funkcja

superintendent

wyznanie

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej

diecezja / prowincja

superintendentura piotrkowskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.04.16]

honorowe wyróżnienia

Złoty „Krzyż Zasługi”więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

data i miejsce
śmierci

19.12.1940

KL Dachauobóz koncentracyjny
dziś: Dachau, rej. Górna Bawaria, kraj Bawaria, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2016.05.30]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i głód

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce
urodzenia

01.05.1874

Prenydziś: gm. Preny, rej. Preny, okr. Kowno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

16.02.1902

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BANSZELKliknij by wyświetlić biografię Karol, BIELIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, BURSCHEKliknij by wyświetlić biografię Edmund, BURSCHEKliknij by wyświetlić biografię Juliusz, FALZMANNKliknij by wyświetlić biografię Aleksander Karol, FREYDEKliknij by wyświetlić biografię Alfred, GNIDAKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, GUMPERTKliknij by wyświetlić biografię Stefan Edward, GUTKNECHTKliknij by wyświetlić biografię Brunon, GUTSCHKliknij by wyświetlić biografię Zygmunt, HAUSEKliknij by wyświetlić biografię Paweł Henryk, KAHANEKliknij by wyświetlić biografię Jerzy, KOŻUSZNIKKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, KULISZKliknij by wyświetlić biografię Karol, KUŹWAKliknij by wyświetlić biografię Zygmunt, LEHMANNKliknij by wyświetlić biografię Jerzy, MAMICAKliknij by wyświetlić biografię Józef, MANITIUSKliknij by wyświetlić biografię Gustaw, NIEROSTEKKliknij by wyświetlić biografię Józef, NITSCHMANNKliknij by wyświetlić biografię Adam Robert, OŻANAKliknij by wyświetlić biografię Gustaw, PASZKOKliknij by wyświetlić biografię Ryszard, PAWLASKliknij by wyświetlić biografię Władysław, WAGNERKliknij by wyświetlić biografię Ryszard Ernest, ZMEŁTYKliknij by wyświetlić biografię Adolf

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

KL Dachau (nr więźnia: 13905Kliknij by wyświetlić biografię): KL Dachau w niemieckiej Bawarii, założony w 1933, stał się głównym obozem koncentracyjnym dla księży katolickich w czasie II wojny światowej: 09.11.1940 Reichsführer–SS Heinrich Himmler, szef SS, Gestapo i niemieckiej policji, w wyniku interwencji Watykanu, podjął decyzję o przeniesieniu wszystkich duchownych przetrzymywanych w różnych obozach koncentracyjnych do obozu KL Dachau. Pierwsze większe transporty miały miejsce 08.12.1940. W KL Dachau Niemcy więzili ok. 3,000 kapłanów, w tym ok. 1,800 polskich. Kapłanów zmuszano do niewolniczej pracy na tzw. „Plantagach”, czyli placach polowych, przy budowach, m.in. krematorium. W barakach więziennych panował głód, szczególnie w latach 1941‑2, zimą przejmujące zimno a latem nieznośny upał. Więźniowie zapadali na choroby, w szczególności gruźlicę. Na wielu przeprowadzano zbrodnicze „eksperymenty medyczne” — in 11.1942 ok. 20 kapłanów otrzymało zastrzyki z flegmony; od 07.1920 do 05.1944 ok. 120 poddanych zostało eksperymentom malarycznym. Ponad 750 polskich duchownych zostało przez Niemców zamordowanych, w tym wielu zagazowanych w ośrodku eutanacyjnym Scholoss Hartheim w Austrii. System obozów KL Dachau w szczytowym momencie miał ok. 100 podobozów niewolniczej pracy przymusowej — w południowych Niemczech i Austrii. Udokumentowanych zostało ok. 32,000 przypadków śmierci w obozie, tysiące zginęło bez śladu. W momencie oswobodzenia 29.04.1945 przez wojska USA ok. 10,000 na 30,000 więźniów było chorych… (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30])

Łódź (Sterling): Więzienie męskie, założone w 1893, w kamienicy przy ul. Sterlinga 16/18 w Łodzi, przez rosyjskiej władze zaborzcze. W dwudziestoleciu międzywojennym polskie więzienie państwowe. Podczas II wojny światowej niemieckie więzienie policyjne, także przez agentów Tajnej Policji Politycznej Gestapo. Więźniów przetrzymywano w dwóch trzypiętrowych budynkach z 53 celami oraz 5 „izbami chorych”. Odbywały się przesłuchania aresztowanych Polaków, a także egzekucje. Po niemieckiej klęsce i rozpoczęciu okupacji rosyjskiej więzienie komunazistowskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego — oddziału rosyjskiego ludobójczego MGB. Zamknięte w 1964. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Intelligenzaktion: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano AB‑aktion. W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
old.luteranie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.ewangelicy.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04], historia.luter2017.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], www.ozopedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], www.ipgs.usKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23],
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
historia.luter2017.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], www.geni.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], www.nasztomaszow.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.03.24], ewangelicy.szm.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.03.24], www.miejscapamiecinarodowej.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04]