Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
status
Sługa Boży
nazwisko
SĄSAŁA
imiona
Teodor
funkcja
ojciec zakonny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
zakon
Zgromadzenie Słowa Bożego (i.e. oo. Werbiści) (Werbiści - SVD)więcej na
www.werbisci.pl
[dostęp: 2012.11.23]
diecezja / prowincja
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]
honorowe wyróżnienia
„Krzyż Żelazny” II klasywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.04.25]
data i miejsce
śmierci
16.04.1940
KL Sachsenhausenobóz koncentracyjny
dziś: Sachsenhausen–Oranienburg, pow. Oberhavel, kraj Brandenburgia, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]
alt. daty i miejsca
śmierci
25.04.1950, 23.05.1940
szczegóły śmierci
W czasie I wojny światowej kapelan i sanitariusz armii niemieckiej na froncie francuskim (1915‑8).
Po zakończeniu wojny wysłany na tereny Śląska, gdzie wziął aktywny udział w polskich przygotowaniach do plebiscytu 20.03.1921, który miał zdecydować o przynależności państwowej tego regionu.
Ponieważ Bytom w wyniku plebiscytu pozostał w rękach niemieckich (nie zmieniło tego także III powstanie śląskie 02.05‑05.07.1921) przeniósł się do Polski, do Rybnika.
Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, internowany przez Niemców 28.10.1939 przez Niemców w macierzystym domu misyjnym w Górnej Grupie.
05.02.1940 przetransportowany wraz z większością swoich współbraci z Górnej Grupy do obozu przejściowego Neufahrwasser w Gdańsku, a stamtąd 08.02.1940 do obozu koncentracyjnego KL Stutthof.
Następnie 09‑10.04.1940 zawieziony do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen.
Tam po pięciu dniach zemdlał i zmarł w drodze do obozowego „szpitala”.
przyczyna śmierci
eksterminacja: wycieńczenie i głód
sprawstwo
Niemcy
data i miejsce
urodzenia
07.11.1888
Szczepanowicedziś: dzielnica w Opolu, pow. Opole miasto, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
śluby zakonne
08.09.1911 (czasowe)
03.09.1914 (wieczyste)
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
08.09.1914 (Nysadziś: gm. Nysa, pow. Nysa, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2018.05.06])
szczegóły posługi
1930 – 1939
prorektor {Górna Grupadziś: gm. Dragacz, pow. Świecie, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Niższe Seminarium (gimnazjum) w Domu Misyjnym pw. św. Józefa, Zgromadzenie oo. Werbistów}, także: nauczyciel j. francuskiego, rysunków i robót ręcznych,kapelan lokalnego garnizonu Wojska Polskiego, asystent I admonitor (radca) prowincjała
1931 – 1932
zakonnik {Górna Grupadziś: gm. Dragacz, pow. Świecie, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Dom Misyjny pw. św. Józefa, Zgromadzenie oo. Werbistów}, ojciec duchowy braci zakonnych
1929 – 1931
zakonnik {Górna Grupadziś: gm. Dragacz, pow. Świecie, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Niższe Seminarium (gimnazjum) w Domu Misyjnym pw. św. Józefa, Zgromadzenie oo. Werbistów}, nauczyciel
ok. 1929
student {Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (od 1955), Uniwersytet Polski (1945‑55, 1920‑1939), Wszechnica Piastowska (1919‑1920), Akademia Królewska (1903‑1918)}, dyplom nauczyciela szkół średnich (06.02.1929 egzamin uproszczony z języka francuskiego przed państwową komisją egzaminacyjną)
1924 – 1929
duszpasterz {Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Zgromadzenie oo. Werbistów}, m.in. w Gimnazjum Humanistycznym ss. Urszulanek
1924 – 1927
rektor {Rybnikdziś: pow. Rybnik miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Niższe Seminarium (gimnazjum) w Domu Misyjnym pw. Królowej Apostołów, Zgromadzenie oo. Werbistów}, także: nauczyciel i wychowawca
1921
zakonnik {Bytomdziś: pow. Bytom miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Dom Misyjny, Zgromadzenie oo. Werbistów}
1919 – 1921
zakonnik {Bad Driburgdziś: pow. Höxter, rej. Detmold, kraj Nadrenia Północna–Westfalia, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.10.06], Dom Misyjny pw. św. Ksawerego, Zgromadzenie oo. Werbistów}, kapelan polskich emigrantów
ok. 1918 – ok. 1919
zakonnik {Maria Enzersdorfdziś: pow. Mödling, kraj Dolna Austria, Austria
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Dom Misyjny pw. św. Gabriela, Zgromadzenie oo. Werbistów}
ok. 1911 – ok. 1914
student {Maria Enzersdorfdziś: pow. Mödling, kraj Dolna Austria, Austria
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], filozofia i teologia, Wyższe Seminarium Duchowne w Domu Misyjnym pw. św. Gabriela, Zgromadzenie oo. Werbistów}
1910 – 1912
nowicjat {Maria Enzersdorfdziś: pow. Mödling, kraj Dolna Austria, Austria
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Dom Misyjny pw. św. Gabriela, Zgromadzenie oo. Werbistów}
od 1910
zakonnik {Zgromadzenie oo. Werbistów}
1908 – 1910
uczeń {Maria Enzersdorfdziś: pow. Mödling, kraj Dolna Austria, Austria
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], Niższe Seminarium Duchowne (liceum) w Domu Misyjnym pw. św. Gabriela, Zgromadzenie oo. Werbistów}, prawd.
14.04.1903 – 24.07.1908
uczeń {Nysadziś: gm. Nysa, pow. Nysa, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2018.05.06], Niższe Seminarium Duchowne (gimnazjum) w Domu Misyjnym pw. Świętego Krzyża, Zgromadzenie oo. Werbistów}
inni związani
szczegółami śmierci
GOŁĄBKliknij by wyświetlić biografię Piotr, KOZUBEKKliknij by wyświetlić biografię Roman, KUBISTAKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, LIGUDAKliknij by wyświetlić biografię Paweł Alojzy, ADAMCZYKKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, BRZĄKAŁAKliknij by wyświetlić biografię Wiktor, BURCZYKKliknij by wyświetlić biografię Feliks, BYTOFKliknij by wyświetlić biografię Piotr, CHARSZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Ignacy, CHYLARECKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, CIEMNIAKKliknij by wyświetlić biografię Ludwik, CYBULSKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, CZAKIKliknij by wyświetlić biografię Saturnin, CZAPIEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef Leonard, DEMSKIKliknij by wyświetlić biografię Władysław, DOERINGKliknij by wyświetlić biografię Aleksander, FIGATKliknij by wyświetlić biografię Henryk, GOŃCZKliknij by wyświetlić biografię Bernard, GORALKliknij by wyświetlić biografię Władysław, GRZEBIELEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, GUZKliknij by wyświetlić biografię Józef Wojciech (o. Innocenty), HEVELKEKliknij by wyświetlić biografię Jan, HINZKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, HINZKliknij by wyświetlić biografię Tadeusz, JARZĘBSKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, JORDANKliknij by wyświetlić biografię Bolesław, KALINOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Teodor, KARAMUCKIKliknij by wyświetlić biografię Edmund Władysław, KARCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Cyryl Metody, KAŹMIERCZAKKliknij by wyświetlić biografię Bronisław, KLEINKliknij by wyświetlić biografię Jan, KOMPFKliknij by wyświetlić biografię Janusz, KONKOLEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Joachim, KOWNACKIKliknij by wyświetlić biografię Bronisław, KRAUZEKliknij by wyświetlić biografię Edmund, KRUPIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Alojzy, KUBIAKKliknij by wyświetlić biografię Jan (br. Norbert Maria), KUBICKIKliknij by wyświetlić biografię Stefan, KUPILASKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, LAPISKliknij by wyświetlić biografię Kazimierz, LENARTKliknij by wyświetlić biografię Jan, LICZNERSKIKliknij by wyświetlić biografię Konstanty, ŁOSIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Bernard Antoni, MACIĄTEKKliknij by wyświetlić biografię Stanisław Piotr, MARCHLEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Leonard, MATUSZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, MĄKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Jan, MĘŻNICKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, MICHNOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Marian Jan, MITRĘGAKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, MORKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Edmund, MOŚCICKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, NAGÓRSKIKliknij by wyświetlić biografię Paweł Wojciech, NITSCHMANNKliknij by wyświetlić biografię Adam Robert, NOWAŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Antoni, NOWICKIKliknij by wyświetlić biografię Aleksander, OCHOŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Karol (o. Krystyn), OKOŁO–KUŁAKKliknij by wyświetlić biografię Antoni, PALUCHOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Bolesław, PETRYKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Stefan, PIASZCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Michał, PODLASZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, POMIANOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Władysław, RADTKEKliknij by wyświetlić biografię Stefan Bolesław, SKOBLEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Mieczysław, SKOWRONKliknij by wyświetlić biografię Kazimierz, SOCHACZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Bronisław Piotr, SWINARSKI–PORAJKliknij by wyświetlić biografię Mikołaj, SYNOWIECKliknij by wyświetlić biografię Bolesław, SZUKALSKIKliknij by wyświetlić biografię Jan, SZYMAŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Brunon, ŚLEDZIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, TUSZYŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, TYMIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Antoni, WAWRZYNOWICZKliknij by wyświetlić biografię Jan, WĄSOWICZKliknij by wyświetlić biografię Zygmunt, WIERZBICKIKliknij by wyświetlić biografię Zygmunt Wawrzyniec, WIERZCHOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Fabian Sebastian, WILLIMSKYKliknij by wyświetlić biografię Albert, WŁODARCZYKKliknij by wyświetlić biografię Ignacy, WOHLFEILKliknij by wyświetlić biografię Robert, WRÓBLEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Bronisław, ZAWISZAKliknij by wyświetlić biografię Walenty, ZIELIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Paweł, ZIEMSKIKliknij by wyświetlić biografię Aleksander, ZIENKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Wacław, ŻUCHOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Wacław
miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)
KL Sachsenhausen (nr więźnia: 21125Kliknij by wyświetlić biografię): Przez obóz koncentracyjny KL Sachsenhausen, założony na terenach byłej wioski olimpijskiej w 07.1936, przeszły w 1940 setki polskich kapłanów. Zanim zostali przetransportowani to obozu koncentracyjnego KL Dachau, część z nich zginęła w KL Sachsenhausen. W obozie dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach. W latach 1942‑4 ok. 140 więźniów pracowało nad fałszowaniem funtów brytyjskich, paszportów, wiz, pieczęci i innych dokumentów. Także i innych więźniów wykorzystywano do pracy niewolniczej, m.in. w zakładach lotniczych firmy Heinkel, w fabrykach firm AEG i Siemens. Przeciętnie w obozie przebywało ok. 50,000 więźniów. Razem przez KL Sachsenhausen i jego filie przeszło ponad 200,000, z których zginęły dziesiątki tysięcy. Tuż przed nadejściem Rosjan dokonano masowej ewakuacji obozu i jego filii (razem ok. 80,000 więźniów) na zachód — w tzw. „marszach śmierci” do innych obozów, m.in. do KL Mauthausen–Gusen oraz KL Bergen–Belsen. Obóz funkcjonował do 22.04.1945. Po zakończeniu działań wojennych Rosjanie zorganizowali tam tajny obóz dla jeńców niemieckich i „podejrzanych” żołnierzy rosyjskich. (więcej na: www.stiftung-bg.deKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10])
KL Stutthof (nr więźnia: 9132): W obozie koncentracyjnym KL Stutthof (ówcześnie na terenie Wschodnich Prus należących do Niemiec, dziś: wieś Sztutowo), którego budowę rozpoczęto 2.ix.1939, w dzień po niemieckim ataku na Polskę i rozpoczęciu II wojny światowej, Niemcy przetrzymywali razem ok. 110‑127 tys. osób pochodzących z 28 krajów, w tym 49 tysięcy kobiet i dzieci. Zamordowali ok. 65 tys. osób. W dniach 25.01–27.04. 1945, wobec nacierającej armii rosyjskiej, Niemcy przeprowadzili ewakuację obozu. 09.05.1945, gdy na teren obozu wtargnęli żołnierze rosyjskim, było w nim tylko 100 więźniów. W początkowym okresie (1939‑40) w KL Stutthof przetrzymywano księży z obszaru Pomorza, by później wysłać ich do obozu koncentracyjnego KL Dachau. Część została zamordowana już w KL Stutthof lub okolicy (na przykład w lesie Stegna). Także w późniejszym czasie wśród więźniów pojawiali się duchowni. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06])
Górna Grupa: Od 10.1939 do ok. 04.1940 w Górnej Grupie w klasztorze werbistów Niemcy zorganizowali — w ramach akcji „Intelligenzaktion”, eksterminacji polskiej inteligencji na Pomorzu — obóz dla Polaków, w tym 95 polskich duchownych, z okolic Świecia, Bydgoszczy, Chełmna, Grudziądza i Starogardu Gdańskiego na Pomorzu. Ok. 50 z nich zginęło, w tym znacząca część została zamordowana na miejscach straceń w Mniszku–Grupie. W tym samym miejscu w 1945 Rosjanie urządzili obóz koncentracyjny dla Niemców. Wśród nich byli kapłani katoliccy, z których dwóch poniosło śmierć. (więcej na: www.kpbc.ukw.edu.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.27])
Intelligenzaktion: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano AB‑aktion. W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])
Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Powstania śląskie: Trzy zbrojne wystąpienia polskiej ludności przeciwko Niemcom w latach 1919‑21 o polską przynależność Górnego Śląska i Opolszczyzny, po odrodzeniu państwa polskiego w 1918. Wybuchły w kontekście plebiscytu zarządzonego na podstawie ustaleń międzynarodowego traktatu wersalskiego z 28.06.1919, kończącego I wojnę światową, który miał zdecydować o przynależności państwowej spornych ziem. I powstanie miało miejsce w dniach 16‑24.08.1919 i wybuchło samorzutnie w odpowiedzi na terror i represje niemieckie wobec ludności polskiej. Objęło głównie powiaty pszczyńskie i rybnicki oraz część okręgu przemysłowego. Stłumione przez Niemców. II powstanie odbyło się 19‑25.08.1920. Wybuchło po licznych aktach terroru ze strony niemieckiej. Objęło cały obszar okręgu przemysłowego oraz część powiatu rybnickiego. W rezultacie Polacy uzyskali lepsze warunki do kampanii przed plebiscytem. Plebiscyt został przeprowadzony 20.03.1921. Większość ludności — 59,6% — opowiedziała się za Niemcami, ale wielki wpływ na wyniki miało dopuszczenie do głosowania Górnoślązaków mieszkających poza granicami Śląska. W rezultacie wybuchło III powstanie, będące największym zrywem powstańczym Ślązaków w XX w. Trwało od 02.05.1921 do 05.07.1921. Objęło prawie cały obszar Górnego Śląska. Doszło do dwóch dużych bitew w rejonie Góry Świętej Anny i pod Olzą. W wyniku powstania 12.10.1921 międzynarodowa komisja plebiscytowa podjęła decyzję o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Bbszar przyznany Polsce powiększony został do ok. ⅓ spornego terytorium. Polsce przypadło 50% hutnictwa i 76% kopalń węgla. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.05.25])
źródła
osobowe:
polacywberlinie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.hagiographycircle.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], svdgg.republika.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19],
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
audiovis.nac.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], archiwum.allegro.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.10.06], www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], docplayer.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.02.15], svdgg.republika.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.03.10]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E-majlową
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: SĄSAŁA Teodor
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu