funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja pińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
ordynariat polowy Wojska Polskiego RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce
śmierci

24.07.1943

Kamieńdziś: ssow. Iwieniec, rej. Wołożyn, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.12.11]

alt. daty i miejsca
śmierci

26.07.1943, 08.1943

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Niemcy

miejsca i wydarzenia

Operacja „Hermann”Kliknij by przejść do opisu, Pomoc ŻydomKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

18.02.1909

Iszkołdździś: ssow. Kroszyn, rej. Baranowicze, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.08.05]

alt. daty i miejsca
urodzenia

1907, 1910

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

24.04.1935 (Pińskdziś: rej. Pińsk miasto, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

AULICHKliknij by wyświetlić biogram Leopold, MIODUSZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Antoni, BOHATKIEWICZKliknij by wyświetlić biogram Mieczysław, GLAKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, GODLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Wincenty, HLEBOWICZKliknij by wyświetlić biogram Henryk, KASZYRAKliknij by wyświetlić biogram Jerzy, LESZCZEWICZKliknij by wyświetlić biogram Antoni, LUBECKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksander, LUBIANIECKliknij by wyświetlić biogram Karol, MALECKliknij by wyświetlić biogram Dionizy, MARCINIAKKliknij by wyświetlić biogram Izydor, ŚWIATOPEŁK–MIRSKIKliknij by wyświetlić biogram Antoni, WIECZOREKKliknij by wyświetlić biogram Władysław

miejsca i wydarzenia
opisy

Operacja „Hermann”: 19.06.1943 oddział partyzancki polskiej niepodległościowej Armii Krajowej AK (część Polskiego Państwa Podziemnego) ze Stołpc na Białorusi przeprowadził udany atak na Iwieniec. Miasteczko zostało zdobyte — co w historii utrwaliło określenie akcji jako „powstanie iwienieckie” — niemiecki garnizon rozbity. Uwolniono wszystkich więźniów, w tym kilkunastu Żydów, wśród których było kilku lekarzy. Zlikwidowano ok. 40‐150 Niemców i ich kolaborantów. Ok. 100‐200 funkcjonariuszy kolaborującej z Niemcami białoruskiej policji pomocniczej dobrowolnie przyłączyło się do oddziału. Po 18 godzinach partyzanci opuścili Iwieniec i udali się w stronę Puszczy Nalibockiej. W odwecie Niemcy natychmiast wymordowali ok. 150 mieszkańców Iwieńca a w okolicy przeprowadzili zakrojoną na szeroką skalę operację przeciwpartyzancką, znaną pod kryptonimem „Hermann”. Celem była likwidacja jednostek partyzanckich — polskich i rosyjskich — działających na obszarze Puszczy Nalibockiej. Rozpoczęto ją 13.07.1943. Wzięło w niej udział ok. 9,000 Niemców i kolaborantów — w tym Rosjan — wspieranych przez lotnictwo, artylerię i broń pancerną. Wokół puszczy Niemcy stworzyli pas „spalonej ziemi”, o szerokości ok. 10‐15 km. W trakcie operacji Niemcy spalili ponad 60 polskich i białoruskich wsi oraz zamordowali ok. 4,280 osób cywilnych, w tym kilku kapłanów katolickich — uznanych za współpracowników partyzantów rozstrzeliwano, wieszano, palono żywcem. Ok. 21,000‐25,000 osób zesłano na roboty przymusowe w III Rzeszy, a tysiące — w tym starców, kobiety i dzieci — wysiedlono poza pas blokady. A partyzanci — zarówno polscy jak i rosyjscy — mimo dużych strat wyrwali się z okrążenia. W sąsiedztwie obszaru objętego operacją — ok. 20 km od Puszczy Nalibockiej — znalazł się Nowogródek. Tam w trakcie trwania akcji Niemcy przeprowadzili aresztowania ludności cywilnej jako zakładników. W ich obronie wystąpiły siostry nazaretanki, od 04.09.1929 zajmujące się w Nowogródku religijnym wychowaniem i nauczaniem dzieci i młodzieży. 11 z nich zostało przez Niemców aresztowanych i zamordowanych. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.10.04])

Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć.

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.glaukopis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.kresykedzierzynkozle.home.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.13], kraj.byKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.03.14]
bibliograficzne:
„Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939‐1945”, Wiktor Jacewicz, Jan Woś, tom I‐V, Akademia Teologii Katolickiej, 1977‐1981
„Spis Kościołów i Duchowieństwa Diecezji Pińskiej w R.P.Kliknij by wyświetlić stronę źródłową”, Biskup diecezji pińskiej, 1933‐1939, drukarnia diecezjalna
„Misterium iniquitatis. Osoby duchowne i zakonne obrządku łacińskiego zamordowane przez ukraińskich nacjonalistów w latach 1939‐1945”, ks. Józef Marecki, Instytut Pamięci Narodowej, Kraków 2020
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.iwieniec.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04]