Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
KOWSZ
imiona
Aleksander
funkcja
prezbiter (i.e. jerej)
wyznanie
Cerkiew prawosławna ORwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
eparchia OR wileńsko‐litewskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.24]
eparchia OR wileńsko‐lidzka (Polska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna PACP)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.02]
data i miejsce
śmierci
1943
Mińskdziś: obw. miasto Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
szczegóły śmierci
W 1915, w czasie I wojny światowej, po rosyjskiej klęsce w bitwie pod Gorlicami w 05.1915, uciekł z milionami Rosjan z okupowanego terytorium Polski w głąb Rosji (paniczna ucieczka ok. 3 mln Rosjan — aparatu administracyjnego i wojskowego rosyjskiej okupacji zaborczej — przeszła do historii pod nazwą „bieżeństwo”) — najpierw do Moskwy, potem Riazania, Słowiańska we wschodniej Ukrainie i w końcu Majkopu.
Do niepodległej Polski powrócił 11.1921, po rosyjskiej klęsce w wojnie polsko–rosyjskiej 1919‐1921.
Zaangażował się w działalność białoruską, w szczególności wspierał — acz nie był członkiem — Białoruską Włościańsko–Robotniczą „Hromadę”, lewicowe ugrupowanie polityczne działające w Polsce, dążące — za pieniądze z Rosji komunistycznej i we współpracy z nielegalną Komunistyczną Partią Zachodniej Białorusi — do samostanowienia dla Białorusinów w rozumieniu bolszewickim, to znaczy przyłączenia do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, utworzonej przez komunistów w Rosji.
W rezultacie w nocy 14‐15.01.1927 został, wraz z większością przywódców „Hromady”, aresztowany przez władze polskie (oficjalnie „Hromada” rozwiązana została 23.03.1927).
Zwolniony w 03.1927, a w 1928 uniewinniony sądownie.
W 1930 związał się z ruchem Białoruskiego Komitetu Prawosławnego wewnątrz Kościoła Prawosławnego, sprzeciwiającego się domniemanej polonizacji Kościoła Prawosławnego w Polsce (w tym rzeczywistego wprowadzaniu języka polskiego do szkół), i w rezultacie został pozbawiony stanowisk w Wilnie.
Do Wilna powrócił po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, prawd. już po rozpoczęciu w 10.1939 okupacji litewskiej Wilna, bądź po 06.1940, gdy Rosja dokonała aneksji Litwy.
W czasie niemeckiego ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, prawd. aresztowany na jakiś czas, ale wkrótce zwolniony.
Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej przeniósł się na tereny do 1939 okupowane przez Rosjan, do Mińska, a potem do Krajska i Pleszczenic.
Tam posługiwał wśród ludności od czasów rosyjskiej rewolucji komunistycznej pozbawionej wsparcia duchowego.
Według źródeł rosyjskich i białoruskich pomagał prześladowanym Żydom, wydając fałszywe świadectwa chrztu, udzielając sakramentów małżeńskich, etc.
Według ks. Aleksandra Lubeckiego miał przyczynić się do aresztowania przez Niemców ks. Henryka Hlebowicza, który przybył do Pleszczenic w tym samym celu — przywrócenia posługi duszpasterskiej Kościoła Katolickiego wśród ludności pozbawionej jej przez ok. 20 lat władzy komunistycznej.
Aresztowany przez Niemców w 03.1943.
Prawd. zawieziony do Mińska, tam poddany przesłuchaniom i w niewiadomych okolicznościach zamordowany.
przyczyna śmierci
mord
sprawstwo
Niemcy
miejsca i wydarzenia
MińskKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921Kliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
02.08.1884
Rydzieledziś: ssow. Wiercieliszki, rej. Grodno, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
1922 (prawosławny sobór Opieki Matki Bożej w Grodniewięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10])
szczegóły posługi
do 1943
administrator — Pleszczenicedziś: ssow. Pleszczenice miasto, rej. Łohojsk, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ cerkiew OR pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawła
1941
administrator — Krajskdziś: ssow. Krajsk, rej. Łohojsk, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
be.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ cerkiew OR pw. św. Mikołaja
1939 – 1941
proboszcz — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ cerkiew OR pw. Przeniesienia relikwii św. Mikołaja Cudotwórcy — także: starszy księgowy w Litewskim Banku Państowym (1940‐1941), współkierownik Białoruskiego Czerwonego Krzyża
24.08.1937 – 1939
proboszcz — Kostykidziś: ssow. Ludwinowo, rej. Wilejka, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ parafia OR pw. św. Sebastiana i 40 Męczenników ⋄ dekanat OR Dołhinówdziś: ssow. Dołhinów, rej. Wilejka, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
23.08.1931 – 1937
proboszcz — Norzycadziś: ssow. Wołki, rej. Postawy, obw. Witebsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ parafia OR pw. Opieki Matki Bożej ⋄ dekanat OR Miadzioł Starydziś: Miadzioł, ssow. Miadzioł, rej. Miadzioł, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.02.06]
ok. 05.08.1931
duszpasterz — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ cerkiew OR pw. św. Paraskiewy Piątnicy — dążył do formalnego stworzenia nowej parafii
od 05.01.1931
duszpasterz — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ sobór OR pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Przeczystej Bogurodzicy)
od 21.11.1930
duszpasterz — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ cerkiew OR pw. Ikony Matki Bożej „Znak” („Znamieńska”)
07.07.1930
suspensa — Polska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna PACP
27.06.1930
stan spoczynku — Polska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna PACP
13.05.1930 – 27.06.1930
proboszcz — Jodydziś: ssow. Jody, rej. Szarkowszczyzna, obw. Witebsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2024.03.15] ⋄ parafia OR pw. św. Eliasza Proroka ⋄ dekanat OR Brasławdziś: rej. Brasław, obw. Witebsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.29]
1926 – 23.07.1931
prefekt — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ Gimnazjum Białoruskie — w ok. 1930, w związku ze współpracą z Białoruskim Komitetem Prawosławnym, dążącym do białorusinizacji Kościoła Prawosławnego i sprzeciwiającym się domniemanej polonizacji Kościoła, na krótko pozbawiony stanowiska prefekta (przywrócony dzięki interwencji części tegoż Kościoła)
25.11.1927 – ok. 1930
proboszcz — Wilnodzielnica Śnipiszki
dziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ parafia OR pw. św. Michała Archanioła — do 01.06.1928 duszpasterz
20.01.1927 – 25.11.1927
suspensa — Polska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna PACP
1925 – 1927
proboszcz — Wilnodzielnica Śnipiszki
dziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ parafia OR pw. św. Michała Archanioła — odbudował cerkiew; także: główny księgowy Białoruskiego Banku Spółdzielczego
1922 – 1925
proboszcz — Dzięciołowiczedziś: ssow. Roś, rej. Wołkowysk, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.04.10] ⋄ parafia OR pw. św. Mikołaja
1922
prezbiter (pl. kapłan, i.e. jerej) — Rosyjska Cerkiew Prawosławna — chirotonia kapłańska, i.e. święcenia prezbiteratu (według innych źródeł 1924)
od 01.12.1921
psalmista — Czerniedziś: ssow. Czernie, rej. Brześć, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2024.03.15] ⋄ cerkiew OR pw. św. Jana Teologa (Ewangelisty)
do 1915
księgowy (łac. Calculator) — Lublindziś: pow. Lublin miasto, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Bank Polski
1904 – 1908
nauczyciel — Domaczewodziś: ssow. Domaczewo, rej. Brześć, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.12.11]
do 1904
student — Świsłoczdziś: rej. Świsłocz, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.29] ⋄ Seminarium Nauczycielskie
żonaty — dwoje dzieci
autor artykułów w czasopiśmie „Праваслаўная Беларусь” (pl. „Prawosławna Białoruś”), edytor (ok. 1928, w trzech językach) czasopisma „Народная ніва” (pl. „Narodowe Pole”), edytor, wydawca i autor artykułów (1928‐1929) w czasopiśmie „Беларуская зарніца” (pl. „Białoruski świt”), wydawca tłumaczeń zagranicznych książek
inni związani
szczegółami śmierci
HLEBOWICZKliknij by wyświetlić biogram Henryk, LUBECKIKliknij by wyświetlić biogram Aleksander
miejsca i wydarzenia
opisy
Mińsk: Rosyjskie więzienie. W 1937 miejsce wielu mordów w czasie rosyjskiej „Wielkiej Czystki”. Po rosyjskiej inwazji na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej miejsce przetrzymywania wielu Polaków. W 06.1941, po inwazji niemieckiej, Rosjanie wymordowali w nim część polskich więźniów osadzonych w Więzieniu Centralnym i tzw. Amerykance, a pozostałych pognano — w „marszu śmierci” (Rosjanie zamordowali ok. 10‐20 tys. więźniów) — w kierunku Czerwienia, w głąb Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])
źródła
osobowe:
ru.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.04.10], ex-press.liveKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.04.10]
bibliograficzne:
„Hierachia, kler i pracownicy Kościoła Prawosławnego w XIX‐XXI wieku w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej”, ks. Grzegorz Sosna, m. Antonina Troc-Sosna, Warszawa–Bielsk Podlaski 2017
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
ex-press.liveKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.04.10]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: KOWSZ Aleksander
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu