funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja chełmińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2012.11.23]

data i miejsce
śmierci

03.04.1940

KL Stutthofobóz koncentracyjny
dziś: Sztutowo, gm. Sztutowo, pow. Nowy Dwór Gdański, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

szczegóły śmierci

numery obozowe

8476Kliknij by wyświetlić stronę źródłową (KL StutthofKliknij by przejść do opisu)

przyczyna śmierci

eksterminacja: mord / wycieńczenie

sprawstwo

Niemcy

miejsca i wydarzenia

KL StutthofKliknij by przejść do opisu, «Intelligenzaktion»Kliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

19.10.1907

Mechelinkidziś: gm. Kosakowo, pow. Puck, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.28]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

15.06.1935 (katedra pelplińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BOLTKliknij by wyświetlić biogram Feliks, BORKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Paweł, BRUDNICKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksander, CZAPLEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan Brunon, DOMACHOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, FARULEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Tadeusz, GÓRECKIKliknij by wyświetlić biogram Marian, GRABOWSKI–WIDŁAKKliknij by wyświetlić biogram Kazimierz, GUMPERTKliknij by wyświetlić biogram Stefan Edward, KALINOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Antoni, KARBAUMKliknij by wyświetlić biogram Ernest, KOMOROWSKIKliknij by wyświetlić biogram Bronisław, KREFFTKliknij by wyświetlić biogram Konstantyn Franciszek, KUBICKIKliknij by wyświetlić biogram Telesfor, LESIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksy, LESIŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan, ŁĘGOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Władysław Leonard, MALINOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Tadeusz, MAŁKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Juliusz, MAŃKOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Alfons, MATERNICKIKliknij by wyświetlić biogram Władysław, MAZELLAKliknij by wyświetlić biogram Jan, NIEMIRKliknij by wyświetlić biogram Józef, OSSOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Walerian, POŁOMSKIKliknij by wyświetlić biogram Leon, RODZIŃSKAKliknij by wyświetlić biogram Stanisława (s. Maria Julia), ROGACZEWSKIKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, RÓŻYCKIKliknij by wyświetlić biogram Mieczysław, RYGLEWICZKliknij by wyświetlić biogram Jan, SĄDECKIKliknij by wyświetlić biogram Bernard, SARNOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef, SCHULZKliknij by wyświetlić biogram Alfons Wacław, SEPEŁOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Wacław, SMOLEŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Bronisław, SROKAKliknij by wyświetlić biogram Leon Florian, SZWEDOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Ignacy Mieczysław, SZYMAŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan Damazy, SZYMAŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Władysław, WIECKIKliknij by wyświetlić biogram Bernard Antoni, WILMOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Jan

miejsca i wydarzenia
opisy

KL Stutthof: W niemieckim niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL Stutthof (ówcześnie na terenie Wschodnich Prus należących do Niemiec, dziś: wieś Sztutowo), którego budowę rozpoczęto 02.09.1939, w dzień po niemieckim ataku na Polskę i rozpoczęciu II wojny światowej, Niemcy przetrzymywali razem ok. 110,000‐127,000 osób pochodzących z 28 krajów, w tym 49,000 kobiet i dzieci. Zamordowali ok. 65,000 osób. W dniach 25.01‐27.04. 1945, wobec nacierającej armii rosyjskiej, Niemcy przeprowadzili ewakuację obozu. 09.05.1945, gdy na teren obozu wtargnęli żołnierze rosyjskim, było w nim tylko 100 więźniów. W początkowym okresie (1939‐1940) w KL Stutthof przetrzymywano księży z obszaru Pomorza, by później wysłać ich do obozu koncentracyjnego KL Dachau. Część została zamordowana już w KL Stutthof lub okolicy (na przykład w lesie Stegna). Także w późniejszym czasie wśród więźniów pojawiali się duchowni. (więcej na: www.stutthof.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06])

«Intelligenzaktion»: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano «AB‐aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.opatrznosc.gda.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.13]
bibliograficzne:
„Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939‐1945”, Wiktor Jacewicz, Jan Woś, tom I‐V, Akademia Teologii Katolickiej, 1977‐1981
„Słownik biograficzny kapłanów wyświęconych w latach 1921‐1945 pracujących w diecezji chełmińskiej”, ks. prof. Anastazy Nadolny, wyd. Bernardinum 2021