funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja warmińska
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2018.09.02]

akademickie wyróżnienia

doktor prawa kanonicznego

honorowe wyróżnienia

kanonik (katedra warmińska we Fromborku)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]

data i miejsce śmierci

30.07.1946

łagier Czeboksary
rep. Czuwaska, Rosja

szczegóły śmierci

Podczas kończącej II wojnę światową — rozpoczętą niemieckim i rosyjskim najazdem na Rzeczpospolitą w 09.1939 — ofensywy rosyjskiej Rosjanie spalili 09.02.1945 jego kanonię. Przeniósł się do budynku miejscowej szkoły. Po kilku dniach wywieziony przez Rosjan do wioski Narusa (3 km od Fromborka). Po kilkunastu dniach przewieziony z powrotem do Fromborka, a potem do Pasłęka. Następnie przetransportowany do obozu przejściowego w Wystruci (dziś Czerniachowsk). Stamtąd pod koniec 03.1945 wywieziony do Kurlandii, a następnie deportowany w głąb Rosji, do rosyjskiego obozu koncentracyjnego pracy niewolniczej w Kanasz (w Czuwaszji, 700 km na wschód od Moskwy). Tam niewolniczo pracował m.in. w fabryce wagonów. Za odprawienie nabożeństwa dla kobiet niewolniczo pracujących w fabryce skazany na trzy dni karceru. Zachorował i został przewieziony do Bjełowolska? W końcu przetransportowany do innego rosyjskiego obozu pracy niewolniczej w Czeboksarach (stolica Czuwaszji, nad Wołgą), gdzie niebawem z głodu, zimna i choroby zginął.

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce urodzenia

06.01.1900

Łoźnik
pow. Braniewo, woj. warmińsko-mazurskie, Polska

alt. daty i miejsca urodzenia

Pluty
pow. Braniewo, woj. warmińsko-mazurskie, Polska

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

10.02.1924

szczegóły posługi

1937–1945 — kanclerz {Frombork, Kuria Diecezjalna; diec.: warmińska; także pierwszy sekretarz}
wikariusz {parafia: Frombork, katedra pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja Apostoła}
1931–1937 — sekretarz {Frombork, Kuria Diecezjalna; diec.: warmińska; drugi sekretarz}
wikariusz {parafia: Barczewo}
wikariusz {parafia: Kwidzyn, pw. Świętej Trójcy}
wikariusz {parafia: Kwiecewo}
od 1925 — doktorant {Rzym, prawo kanoniczne}
do 1924 — student {Frombork, filozofia i teologia, Seminarium Duchowne}

inni związani szczegółami śmierci

BLUDAU Brunon, GERIGK Herman, HEIDE Jerzy Józef, JABLOŃSKI Marcin, LANGWALD Karol, PODLECH Ferdynand

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Czeboksary: Grupa rosyjskich obozów koncentracyjnych i pracy przymusowej (w ramach Gułagu) w pobliżu Czeboksarów n. Wołgą, w Czuwaszji (m.in. w Kanasz). (więcej na: www.gulagmuseum.org [dostęp: 2014.11.28])

Gułag: Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo przetrzymywano w nich do 12 mln więźniów, z których miliony zginęły. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.05.09])

Wystruć: Rosyjski obóz przejściowy, zorganizowany w 1945, dla niemieckiej ludności z Prus Wschodnich — jedno z centrów gromadzenia pokonanych Niemców przeznaczonych do niewolniczej pracy w Rosji. W Wystruci (dziś: Czerniachowsk), a także sąsiednim Jurborku, przetrzymywano ok. 60 tys. osób: mężczyzn, kobiet, dziewcząt i starców. Wszystkich Rosjanie wysłali — transportami kolejowymi trwającymi 4‑7 tygodni, bez ciepłej strawy i odpowiednich warunków sanitarnych — do rosyjskich obozów pracy niewolniczej. Wielu zmarło już w drodze… (więcej na: bazhum.muzhp.pl [dostęp: 2018.09.02])

Deportacje Niemców do Rosji w 1945: 06.02.1945 rosyjski Państwowy Komitet Obrony wydał nakaz internowania wszystkich zdolnych do pracy Niemców, głównie mężczyzn, na niemieckich terenach zdobywanych przez rosyjską armię i następnie skierowania ich w głąb Rosji — do obozów pracy w Donbasie na Ukrainie, do ośrodków przemysłowych na Uralu, na tereny okupowanej przez Rosjan Białorusi, etc. — w celu odbudowy zniszczonej działaniami wojennymi Rosji. Planowano wykorzystać ok. 500,000 Niemców, w wieku 17‑50 lat, choć w praktyce aresztowano i wysyłano starszych. Tylko ze Śląska wywieziono do ok. 90,000, z których wróciło ok. 20% — byli wśród nich Niemcy i Polacy, w tym członkowie kospiracyjnej Armii Krajowej AK (część Polskiego Państwa Podziemnego) walczącej z Niemcami. Dziesiątki tysięcy wywieziono z Warmii i Mazur. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2018.11.18])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
ekai.pl [dostęp: 2012.11.23], gross-kleeberg.de [dostęp: 2013.05.19], olsztyn.gosc.pl [dostęp: 2015.03.01]
oryginalnych zdjęć:
encyklopedia.warmia.mazury.pl [dostęp: 2018.05.06]