funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja łucko‐żytomierska (aeque principaliter)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]

data i miejsce
śmierci

24.09.1937

ITŁ UchtPeczŁagsieć obozów pracy niewolniczej GuŁAG
dziś: rej. iżemski, rep. Komi, Rosja

alt. daty i miejsca
śmierci

24.07.1937

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Rosjanie

miejsca i wydarzenia

Ludobójstwo rosyjskie 11.08.1937Kliknij by przejść do opisu, Wielka Czystka 1937Kliknij by przejść do opisu, ITŁ UchtPeczŁagKliknij by przejść do opisu, UchtaKliknij by przejść do opisu, GułagKliknij by przejść do opisu, Proces 14.05.1936Kliknij by przejść do opisu, Kijów (Łukianiwska)Kliknij by przejść do opisu, Żytomierz (więzienie)Kliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

20.06.1891

Kamieniec Podolskidziś: grom. Kamieniec Podolski miasto, rej. Kamieniec Podolski, obw. Płoskirów/Chmielnicki, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1915

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BRAWERKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, JACHNIEWICZKliknij by wyświetlić biogram Stanisław, SZCZEPANIUKKliknij by wyświetlić biogram Mikołaj, WELIKKliknij by wyświetlić biogram Paweł

miejsca i wydarzenia
opisy

Ludobójstwo rosyjskie 11.08.1937: 11.08.1937 rosyjski przywódca Józef Stalin nakazał, a szef NKWD Nikołaj Jeżow podpisał, rozkaz nr 00485 o przeprowadzeniu tzw. «operacji polskiej». Na śmierć skazano 139,835 Polaków żyjących w Rosji. Według danych Międzynarodowego Stowarzyszenia Historyczno‐Oświatowego, Dobroczynnego i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” (ros. Международное историко‐просветительское, правозащитное и благотворительное общество „Мемориал”), zajmującego się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji rosyjskich — zamordowano 111,091. 28,744 skazano na pobyt w obozach koncentracyjnych — łagrach Gułag. Razem jednak deportowano ponad 100 tys. Polaków, głównie do Kazachstanu, na Syberię, w rejony Charkowa i Dniepropetrowska. Według niektórych historyków liczbę ofiar należy pomnożyć przez co najmniej dwa, bowiem mordowano nie tylko wymienione z nazwiska osoby, ale całe rodziny polskie (wystarczało samo podejrzenie o narodowość polską). Gdy uwzględnić fakt, że podana liczba w zasadzie nie obejmuje ludobójstwa na wschodnich obszarach Rosji (Syberia), to liczba ofiar może wynosić nawet 500,000 Polaków. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.03.14])

Wielka Czystka 1937: „Wielki terror” (również «Wielka Czystka», zwana także od nazwiska ówczesnego szefa NKWD „Jeżowszczyzną”) — rosyjska państwowa akcja terroru politycznego, zaplanowana i skierowana przeciw milionom niewinnych ofiar — mniejszościom narodowym, bogatszym chłopom (kułacy), osobom uznanym za przeciwników politycznych, oficerom armii, której największe nasilenie miało miejsce od 09.1936 do 08.1938. Szczytowy punkt osiągnęła poczynając od lata 1937, gdy do Kodeksu Karnego wprowadzono art. 58‐14 o „kontrrewolucyjnym sabotażu”, co stało u podstaw „legalizacji” mordów, i 02.07.1937, gdy najwyższe władze Rosji, pod przywództwem Józefa Stalina, wydały dekret o rozpoczęciu akcji przeciw kułakom. Następnie wydano szerego rozkazów wykonawczych NKWD, w tym Nr 00439 z 25.07.1937, rozpoczynający likwidację 25,000‐42,000 Niemców żyjących Rosji (głównie tzw. Niemców nadwołżańskich); Nr 00447 z 30.07.1937 rozpoczynający likwidację „elementów antyrosyjskich”, oraz 00485[2] z 11.08.1937 nakazujący mord 139,835 osób narodowości polskiej (ta ostatnia była największą operacją tego typu — objęła 12.5% wszystkich zamordowanych podczas «Wielkiej Czystki», podczas gdy Polacy stanowili 0.4% populacji). Więzionych w obozach koncentracyjnych na Wyspach Sołowieckich, wyspie Anzer czy obozie koncentracyjnym ITŁ BelBałtŁag polskich kapłanów Rosjanie latem 1937 przenieśli do więziennych cel (część w Sankt Petersburgu). Następnie w kilku odrębnych, kapturowych, bandyckich procesach prowadzonych przez tzw. «Trojkę NKWD» (m.in. 09.10.1937, 25.11.1937) wszystkich skazali na karę śmierci i zamordowali w zbiorowych mordach. Strzałami w tył głowy pozbawiono ich życia albo w więzieniu w Sankt Petersburgu, albo bezpośrednio na miejscach pochówku, m.in. w Sandarmoch, czy Lewaszowskim Pustkowiu k. Leningradu, gdzie ich ciała wrzucono do zbiorowych dołów. Innych kapłanów aresztowany w miejscach, gdzie posługali, a następnie mordowano w okolicznych centralach NKWD (np. w Mińsku na Białorusi), po równie ludobójczych procesach przeprowadzanych przez wspomniany sąd kapturowy «Trojka NKWD».

ITŁ UchtPeczŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Ухтинско‐Печорский (pl. Uchto‐Peczorskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w miejscowości Czibju (dziś: Uchta), położony w dorzeczu rzeki Iżma, w republice Komi. Założony 06.06.1931. Więźniowie niewolniczo pracowali przy przy poszukiwaniu i wydobyciu ropy naftowej i węgla, radu, gazu ziemnego, asfaltytu (na terenie obozu wykryto wysokie stężenie radu, najwyższe na świecie w warstwach wodnych), przy budowie gazowni, dróg dojazdowych (e.g. Czibju‐Krutaja), linii kolejowych (e.g. Czibju‐Ust‐Wym‐Kotłas, Workuta‐Ust‐Usa‐Kożwa), konstrukcji barek rzecznych, wyrębie lasów i pozyskiwaniu drewna, etc. W szczytowym okresie — do śmierci 05.03.1953 rosyjskiego socjalistycznego przywódcy, Józefa Stalina — przetrzymywano w nim ok. 55,000 więźniów: e.g. 35,959 (01.01.1949); 43,591 (01.01.1950); 41,626 (01.01.1951); 26,858 (01.01.1952); 21,156 (01.01.1953); 20,443 (01.01.1954). Zakończył działalność 10.05.1938, gdy obóz podzielono na cztery kompleksy obozowe: ITŁ UchtIżemŁag (50,000 km2), ITŁ WorkutŁag, ITŁ SewŻełDorŁag i ITŁ UstWymŁag. (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

Uchta: Lokalna stolica szeregu rosyjskich obózów koncentracyjnych i pracy przymusowej — w kopalniach (m.in. diamentów), przy wydobyciu ropy naftowej, etc. — w ramach GUŁAG, w republice Komi (poza kołem podbiegunowym) — takich jak łagier Uchpechłag, ITŁ WorkutŁag, Inta, Uchwymłag, ITŁ UchtIżemŁag, Sieżeldor. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Proces 14.05.1936: Proces 19 katolików, w tym czterech kobiet i ośmiu kapłanów: ks. Stanisława Brawera, ks. Stanisława Jachniewicza, ks. Roman Jankowski, ks. Zygmunta Klemczyńskiego, ks. Józefa Kozińskiego, ks. Alojzego Schönfelda, ks. Piotra Welika i unickiego kapłana, ks. Mikołaja Szczepaniuka, ostatnich kapłanów katolickich posługujących w okolicach Żytomierza, który miał miejsce w Kijowie. Oskarżono ich m.in. o „działalność kontrrewolucyjną”, „pozostawanie w kontakcie z przedstawicielami kontrrewolucyjnych ośrodków zagranicznych”, „wykorzystywanie polskich narodowych sztandarów w procesjach” i „przynależność do faszystowsko‐kontrrewolucyjnej organizacji rzymskokatolickiego i greckokatolickiego duchowieństwa na prawobrzeżnej Ukrainie”. Ludobójczy rosyjskich sąd kapturowy, tzw. «Trojka NKWD», skazał większość na wieloletnie więzienie w rosyjskich obozach koncentracyjnych Gułag. (więcej na: history.org.uaKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02])

Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, w I połowie XX w. prowadzone przez ludobójcze NKWD, określane nieformalnie jako więzienie nr 1, formalnie jako Śledcze Więzienie Nr 13 (SIZO#13). Założone w początkach XIX w. W XX w., za czasów sowieckich, cerkiew więzienna przekształcona została na kolejny blok cel. W czasach władzy J. Stalina w Rosji przeszło przezeń ponad 25,000 więźniów. (więcej na: en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Żytomierz (więzienie): Rosyjskie więzienie śledcze, znane z okrutnych metod przesłuchań stosowanych przez Rosjan. Także miejsce przeprowadzania egzekucji.

źródła

osobowe:
archive.todayKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], biographies.library.nd.eduKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], ru.openlist.wikiKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]
bibliograficzne:
„Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917‐1939. Martyrologium”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Proboszczowie parafii diecezji łucko–żytomierskiej 1801‐1920 i kamienieckiej 1869‐1919Kliknij by wyświetlić stronę źródłową”, o. Waldemar Witold Żurek SDB, Lublin 2023
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.russiacristiana.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]