich. Razem przez obóz przeszło ok. 500 Polaków. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.11.17])
IL Linde: niem. „Internierungslager” (pl. „obóz internowania”) — tymczasowy obóz koncentracyjny, określany także jako niem. „Internierterlager” — założony 01.09.1939, w dniu niemieckiego ataku na Polskę, w Lipce Krajeńskiej przez niemieckie siły zbrojne Wehrmacht. Więziono w nim przedstawicieli wszystkich polskich grup społecznych: właścicieli ziemskich, nauczycieli, przedsiębiorców, księży, kolejarzy, rolników, urzędników. Przejściowo również wojskowych. Także grupę polskich Żydów. Wszyscy pochodzili z rejonu Złotowa (Sępólna Krajeńskiego, Tucholi, Wyrzyska, Chojnic, Nakła, Chodzieży, Czarnkowa). W szczytowym okresie przebywało w nim ok. 500 osób (głównie mężczyzn). Więźniów bito (m.in. tzw. bykowcami), dokonywano mordów. Zdegenerowana niemiecka załoga pastwiła się nad duchownymi katolickimi. Obóz zlikwidowano prawd. w 11/12.1939. (więcej na: www.77400.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.01.02])
«Intelligenzaktion»: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), gdzie nosił miano «AB‐aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])
Reichsgau Danzig‐Westpreußen: Po polskiej klęsce w kampanii 09.1939, będącej rezultatem paktu Ribbentrop‐Mołotow i stanowiącej pierwszy etap II wojny światowej, i rozpoczęciu w części Polski okupacji niemieckiej (w drugiej, wschodniej części Polski rozpoczęła się okupacja rosyjska), Niemcy podzielili okupowane polskie terytorium na pięć głównych obszarów (i kilka mniejszych). Największy przekształcili w niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), przeznaczone wyłącznie dla Polaków i Żydów i stanowiące część tzw. niem. Großdeutschland (pl. Wielkie Niemcy). Dwa przyłączyli do już istniejących niemieckich prowincji. Z dwóch utworzyli odrębne nowe prowincje. Jednym z nich było Pomorze Nadwiślańskie, już 08.10.1939, dekretem przywódcy niemieckiego Adolfa Hitlera wcielone do Niemiec (formalnie zaczął obowiązywać 26.10.1939), a 02.11.1939 przekształcone w prowincję niem. Reichsgau Danzig‐Westpreußen (pl. Okręg Rzeszy Gdańsk‐Prusy Zachodnie), w której obowiązywać miało prawo państwa niemieckiego. Główną osią polityki nowej prowincji, której obszar Niemcy uznali za niem. „Ursprünglich Deutsche” (pl. „rdzennie niemieckie”), mimo iż ok. 85% jej mieszkańców stanowili Polacy, było niem. „Entpolonisierung” (pl. „odpolszczenie”), czyli przymusowa germanizacja. Ok. 60,000 Polaków zamordowano w 1939‐1940, w ramach niem. „Intelligenzaktion”, i.e. eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych, w ok. 432 miejscach skrytobójczych mordów — w tym ok. 220 polskich kapłanów katolickich. Drugie tyle zesłano do niemieckich obozów koncentracyjnych, skąd wróciło niewielu (aresztowano ponad 300 kapłanów, z których w obozach koncentracyjnych zginęło ok. 130). Wysiedlono ok. 124,000‐170,000, przy czym ok. 90,000 do niem. Generalgouvernement. Masowo zmuszano Polaków do podpisywania niemieckiej listy narodowościowej niem. Deutsche Volksliste (pl. folkslista) DVL. Dzieci polskie mogły się uczyć tylko po niemiecku. Zakazano używania języka polskiego podczas katolickich Mszy św., a także podczas spowiedzi. Konfiskowane polskie majątki ziemskie. By jeszcze bardziej ograniczyć liczbę ludności polskiej wysyłano Polaków na roboty przymusowe w głąb Niemiec. Pozostałych Polaków traktowano jako nisko wykwalifikowaną siłę roboczą, izolowano od Niemców i ściśle kontrolowano — legalnie spotykać mogli się najwyżej we trzech lub we troje, nawet we własnych mieszkaniach. Wielu wcielono do niemieckiej armii Wehrmacht. Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej nadzorca tej prowincji, niem. Reichsstatthalter (pl. Namiestnik Rzeszy) i niem. Gauleiter (pl. naczelnik okręgu) niemieckiej partii narodowo–socjalistycznej, Albert Maria Forster, został stracony. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.06.24])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Powstanie Wielkopolskie: Powstanie polskich mieszkańców byłej niemieckiej niem. Posen Provinz (pl. Prowincja Poznańska) na przełomie lat 1918‐1919 — po abdykacji 09.11.1918 niemieckiego cesarza Wilhelma II Hohenzollerna; po rozejmie i zawieszeniu broni między Aliantami a Niemcami podpisanym 11.11.1918 w wagonie sztabowym w Compiègne, w kwaterze marszałka Francji Ferdynanda Focha — co oznaczało de facto zakończenie I wojny światowej — przeciwko powstałej na gruzach Cesarstwa Niemieckiego niemieckiej Republice Weimarskiej, z zamiarem przyłączenia ziem zaboru pruskiego do Rzeczypospolitej. Odrodzona 11.11.1918 Rzeczpospolita początkowo formalnie obejmowała bowiem tylko tzw. niem. Königreich Polen (pl. Królestwo Polskie), czyli terytorium do 1915 znajdujące się pod zaborem rosyjskim, a następnie pod kontrolą Państw Centralnych (Niemiec i Austro–Węgier), nie obejmując aliści zaboru pruskiego. Rozpoczęte 27.12.1918 w Poznaniu i zakończone 16.02.1919 paktem rozejmowym w Trewirze, wymuszonym przez zwycięskie państwa Ententy, w którym znalazły się postanowienia nakazujące Niemcom zaprzestania działań przeciw Polsce i, co istotne, uznano polską powstańczą Armię Wielkopolską za sprzymierzone siły zbrojne Ententy. De facto okazało się polskim zwycięstwem, potwierdzonym w głównym traktacie pokojowym po I wojnie światowej, traktacie wersalskim z 28.06.1919, który w życie wszedł 10.01.1920 i w którym większość ziem zaboru pruskiego uznano za polskie. Udział w Powstaniu wzięło wielu polskich kapłanów, zarówno jako kapelanów oddziałów powstańczych, jak i członków i przywódców nowych władz polskich na terenach objętych Powstaniem. W 1939, po najeździe niemieckim na Polskę i rozpoczęciu II wojny światowej ci kapłani byli szczególnie prześladowani przez Niemców i w większości zamordowani. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.08.14])
źródła
osobowe:
www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], polacywberlinie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], ecclesiazdziejowwielkopolski.amu.edu.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04]
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.czarnkow.infoKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.12.13], mck.czarnkow.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.12.13], www.bikop.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.08.14], www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], mpn.poznan.uw.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.03.14]
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: SWINARSKI-PORAJ Mikołaj
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu