• MATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneMATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
link to OUR LADY of PERPETUAL HELP in SŁOMCZYN infoLOGO PORTALU

Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska

  • św. ZYGMUNT: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
LINK do Nu HTML Checker

pełna lista:

wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę

displayClick to display full list in English


Martyrologium duchowieństwa — Polska

XX w. (lata 1914 – 1989)

dane osobowe

wersja:

EnglishClick to display this bio in English

link to PERSONAL RECORD - ENGLISH VERSIONClick to display this bio in English
  • SZWAJNOCH Stefan, źródło: encyklo.pl, zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    źródło: encyklo.pl
    zasoby własne
  • SZWAJNOCH Stefan, źródło: www.alamy.com, zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    źródło: www.alamy.com
    zasoby własne
  • SZWAJNOCH Stefan - ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe; źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org), zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe
    źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org)
    zasoby własne
  • SZWAJNOCH Stefan - ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe; źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org), zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe
    źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org)
    zasoby własne
  • SZWAJNOCH Stefan - ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe; źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org), zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    ok. 01.09.1942, KL Auschwitz, zdjęcie obozowe
    źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (www.auschwitz.org)
    zasoby własne

nazwisko

SZWAJNOCH

imiona

Stefan

  • SZWAJNOCH Stefan - Tablica pamiątkowa, kościół pw. św. Marii Magdaleny, Chorzów Stary – Chorzów, źródło: commons.wikimedia.org, zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    Tablica pamiątkowa, kościół pw. św. Marii Magdaleny, Chorzów Stary – Chorzów
    źródło: commons.wikimedia.org
    zasoby własne
  • SZWAJNOCH Stefan - Tablica pamiątkowa, katedra pw. Chrystusa Króla, Katowice, źródło: zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSZWAJNOCH Stefan
    Tablica pamiątkowa, katedra pw. Chrystusa Króla, Katowice
    źródło: zasoby własne

funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja katowickawięcej na
www.archidiecezja.katowice.pl
[dostęp: 2013.05.19]

diecezja wrocławskawięcej na
www.archidiecezja.wroc.pl
[dostęp: 2013.05.19]

honorowe wyróżnienia

szambelan papieskiwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.22]

Złoty „Krzyż Zasługiwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

kanonik gremialnywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
(katedra katowickawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2016.04.23]
)

data i miejsce
śmierci

24.03.1945

KL Bergen‐Belsenobóz koncentracyjny
dziś: k. Bergen, pow. Celle, kraj Dolna Saksonia, Niemcy

więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]

szczegóły śmierci

W czasach studiów teologicznych we Wrocławiu współpracował z konspiracyjnym Związkiem Młodzieży Polskiej „Zet”, będącym częścią tajnej Ligii Narodowej, której głównym celem było odzyskanie przez Polskę niepodległości.

Był także ostatnim przewodniczący konspiracyjnej komórki „Swoi”, założonej z inicjatywy organizacji „Zet”.

W 1916 przeniesiony z parafii na Górnym Śląsku do posługi w Berlinie — prawd. w związku z działalnością propolską.

W 1919‐1921, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 11.1918, podczas przygotowań do plebiscytu, który miał zdecydować o przynależności państwowej Górnego Śląska i Opolszczyzny, wspierał polską społeczność.

Przemawiał na wiecach i organizował przyszłe zespoły pracownicze dla administracji państwowej.

W 06.1922 przeżył napad bojówek niemieckich na parafię w Zabrzu.

Przeniósł się wówczas do Tych.

Po najeździe niemieckim na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej jego nazwisko znalazło się na niemieckiej liście niem. „Sonderfahndungsbuch Polen” (pl. „Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym”).

Ścigany przez Niemców.

Aresztowany i przetrzymywany w więzieniu w Katowicach.

W 02.1940 uwolniony, ale wydalony do rządzonego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa.

Tam był m.in. tłumaczem w kurii w Kielcach i kapelanem osobistym bpa Czesława Kaczmarka.

W Kielcach 09.1942 aresztowany — ponoć w związku ze znalezioną w czasie rewizji mapą, na której miał wyznaczyć granice przyszłej Polski, daleko wysuniętymi na zachód — a następnie 01.09.1942 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz.

Stamtąd w 1944 przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen, a na końcu, prawd. w tzw. „marszu śmierci”, do obozu koncentracyjnego KL Bergen‐Belsen, gdzie zginął.

numery obozowe

62541Kliknij by wyświetlić stronę źródłową (KL AuschwitzKliknij by przejść do opisu)

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie

sprawstwo

Niemcy

miejsca i wydarzenia

KL Bergen‐BelsenKliknij by przejść do opisu, KL SachsenhausenKliknij by przejść do opisu, KL AuschwitzKliknij by przejść do opisu, KielceKliknij by przejść do opisu, GeneralgouvernementKliknij by przejść do opisu, Katowice (więzienie)Kliknij by przejść do opisu, «Intelligenzaktion Schlesien»Kliknij by przejść do opisu, «Intelligenzaktion»Kliknij by przejść do opisu, Regierungsbezirk KattowitzKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Powstania śląskieKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

31.08.1888

Bielszowicedziś: dzielnica w Rudzie Śląskiej, pow. Ruda Śląska miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

22.06.1912 (Wrocławdziś: pow. Wrocław miasto, woj. dolnośląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
)

szczegóły posługi

1938 – 1940

kuratus/rektor/ekspozyt — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ kościół RK pw. Chrystusa Króla ⋄ parafia katedralna RK pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawła ⋄ dekanat RK Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1937 – 1940

kanonik gremialny — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Kapituła Katedralna ⋄ katedra RK pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawła

od 1937

referent — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Kancelaria, Biskup Ordynariusz ⋄ Kancelaria, Biskup Ordynariusz

od 1938

prezes — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Rada Misyjna ⋄ Rada Misyjna

od 1937

asystent kościelny — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej DIAK ⋄ Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej DIAK

od 1937

kurator — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Marianki SMI

1925 – 1938

proboszcz — Chorzówdziś: Chorzów Stary, dzielnica Chorzowa /od 1934/, pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Marii Magdaleny ⋄ dekanat RK Chorzówdawn.: Królewska Huta (do 1934)
dziś: pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska

więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

do ok. 1938

dyrektor — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Związek Misyjny Duchowieństwa ⋄ Związek Misyjny Duchowieństwa

od 1931

członkostwo — Katowicedziś: pow. Katowice miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ Rada Administracyjna (łac. Consilium Administrationis) ⋄ Rada Administracyjna (łac. Consilium Administrationis)

do 1922

proboszcz — Zabrzedziś: pow. Zabrze miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ parafia RK pw. św. Anny ⋄ dekanat RK Zabrzedziś: pow. Zabrze miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

organizator — Królewska Hutadziś: Chorzów /od 1934/, pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ polskie szkolnictwo

1922 – 1925

wizytator/inspektor nauki religii — Królewska Hutadziś: Chorzów /od 1934/, pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ szkoły ludowe i średnie

od 1917

wikariusz — Kluczborkdziś: gm. Kluczbork, pow. Kluczbork, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych ⋄ dekanat RK Bogacicadziś: gm. Kluczbork, pow. Kluczbork, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.04.02]

1916 – 1917

wikariusz — Berlindziś: kraj Berlin, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Michała ⋄ dekanat RK Berlindziś: kraj Berlin, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1912 – 1916

wikariusz — Królewska Hutadziś: Chorzów /od 1934/, pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Jadwigi Śląskiej ⋄ dekanat RK Królewska Hutadziś: Chorzów /od 1934/, pow. Chorzów miasto, woj. śląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1912

wikariusz — Chróścicedziś: gm. Dobrzeń Wielki, pow. Opole, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Jadwigi Śląskiej ⋄ dekanat RK Stare Siołkowicedziś: gm. Popielów, pow. Opole, woj. opolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.12]

1908 – 1912

student — Wrocławdziś: pow. Wrocław miasto, woj. dolnośląskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ filozofia i teologia, Wydział Teologiczny, Uniwersytet Wrocławski [i.e. Uniwersytet Wrocławski (od 1945) / Śląski Uniwersytet Fryderyka Wilhelma (1911‐1945) / Królewski Uniwersytet i.e. Wszechnica Wrocławska (1816‐1911)]

działacz — polityczny i społeczny

inni związani
szczegółami śmierci

FLORKOKliknij by wyświetlić biogram Józef, GRZĄDKAKliknij by wyświetlić biogram Hipolit, MACIERZYŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Paweł Augustyn, MAKIELAKliknij by wyświetlić biogram Teodor Franciszek, ORGANISZCZAKKliknij by wyświetlić biogram Władysław

miejsca i wydarzenia
opisy

KL Bergen‐Belsen: Do 1944 KL Bergen‐Belsen był obozem jenieckim, w 1944 przekształcony w niemiecki niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL, w 1945 zaczęły doń napływać tysiące więźniów gnanych w tzw. „marszach śmierci” z innych obozów, wówczas zginęło w nim ok. 50 tys. więźniów. Gdy obóz został wyzwolony przez wojska brytyjskie 15.04.1945 znaleziono w nim ok. 13,000 niepochowanych zwłok i ok. 60,000 więźniów, przez wiele dni głodujących, odwodnionych i chorych, głównie na tyfus. Ok. 14,000 z nich zmarło w ciągu następnych 2 miesięcy. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23]
, bergen-belsen.stiftung-ng.deKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10]
)

KL Sachsenhausen: Przez niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL Sachsenhausen, założony na terenach byłej wioski olimpijskiej w 07.1936, przeszły w 1940 setki polskich kapłanów. Zanim zostali przetransportowani to obozu koncentracyjnego KL Dachau, część z nich zginęła w KL Sachsenhausen. W obozie dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach. W latach 1942‐1944 ok. 140 więźniów pracowało nad fałszowaniem funtów brytyjskich, paszportów, wiz, pieczęci i innych dokumentów. Także i innych więźniów wykorzystywano do pracy niewolniczej, m.in. w zakładach lotniczych firmy Heinkel, w fabrykach firm AEG i Siemens. Przeciętnie w obozie przebywało ok. 50,000 więźniów. Razem przez KL Sachsenhausen i jego filie przeszło ponad 200,000, z których zginęły dziesiątki tysięcy. Tuż przed nadejściem Rosjan dokonano masowej ewakuacji obozu i jego filii (razem ok. 80,000 więźniów) na zachód — w tzw. „marszach śmierci” do innych obozów, m.in. do KL Mauthausen‐Gusen oraz KL Bergen‐Belsen. Obóz funkcjonował do 22.04.1945. Po zakończeniu działań wojennych Rosjanie zorganizowali tam tajny obóz dla jeńców niemieckich i „podejrzanych” żołnierzy rosyjskich. (więcej na: www.stiftung-bg.deKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10]
)

KL Auschwitz: Niemiecki niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL i niem. Vernichtungslager (pl. obóz zagłady) VL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok niem. Vernichtungslager (pl. obóz zagłady) VL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: en.auschwitz.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23]
, www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06]
)

Kielce: Więzienie przy ul. Zamkowej w Kielcach założono w latach 1826‐1828. W 09.1939, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej przejęli je Niemcy. Początkowo wykorzystane jako obóz jeniecki, a później jako więzienie niemieckiej policji politycznej Gestapo. Do 1945 przez więzienie przeszło ok. 16,000 więźniów. Jednorazowo przebywało w nim ok. 2,000 ludzi, przy pojemności ok. 400 osób. Więźniowie, w strasznej ciasnocie, byli głodzeni, maltretowani i mordowani na terenie więzienia, wywożeni na rozstrzelanie, do niemieckich obozów koncentracyjnych lub na przymusowe roboty. Kaplicę więzienną Niemcy zamienili na izbę tortur. Jednocześnie od 08.1941 (po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan) do jesieni 1944 w tzw. barakach Fijałkowskiego w Kielcach, w części zwanej Bukówka, Niemcy założyli obóz dla jeńców rosyjskich (oddział Stalagu XII C „Kamienna” w Skarżysko‐Kamienna, a później Stalagu 367 Częstochowa). Według jednego ze świadectw w 09.1941 sprowadzono pierwszych 100 jeńców, po tygodniu kolejne 4,500, a po następnych dwóch 5,000. Później dowożono jeńców w grupach po 500‐1,000 osób. Razem w obozie przetrzywano ok. 15,000‐20,000 rosyjskich jeńców. Jeńcy niewolniczo pracowali przy wyrębie drzew, kopaniu rowów irygacyjnych, na bocznicy kolejowej. Otrzymywali głodowe racje (w rezultacie miały miejsce akty kanibalizmu). Spali w nieogrzewanych barakach. Byli bici i torturowani (np. za pomocą drewnianych kijów). Nie było opieki medycznej. Za byle przewinienie groziła egzekucja. Obozem zarządzał Niemiec mają do pomocy obozową milicję, głównie ukraińską. Uratowało się kilkuset więźniów, których na jesieni 1944 wywieziono do innych obozów. Od 1945 kieleckim więzieniem zarządzali rosyjscy komunaziści. Do 1956 przetrzymywano w nim wielu więźniów politycznych, e.g. działaczy byłej niepodległościowej Armii Krajowej AK czy Narodowych Sił Zbrojnych NSZ (część Polskiego Państwa Podziemnego). 04‐05.1945 polskie podziemie niepodległościowe, dowodzone przez mjr Antoniego Hedę, dokonało ataku na więzienie i uwolniło ok. 700 osób. (więcej na: www.facebook.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
)

Generalgouvernement: Po polskiej klęsce w kampanii 09.1939, będącej rezultatem paktu Ribbentrop‐Mołotow i stanowiącej pierwszy etap II wojny światowej, i rozpoczęciu w części Polski okupacji niemieckiej (w drugiej, wschodniej części Polski rozpoczęła się okupacja rosyjska), Niemcy podzielili okupowane polskie terytorium na pięć głównych rejonów. W dwóch z nich utworzyli nowe niemieckie prowincje, dwie wcielili do innych prowincji. Natomiast piąta część potraktowana została odrębnie, i w sensie politycznym odtwarzać miała niemiecki pomysł z 1915 (po klęsce Rosjan w bitwie pod Gorlicami w 05.1915 w czasie I wojny światowej) utworzenia polskiej enklawy w ramach Niemiec. Nielegalna w sensie prawa międzynarodowego, i.e. konwencji haskiej, i publicznego, zarządzana przez Niemców wedle odrębnych praw  — specjalnie ustanowionych dla polskich niem. Untermenschen (pl. podludzie) — do czasu ofensywy rosyjskiej w 1945 stanowiła niem. Großdeutschland (pl. Wielkie Niemcy). Do 31.07.1940 zwana formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), tak jak w latach 1915‐1918. Od 07.1941, czyli po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika Rosjan, w jego skład wchodził też dystrykt Galicja, czyli polskie przedwojenne południowo–wschodnie województwa. Wobec Polaków i Żydów stosowano specjalne prawo karne, umożliwiające dowolne wymierzanie kary śmierci niezależnie od wieku „sprawcy”, sankcjonujące stosowanie odpowiedzialności zbiorowej. Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej rząd niem. Generalgouvernement uznano za organizację przestępczą, a jego przywódcę, gubernatora Hansa Franka, za zbrodniarza i stracono. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04]
)

Katowice (więzienie): Areszt śledczy zarządzany przez Niemców, a później, w 1945, przejęty przez komunazistów.

«Intelligenzaktion Schlesien»: Przeprowadzona przez Niemców głównie w 04‐05.1940 akcja aresztowań i eksterminacji polskiej elity intelektualnej Górnego Śląska, w większości umieszczonej na liście proskrypcyjnej zwanej „Sonderfahndungsbuch Polen” — powstańców śląskich, działaczy plebiscytowych, dziennikarzy, polityków, intelektualistów, urzędników oraz duchownych — mająca na celu całkowitą germanizację regionu. Odnośne rozporządzenie o numerze IV‐D2‐480/40 wydane zostało przez RSHA, czyli niem. Reichssicherheitshauptamt (pl. Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy), i podpisane przez Heinricha Himmlera lub Reinharda Heydricha. Część aresztowanych zamordowano w zbiorowych egzekucjach, część wydalono do zarządzanego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa, część zesłano do obozów koncentracyjnych. Ustalono personalia 3,047 osób wywiezionych w ciągu dwóch miesięcy 1940. Ofiarami było 33 księży katolickich, z których 22 zginęło w obozach koncentracyjnych (duchowni zostali zesłani — w 5 transportach — najpierw do KL Dachau, a potem do KL Gusen, gdzie niewolniczo pracowali w kamieniołomach). Razem Niemcy zamordowali ok. 2,000 członków górnośląskiej polskiej elity inteligenckiej. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30]
)

«Intelligenzaktion»: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano «AB‐aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04]
)

Regierungsbezirk Kattowitz: Po polskiej klęsce w kampanii 09.1939, będącej rezultatem paktu Ribbentrop‐Mołotow i stanowiącej pierwszy etap II wojny światowej, i rozpoczęciu w części Polski okupacji niemieckiej (w drugiej, wschodniej części Polski rozpoczęła się okupacja rosyjska), Niemcy podzielili okupowane polskie terytorium na pięć głównych obszarów (i kilka mniejszych). Największy przekształcili w niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), przeznaczone wyłącznie dla Polaków i Żydów i stanowiące część tzw. niem. Großdeutschland (pl. Wielkie Niemcy). Z dwóch utworzyli odrębne nowe prowincje. Dwa pozostałe przyłączyli do już istniejących niemieckich prowincji. Jednym z nich był polski Górny Śląsk, który już 08.10.1939, dekretem przywódcy niemieckiego Adolfa Hitlera (formalnie zaczął obowiązywać 26.10.1939), został wcielony do Niemiec jako niem. Regierungsbezirk Kattowitz (pl. Rejencja katowicka) i wszedł w skład niem. Provinz Schlesien (pl. Prowincja Śląsk) z siedzibą we Wrocławiu. 01.04.1940 niem. Regierungsbezirk Kattowitz powiększony został o kilka przedwojennych powiatów niemieckich, a 18.01.1941 utworzono nową niemiecką prowincję niem. Provinz Oberschlesien (pl. Prowincja Górny Śląsk), który poza niem. Regierungsbezirk Kattowitz objął także Opolszczyznę. Od 26.10.1939, czyli powstania rejencji obowiązywało w niej prawo państwa niemieckiego, to samo co w Berlinie. Główną osią polityki rejencji, której obszar Niemcy uznali za niem. „Ursprünglich Deutsche” (pl. „rdzennie niemieckie”), mimo iż tylko ok. 6% mieszkańców jej przedwojennej polskiej części stanowili Niemcy, było niem. „Entpolonisierung” (pl. „odpolszczenie”), czyli przymusowa germanizacja. Głównym mechanizmem było wprowadzenie niem. Deutsche Volksliste (pl. folkslista) DVL, niemieckiej listy narodowościowej, która miała precyzować przynależność narodową mieszkańców rejencji. Najliczniejszą grupą, która zaznaczano w przeprowadzonych przymusowych rejestracjach, była Grupa 3, osób, które określiły się jako „Ślązacy” (w 1943 ok. 41%), oraz osoby pozostające poza DVL (ok. 36%). Ta ostatnia grupa przeznaczona była docelowo na deportację do niem. Generalgouvernement (do czego masowo nie doszło, bo niemiecki przemysł potrzebował niewolniczej siły roboczej). Grupa 3, uznawana przez Niemców za możliwych do zniemczenia, podlegała pewnym ograniczeniom prawnym, i obowiązywała ją m.in. służba w wojsku niemieckim Wehrmacht. Dzieci mogły się uczyć tylko po niemiecku. Wobec ludności polskiej prowadzono politykę terroru. Działał specjalny sąd policyjny, kontrolowany przez niem. Geheime Staatspolizei (pl. Tajna Policja Państwowa), i.e. Gestapo, przed którym stanęło ok. 4,000‐5,000 osób. Za lata 1942‐1945 zweryfikowano ponad 2,000 z nich, z czego 1,890 skazano na kary śmierci, w tym 286 w publicznych egzekucjach. Tysiące osób zamordowano w czasie tzw. «Intelligenzaktion Schlesien», w tym 300‐650 polskich nauczycieli i ok. 61 polskich kapłanów katolickich. Na terenie rejencji znajdował się niemiecki obóz koncentracyjny i obóz zagłady KL Auschwitz, w którym Niemcy więzili ok. 1,100,000 Żydów (mordując ok. 1,000,000, i.e. ok. 90% z nich) oraz ok. 140,000 Polaków (mordując ok. 70,000, i.e. ok. 50% z nich). Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej nadzorca prowincji niem. Provinz Schlesien, niem. Reichsstatthalter (pl. Namiestnik Rzeszy) i niem. Gauleiter (pl. naczelnik okręgu) niemieckiej partii narodowo–socjalistycznej, Fritz Brecht, popełnił samobójstwo. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.06.24]
)

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]
)

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28]
, pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28]
)

Powstania śląskie: Trzy zbrojne wystąpienia polskiej ludności przeciwko Niemcom w latach 1919‐1921 o polską przynależność Górnego Śląska i Opolszczyzny, po odrodzeniu państwa polskiego w 1918. Wybuchły w kontekście plebiscytu zarządzonego na podstawie ustaleń międzynarodowego traktatu wersalskiego z 28.06.1919, kończącego I wojnę światową, który miał zdecydować o przynależności państwowej spornych ziem. I powstanie miało miejsce w dniach 16‐24.08.1919 i wybuchło samorzutnie w odpowiedzi na terror i represje niemieckie wobec ludności polskiej. Objęło głównie powiaty pszczyńskie i rybnicki oraz część okręgu przemysłowego. Stłumione przez Niemców. II powstanie odbyło się 19‐25.08.1920. Wybuchło po licznych aktach terroru ze strony niemieckiej. Objęło cały obszar okręgu przemysłowego oraz część powiatu rybnickiego. W rezultacie Polacy uzyskali lepsze warunki do kampanii przed plebiscytem. Plebiscyt został przeprowadzony 20.03.1921. Większość ludności — 59,6% — opowiedziała się za Niemcami, ale wielki wpływ na wyniki miało dopuszczenie do głosowania Górnoślązaków mieszkających poza granicami Śląska. W rezultacie wybuchło III powstanie, będące największym zrywem powstańczym Ślązaków w XX w. Trwało od 02.05.1921 do 05.07.1921. Objęło prawie cały obszar Górnego Śląska. Doszło do dwóch dużych bitew w rejonie Góry Świętej Anny i pod Olzą. W wyniku powstania 12.10.1921 międzynarodowa komisja plebiscytowa podjęła decyzję o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Bbszar przyznany Polsce powiększony został do ok. ⅓ spornego terytorium. Polsce przypadło 50% hutnictwa i 76% kopalń węgla. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.05.25]
)

źródła

osobowe:
encyklo.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
, pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30]

pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
encyklo.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30]
, www.alamy.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.08.22]
, www.auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18]
, www.auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18]
, www.auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18]
, commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.12.01]

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA

Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org
 — proszę spróbować wybierając link poniżej:

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej

Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:

ADRES EMAJL

jako temat podając:

MARTYROLOGIUM: SZWAJNOCH Stefan

Powrót do przeglądania życiorysu:

kliknij by powrócić do życiorysuKliknij by powrócić do życiorysu