Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
WELIK
imiona
Paweł
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
diecezja łucko‐żytomierska (aeque principaliter)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
data i miejsce
śmierci
12.03.1942
ITŁ KarŁagsieć obozów pracy niewolniczej GuŁAG
dziś: Iljiczowka, Kazachstan
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]
szczegóły śmierci
Po wojnie polsko–rosyjskiej 1920 i kończącym ją traktacie ryskim pozostał w Rosji (na Ukrainie).
Aresztowany przez Rosjan 10.02.1935 (albo 29.07.1935) w Nowogrodzie Wołyńskim, wraz z 18 katolikami: wśród nich ks. Stanisławem Jachniewiczem i ks. Mikołajem Szczepaniukiem z Żytomierza.
Przetrzymywany w więzieniu w Żytomierzu, a potem w Kijowie i tam 14.05.1936, w grupowym procesie 19 katolików, za „przynależność do faszystowskiej kontrrewolucyjnej organizacji rzymsko–katolickiej” skazany przez ludobójczy rosyjski sąd kapturowy Kolegium Specjalnego NKWD (znany jako «Trojka NKWD») na 5 lat niewolniczej pracy przymusowej w rosyjskich obozach koncentracyjnych — Gułag.
Zesłany do obozu ITŁ KarŁag (Kazachstan).
Zwolniony 11.02.1940.
Wrócił nielegalnie do Żytomierza, zamieszkał na poddaszu domu działających konspiracyjnie Sióstr Sług Jezusa w Michałówce.
Na skutek donosu ponownie 10.07.1940 przez Rosjan aresztowany, wraz z zakonnicami, które go ukrywały.
Przetrzymywany w więzieniu w Żytomierzu.
26.10.1940 skazany na rozstrzelanie z zamianą na 10 lat niewolniczej pracy przymusowej w rosyjskich obozach koncentracyjnych — Gułag.
Od 30.04.1941 karę — wraz m.in. z zakonnicami, s. Zofią Bratkowską i s. Eleonorą Jędrzejewską — znowu odbywał w obozie koncentracyjnym ITŁ KarŁag, gdzie opiekował się zesłanymi siostrami i gdzie też zginął.
przyczyna śmierci
eksterminacja
sprawstwo
Rosjanie
miejsca i wydarzenia
ITŁ KarŁagKliknij by przejść do opisu, GułagKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, ZesłanieKliknij by przejść do opisu, Proces 14.05.1936Kliknij by przejść do opisu, Kijów (Łukianiwska)Kliknij by przejść do opisu, Żytomierz (więzienie)Kliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921Kliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
27.03.1872
Polubiczedziś: Polubicze Dworskie, Polubicze Wiejskie Pierwsze i Polubicze Wiejskie Drugie, gm. Wisznice, pow. Biała Podlaska, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
28.05.1903
szczegóły posługi
do 1935
administrator — Nowogród Wołyńskidziś: Zwiahel, grom. Zwiahel miasto, rej. Zwiahel, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.27] ⋄ parafia RK pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ⋄ dekanat RK Nowogród Wołyńskidziś: Zwiahel, grom. Zwiahel miasto, rej. Zwiahel, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.27]
ok. 1913 – ok. 1925
administrator — Kotelniadziś: Stara Kotelnia, grom. Wolica, rej. Żytomierz, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20] ⋄ parafia RK pw. św. Antoniego z Padwy ⋄ dekanat RK Żytomierzdziś: grom. Żytomierz miasto, rej. Żytomierz, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
administrator — Leszczyntakże: Liszczyn
dziś: grom. Staniszówka, rej. Żytomierz, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17] ⋄ parafia RK pw. Trójcy Świętej ⋄ dekanat RK Żytomierzdziś: grom. Żytomierz miasto, rej. Żytomierz, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1906 – ok. 1912
administrator — Zbrzyżdziś: grom. Czemerowce, rej. Kamieniec Podolski, obw. Płoskirów/Chmielnicki, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia RK pw. św. Antoniego i św. Jana Nepomucena ⋄ dekanat RK Kamieniec Podolskidziś: grom. Kamieniec Podolski miasto, rej. Kamieniec Podolski, obw. Płoskirów/Chmielnicki, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17]
1904 – 1905
wikariusz — Krasnedziś: grom. Nowe Miasto, rej. Winnica, obw. Winnica, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17] ⋄ parafia RK pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Jampoldziś: grom. Jampol miasto, rej. Mohylów Podolski, obw. Winnica, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17]
1899 – 1903
student — Żytomierzdziś: grom. Żytomierz miasto, rej. Żytomierz, obw. Żytomierz, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Seminarium Duchowne
inni związani
szczegółami śmierci
BRAWERKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, JACHNIEWICZKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, KLEMCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Zygmunt, SZCZEPANIUKKliknij by wyświetlić biogram Mikołaj, BRATKOWSKAKliknij by wyświetlić biogram Zofia, JĘDRZEJEWSKAKliknij by wyświetlić biogram Eleonora
miejsca i wydarzenia
opisy
ITŁ KarŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Карагандинский (pl. Karagandyjskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w mieście Karaganda, w obwodzie karagandyjskim w Kazachstanie. Założony 17.09.1931. Jeden z największych w kompleksie Gułag. Obejmował obszar 300 na 200 km, z centrum w miejscowości Dołynka, ok. 45 km od Karagandy. Jednym z zadań była uprawa żywności, w szczególności hodowla zwierząt, dla powstających centrów wydobycia węgla i przemysłu ciężkiego w Kazachstanie. Więźniowie niewolniczo pracowali w warsztatach obozowych (przy obróbce metali, drawna, krawieckich), przy produkcji materiałów budowalnych, w hucie szkła, cukrownie, suszarni warzyw, w kopalniach węgla kamiennego, wydobyciu wapienia, w rybołówstwie. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 65,000 więźniów: e.g. 45,798 (01.01.1943); 50,080 (01.01.1944); 53,946 (01.01.1945); 60,745 (01.01.1947); 63,555 (01.01.1948); 65,673 (01.01.1949); 54,179 (01.01.1950); 45,675 (01.01.1951). Razem przez obóz przeszło ok. 1,000,000 osób, w tym wiele kobiet i dzieci. Wiele zginęło. Zakończył działalność 27.07.1959. (więcej na: ru.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.10.13])
Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Zesłanie: Jedna ze standardowych represji rosyjskich. Skazańców zawożono zazwyczaj do niewielkiej miejscowości — na Syberii, na północy, na dalekim wschodzie — wyrzucano z wagonu czy wozu, i pozostawiano bez środków do życia, samym sobie. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])
Proces 14.05.1936: Proces 19 katolików, w tym czterech kobiet i ośmiu kapłanów: ks. Stanisława Brawera, ks. Stanisława Jachniewicza, ks. Roman Jankowski, ks. Zygmunta Klemczyńskiego, ks. Józefa Kozińskiego, ks. Alojzego Schönfelda, ks. Piotra Welika i unickiego kapłana, ks. Mikołaja Szczepaniuka, ostatnich kapłanów katolickich posługujących w okolicach Żytomierza, który miał miejsce w Kijowie. Oskarżono ich m.in. o „działalność kontrrewolucyjną”, „pozostawanie w kontakcie z przedstawicielami kontrrewolucyjnych ośrodków zagranicznych”, „wykorzystywanie polskich narodowych sztandarów w procesjach” i „przynależność do faszystowsko‐kontrrewolucyjnej organizacji rzymskokatolickiego i greckokatolickiego duchowieństwa na prawobrzeżnej Ukrainie”. Ludobójczy rosyjskich sąd kapturowy, tzw. «Trojka NKWD», skazał większość na wieloletnie więzienie w rosyjskich obozach koncentracyjnych Gułag. (więcej na: history.org.uaKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02])
Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, w I połowie XX w. prowadzone przez ludobójcze NKWD, określane nieformalnie jako więzienie nr 1, formalnie jako Śledcze Więzienie Nr 13 (SIZO#13). Założone w początkach XIX w. W XX w., za czasów sowieckich, cerkiew więzienna przekształcona została na kolejny blok cel. W czasach władzy J. Stalina w Rosji przeszło przezeń ponad 25,000 więźniów. (więcej na: en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])
Żytomierz (więzienie): Rosyjskie więzienie śledcze, znane z okrutnych metod przesłuchań stosowanych przez Rosjan. Także miejsce przeprowadzania egzekucji.
Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])
źródła
osobowe:
www.duszki.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.katolicy.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], biographies.library.nd.eduKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09]
bibliograficzne:
„Lista strat wśród duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939‐1945”, red. Józef Krętosz, Maria Pawłowiczowa, Opole, 2005
„Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‐1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917‐1939. Martyrologium”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Proboszczowie parafii diecezji łucko–żytomierskiej 1801‐1920 i kamienieckiej 1869‐1919Kliknij by wyświetlić stronę źródłową”, o. Waldemar Witold Żurek SDB, Lublin 2023
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.russiacristiana.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: WELIK Paweł
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu