Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
SZEPTYCKI
imiona
Andrzej Maria Stanisław
funkcja
kleryk diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
archidiecezja lwowskawięcej na
www.rkc.lviv.ua
[dostęp: 2013.05.19]
akademickie wyróżnienia
magister prawa
licencjat nauk handlowych
honorowe wyróżnienia
Order Wojenny Virtuti Militari — Srebrny (V klasy)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.10.13]
Krzyż Kampanii Wrześniowejwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.11.24]
data i miejsce
śmierci
15.05.1940
Katyńdziś: rej. Smoleńsk, obw. smoleński, Rosja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.24]
alt. daty i miejsca
śmierci
16.04.1940, 17.04.1940
Smoleńskdziś: obw. smoleński, Rosja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
szczegóły śmierci
25.01‐06.03.1938 odbył ćwiczenia w rezerwie w 22. Pułku Ułanów Podkarpackich w Brodach, ukończone z awansem na stopień wachmistrza podchorążego rezerwy. 06.07.1938 awansowany na stopień podporucznika kawalerii rezerwy, ze starszeństwem z 01.01.1938. Po wstąpieniu do Seminarium Duchownego w 1938 zaliczony przez władze wojskowe do pospolitego ruszenia bez broni.
W 08.1939 nie został zmobilizowany. Po niemieckim ataku na Polskę 01.09.1939 (Rosjanie zaatakowali 17 dni później) i rozpoczęciu II wojny światowej, jako podporucznik kawalerii miał przyłączyć się jednak — według niektórych źródeł za zgodą swego biskupa — do przejeżdżającego przez rodzinne Przyłbice oddziału sanitarnego, należącego do 6. Pułku Strzelców Konnych im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego, formującego się w Żółkwi (ok. 40 km od Przyłbic).
Dalsze losy niejasne. Być może wraz z 6. Pułkiem odbył część trasy do miejsca jego koncentracji, która prowadziła przez Brody. I w Brodach wysiadł z pociągu, bo tam mobilizowany był 22. Pułk Ułanów Podkarpackich.
Być może wziął z nim udział w walkach z Niemcami w okolicach Głowna na ziemi łódzkiej, a później wycofywał się na wschód (pułk skapitulował nad Sanem, w okolicy Biłgoraju).
Po rosyjskiej inwazji na Polskę 17.09.1939 aresztowany przez Rosjan.
Uwięziony w rosyjskim obozie koncentracyjnym NKWD KŁW Kozielsk. Był tam 27.11.1939, taką datę nosi bowiem zachowany list do rodziny.
Być może jednak wcześniej był przetrzymywany w obozie NKWD KŁW Starobielsk, bowiem w nim więziony był dowódca kompanii sanitarnej, z którą wyruszył na front, kpt Jerzy Myszkowski, który wysyłał stamtąd kartki do swojej rodziny i wspomnianego 27.11.1939 był już z nim w obozie KŁW Kozielsk. W 01.1940 z listu zwrotnego dowiedział się, że 27.09.1939 jego rodzice, rodzina i kilku domowników zamordowanych zostało w rodzinnych Przyłbicach przez Rosjan albo zrewoltowanych Ukraińców.
Z KŁW Kozielsk — jego nazwisko znajduje się na liście wywozowej NKWD nr 029/5, pozycja 72 (sprawa nr 986), sporządzonej 13.04.1940 w siedzibie NKWD w Moskwie, z nakazem przekazania do dyspozycji szefa Zarządu NKWD w Smoleńsku — wywieziony w 04.1940 (data dzienna nie jest znana, ale sądząc po dacie opracowania listy wywozowej miało to miejsce — jak w innych znanych przypadkach — wkróce potem) na miejsce straceń w lesie katyńskim lub w piwnicy więzienia wewnętrznego Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku, i tam zamordowany. Jego nazwisko, pod nr AM 3304, znajduje się w rejestrze niem. „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn” (pl. „Oficjalny raport w sprawie masowego mordu katyńskiego”), wydanym przez Niemców w 1943 w Berlinie — po wykryciu grobów w Katyniu — i na liście Komisji Technicznej Polskiego Czerwonego Krzyża pod nr 3304.
Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 439/MON z 05.10.2007 awansowany pośmiertnie do stopnia porucznika.
alt. szczegóły śmierci
Istnieją przesłanki, że mógł być zamordowany w więzieniu rosyjskiego ludobójczego NKWD w Smoleńsku, a jego ciało następnie przewieziono i wrzucono do masowych grobów w Katyniu.
przyczyna śmierci
zbiorowy mord
sprawstwo
Rosjanie
miejsca i wydarzenia
Katyń (mordy NKWD 1940)Kliknij by przejść do opisu, «Ludobójstwo katyńskie 1940»Kliknij by przejść do opisu, KŁW KozielskKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
05.08.1912
Przyłbicedziś: grom. Nowojaworowsk miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
szczegóły posługi
1938 – 1939
student — Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ teologia, Wydział Teologiczny, Uniwersytet im. Jana Kazimierza [i.e. Uniwersytet im. Jana Kazimierza w podziemiu (1941‐1944) / Uniwersytet im. Iwana Franki (1940‐1941) / Uniwersytet im. Jana Kazimierza (1919‐1939) / Uniwersytet Franciszkański (1817‐1918)]
1938 – 1939
student — Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Metropolitalne Seminarium Duchowne — kurs II od 09.1939
1932 – 1937
student — Warszawadziś: pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ prawo, Wydział Prawa i Nauk Politycznych, Uniwersytet Warszawski [i.e. Uniwersytet Warszawski (od 1945) / Uniwersytet w konspiracji (1939‐1945) / Uniwersytet im. Józefa Piłsudskiego (1935‐1939) / Uniwersytet Warszawski (1915‐1935) / Cesarski Uniwersytet Warszawski (1870‐1915)] — podyplomowe studia specjalistyczne, uwieńczone w 06.1937 uzyskaniem tytułu Magistra Prawa
1935 – 1936
elew — Grudziądzdziś: pow. Grudziądz miasto, woj. kujawsko‐pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Szkoła Podchorążych Rezerwy Kawalerii — dziesięciomiesięczne przeszkolenie wojskowe, z dwumiesięczną praktyką w 2. szwadronie 22. Pułku Ułanów Podkarpackich w Brodach, ukończone w stopniu kaprala podchorążego z lokatą 13/110 i przeniesieniem 19.09.1936 do rezerwy
1930 – 1932
student — Antwerpiadziś: prow. Antwerpia, reg. Flamandzki, Belgia
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18] ⋄ Wyższa Szkoła Handlowa pw. św. Ignacego Loyoli, Jezuici SI — podyplomowe studia specjalistyczne, uwieńczone tytułem fr. licencie és sciences commerciales (pl. licencjat nauk handlowych)
inni związani
szczegółami śmierci
ALEKSANDROWICZKliknij by wyświetlić biogram Antoni, CHOMAKliknij by wyświetlić biogram Edward Antoni, CICHOWICZKliknij by wyświetlić biogram Mikołaj, DRABCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Ignacy Marian (kl. Dominik), FEDOROŃKOKliknij by wyświetlić biogram Szymon, ILKÓWKliknij by wyświetlić biogram Mikołaj, KONTEKKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, POHORECKIKliknij by wyświetlić biogram Jan, POTOCKIKliknij by wyświetlić biogram Jan Józefat, SUCHCICKIKliknij by wyświetlić biogram Kazimierz, URBANKliknij by wyświetlić biogram Władysław Michał, ZIÓŁKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan Leon
miejsca i wydarzenia
opisy
Katyń (mordy NKWD 1940): Od 03.04.1940 do 12.05.1940 Rosjanie ludobójczo rozstrzelali w Katyniu ok. 4,400 polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w obozie w Kozielsku. Ofiary dowożono koleją przez Smoleńsk do stacji Gniezdowo, konwojami, w grupach od 50 do 344 osób. Ze stacji na miejsce zbrodni, w tzw. uroczysku Kozie Góry — ośrodku wypoczynkowym NKWD — ofiary transportowano autobusem więziennym (tzw. „czornyj woron”). Na miejscu młodszym i silniejszym zarzucano na głowę płaszcze wojskowe i wiązano z tyłu ręce sznurem konopnym produkcji rosyjskiej, po czym wszystkich zabijano z małej odległości strzałem z pistoletu Walther kal. 7,65 mm, zwykle jednym w potylicę. Niektóre ofiary przebijano czworokątnym bagnetem rosyjskim. Część ofiar prawd. wymordowano w piwnicach tzw. więzienia wewnętrznego Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku, gdzie ofiary umieszczano we włazie kanalizacyjnym, jego głowę kładziono na brzegu, po czym strzelano w tył głowy. Mordowanych pochowano w ośmiu dołach — masowych grobach. Wśród ofiar znaleźli się m.in. kontradmirał Xawery Czernicki, generałowie Bronisław Bohatyrewicz, Henryk Minkiewicz i Mieczysław Smorawiński, naczelny kapelan wyznania prawosławnego WP ppłk Szymon Fedorońko, naczelny rabin WP mjr Baruch Steinberg, 9 kapłanów rzymskokatolickich oraz po jednym kapłanie greckokatolickim i ewangelickim, a także jedna kobieta — ppor. pilot Janina Lewandowska. Mordy stanowiły część zorganizowanej rosyjskiej akcji wobec polskich jeńców wojennych, noszącej wszelkie znamiona ludobójstwa, zwanej «ludobójstwem katyńskim». (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23])
«Ludobójstwo katyńskie 1940»: 05.03.1940 rosyjskie władze komunazistowskie — Biuro Polityczne rosyjskiej partii komunazistowskiej — podjęło formalną decyzję o eksterminacji dziesiątków tysięcy polskiej inteligencji i wojskowych przetrzymywanych w rosyjskich obozach w konsekwencji niemiecko‐rosyjskiej umowie Ribbentrop‐Mołotow, najazdu na Polskę i zaboru połowy Polski w 09.1939, i rozpoczęcia II wojny światowej. Aktem wykonawczym był rozkaz nr 00350 szefa NKWD, Ławrentija Berii, o „rozładowaniu więzień NKWD” na Ukrainie i Białorusi. 03.03.1959 Aleksander Szelepin, szef rosyjskiego KGB, tak to opisał w ręcznej notatce: „W Komitecie Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów Rosji od 1940 przechowywane są akta ewidencyjne i inne materiały dotyczące rozstrzelanych w tymże roku jeńców i internowanych oficerów, żandarmów, policjantów, etc., osób z byłej burżuazyjnej Polski. Ogółem na podstawie decyzji trójki specjalnej NKWD ZSRR rozstrzelanych zostało 21,857 osób, z których: w Lesie Katyńskim (obwód smoleński) 4,421 osób, z obozu starobielskiego w pobliżu Charkowa 3,820 osób, z ostaszkowskiego obozu (obwód kaliniński) 6,311 osób, i 7,305 osób w innych obozach i więzieniach Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. Cała operacja likwidacji wymienionych osób prowadzona była na podstawie Uchwały KC KPZR z 05.03.1940”. Operacja — mordów dokonywano m.in. w Katyniu, Charkowie, Twerze, Bykowni i Kuropatach — była koordynowana centralnie z siedziby NKWD w Moskwie. Świadczą o tym tzw. listy wywozowe kolejnych grup polskich jeńców (zazwyczaj ok. 100 osobowych) z obozów NKWD kierowanych do miejsc kaźni, opracowywane i rozsyłane na kilka dni przed mordem właśnie z Moskwy. Świadczą też wcześniejsze wywózki polskich kapłanów z obozów NKWD w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku do więzienia NKWD w Moskwie, lub ich odizolowanie, tuż przed świętami 25.12.1939 Bożego Narodzenia, prawd. by pozbawić polskich jeńców opieki duchowej w tym czasie — w sposób oczywisty działania sterowane z centrali NKWD w Moskwie. Istnieją przesłanki — cztery tzw. „metodyczne konferencje NKWD‐Gestapo” w 1939‐1940: w Brześciu nad Bugiem, Przemyślu, Zakopanem i Krakowie — o ścisłej współpracy Rosjan i Niemców w całkowitej eksterminacji narodu polskiego, a w szczególności polskich elit — co zatwierdzone zostało prawd. podczas spotkania socjalistycznych przywódców Niemiec, Heinricha Himmlera, i Rosji, Ławrientija Berii, w pałacyku myśliwskim Niemca, Hermanna Göringa, w Romintach w Puszczy Rominckiej w Prusach Wschodnich. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.12.15])
KŁW Kozielsk: Rosyjski ros. Концентрационный Лагерь для Военнопленных (pl. Jeniecki Obóz Koncentracyjny) KŁW, zarządzany przez ludobójczą rosyjską organizację NKWD, dla Polaków aresztowanych po najeździe w 1939, fukcjonujący w latach 1939‐1940 w Kozielsku — na terenie XVIII wiecznego prawosławnego Stauropigialnego Optyńskiego Monasteru pw. Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, zamkniętego i zrabowanego przez rosyjskich bolszewików w 1923. W 04.1940 przetrzymywano w nim ok. 4,594 osoby, którzy zostali następnie — w ramach realizacji decyzji rosyjskich władz o eksterminacji dziesiątków tysięcy polskiej inteligencji i wojskowych — zamordowani w Katyniu. Wśród jeńców był jeden kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej, czterech generałów, ok. 100 pułkowników i podpułkowników, ok. 300 majorów i ok. 1000 kapitanów i rotmistrzów Wojska Polskiego. Ok. połowy stanowili oficerowie rezerwy, wśród których było m.in. 21 profesorów, docentów i wykładowców szkół wyższych, ponad 300 lekarzy, kilkuset prawników, kilkuset inżynierów, kilkuset nauczycieli i wielu literatów, dziennikarzy i publicystów. Była też jedna kobieta, ppor. pilot Janina Lewandowska. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23])
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
źródła
osobowe:
kapelanikatynscy.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.12.15], www.ogrodywspomnien.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21], www.sejm-wielki.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21]
bibliograficzne:
„Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‐1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Schematismus Universi Saecularis et Regularis Cleri Archi Diaeceseos Metropol. Leopol. Rit. Lat.”, Kuria Metropolitalna Lwowska, od 1860 do 1938
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.muzeumkatynskie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21], www.ogrodywspomnien.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21], archiwum2023-ordynariat.wp.mil.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.06.25], katedrapolowa.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.01.21], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.12.15], radio.lublin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.05.23], ofm.krakow.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.05.23]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: SZEPTYCKI Andrzej Maria Stanisław
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu