• MATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneMATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
link to OUR LADY of PERPETUAL HELP in SŁOMCZYN infoLOGO PORTALU

Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska

  • św. ZYGMUNT: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
LINK do Nu HTML Checker

pełna lista:

wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę

displayClick to display full list in English


Martyrologium duchowieństwa — Polska

XX w. (lata 1914 – 1989)

dane osobowe

wersja:

EnglishClick to display this bio in English

link to PERSONAL RECORD - ENGLISH VERSIONClick to display this bio in English
  • SPERSKI Bolesław; źródło: Roman Dzwonkowski, SAC, „Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939—1988”, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin, zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSPERSKI Bolesław
    źródło: Roman Dzwonkowski, SAC, „Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939—1988”, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
    zasoby własne

nazwisko

SPERSKI

imiona

Bolesław

  • SPERSKI Bolesław - Tablica pamiątkowa, kościół pw. św. Stanisława, Sankt Petersburg, źródło: ipn.gov.pl, zasoby własne; KLIKNIJ by POWIĘKSZYĆ i WYŚWIETLIĆ INFOSPERSKI Bolesław
    Tablica pamiątkowa, kościół pw. św. Stanisława, Sankt Petersburg
    źródło: ipn.gov.pl
    zasoby własne

funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]

diecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]

ordynariat polowy Wojska Polskiego RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

akademickie wyróżnienia

magister świętej teologii

honorowe wyróżnienia

kanonik honorowy „de numerowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
(katedra wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
)

data i miejsce
śmierci

23.04.1951

Wierchnieuralskdziś: rej. Wierchnieuralsk, obw. czelabiński, Rosja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]

szczegóły śmierci

03‐09.1902 towarzyszył bpowi Stefanowi Zwierowiczowi na 9‐miesięcznym wygnaniu przez rosyjskie władze — za wydanie okólnika, w którym nakazywał „całemu duchowieństwu diecezji wileńskiej pilnie przestrzegać, by dzieci katolickie nie uczęszczały do szkół” prawosławnych, były bowiem „w swoich celach, zasadach, programach i kierunkach wrogie katolickiemu Kościołowi i zapatrujące się na ludność katolicką, jako na wrogą państwu” — w Twerze.

Za przyjmowanie do Kościoła Katolickiego prawosławnych i organizowanie polskich szkół karany grzywnami, i w końcu przez Rosjan aresztowany i 16.02.1913 przewieziony do Wilna. Osadzony w więzieniu w Łukiszki. Dwoma wyrokami wileńskiej Izby Sądowej skazany na rok i cztery miesiące pobytu w twierdzy. Przetrzymywany m.in. w Pskowie.

Po 13 miesiącach, w 1914 zmuszony do wyjazdu na emigrację do Kanady.

W 1917 zgłosił się do polskich oddziałów wojskowych organizowanych w Kanadzie i wraz z nimi wyjechał do Francji, gdzie został kapelanem Armii Polskiej we Francji — zwanej fr. L’Armée bleue (pl. Błękitna Armia) — pod dowództwem gen. Józefa Hallera. Początkowo prawd. został kapelanem 1. Grupy (dywizjonu) Artylerii, sformowanej 22.05.1918 w Le Mans, w regionie Kraju Loary. 01.01.1919 — już po podpisaniu 11.11.1918 przez Aliantów i Niemców, w wagonie sztabowym w Compiègne, w kwaterze marszałka Francji Ferdynanda Focha, rozejmu i zawieszenia broni, co oznaczało de facto zakończenie I wojny światowej; a także po przekazaniu 11.11.1918 przez Radę Regencyjną, działającą na terenie okupowanego przez Państwa Centralne (Niemcy i Austro–Węgry) tzw. niem. Königreich Polen (pl. Królestwo Polskie), zwierzchniej władzy nad wojskiem brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu oraz zamianowaniu go naczelnym dowódcą wojsk polskich, co oznaczało de facto odrodzenie państwa polskiego — Grupa weszła w skład 1. Pułku Artylerii Polowej. Prawd. wówczas został kapelanem — określanym jako proboszcz wojskowy — 3. Dywizji Strzelców Polskich formowanej w Darney, w regionie Grand Est. I to z tą dywizją prawd. wrócił do Polski — stało się to 06‐11.05.1919 — gdzie oddziały dywizji zostały zgromadzone w okolicach Modlina pod Warszawą.

W 07.1919, już w zasadzie po zakończeniu wojny polsko–ukraińskiej 1918‐1919 i wycofaniu się Ukraińskiej Armii Halickiej UAH za rzekę Zbrucz, oddziały 3. Dywizji — wchodząc w skład innych większych formacji Wojska Polskiego — zostały skierowane na Ukrainę, na linię demarkacyjną. Między Tarnopolem/Zbarażem a Zasławiem nad Horyniem, oczyszczały teren z ukraińskich grup dywersyjnych. Były tam, gdy 01.09.1919, dekretem Nr 4373 Naczelnika Państwa, Błękitna Armia została zjednoczona z Wojskiem Polskim, 3. Dywizja przestała istnieć, a oficerowie francuscy, którzy stanowili dużą część kadry dowódczej armii opuścili Polskę.

30.10.1919 zakończył czynną służbę w Wojsku Polskim, acz oficjalnie został zwolniony 12.03.1921.

Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, i rozpoczęciu okupacji niemieckiej, wysłany przez abpa Jałbrzykowskiego do Mińska.

Po tygodniu aresztowany przez Niemców i odtransportowany do Wilna.

Tam uczestniczył w akcji pomocy Żydom — getto w Wilnie powstało 06.09.1941, ale już w 09.1941 Niemcy zamordowali w Ponarach ok 13,000‐18,000 Żydów z Wilna; 03‐12.10.1941 wymordowali w Ponarach dalsze 11,000‐12,000 z tzw. małego getta; odtąd rozpoczęło się systematyczne wywożenie Żydów z tzw. dużego getta, w którym początkowo przetrzymywano 29,000‐30,000 Żydów, do Ponar; do końca 1941 zamordowano tam 9,000‐10,000 z nich.

03.03.1942 ponownie aresztowany przez Niemców, wraz z 28 profesorami i 81 klerykami seminarium duchownego w Wilnie.

Do 29.03.1942 przetrzymywany w więzieniu na Łukiszkach, a potem niemieckim obozie koncentracyjnym IL Szałtupie (do lata 1944).

Po zwolnieniu opuścił w 09.1944 Wilno i wyjechał posługiwać katolikom na ziemiach poza granicami Polski sprzed II wojny światowej, do Rosji.

14.12.1946 aresztowany przez Rosjan w Wilnie.

Oskarżony o prowadzenie działalności wywiadowczej i antyrosyjskiej.

W 08.1947 skazany na 5 lat niewolniczej pracy przymusowej w obozach koncentracyjnych Gułag.

Przetrzymywany w obozie koncentracyjnym — prawd. łagrze TulaŁag — w Stalinogorsku i prawd. zmuszany do niewolniczej pracy przymusowej w kopalni chromu w Bobrik Donskoj.

Następnie przetransportowany do więzienia we Włodzimierzu nad Klaźmą.

W końcu przetrzymywany w pojedynczej celi w więzieniu w Wierchnieuralsku, gdzie zginął.

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Rosjanie

miejsca i wydarzenia

Wierchnieuralsk (więzienie)Kliknij by przejść do opisu, Włodzimierz (n. Klaźmą)Kliknij by przejść do opisu, TułaŁagKliknij by przejść do opisu, GułagKliknij by przejść do opisu, IL SzałtupieKliknij by przejść do opisu, Wilno (Łukiszki)Kliknij by przejść do opisu, Aresztowania 03.03.1942 (Wilno)Kliknij by przejść do opisu, Pomoc ŻydomKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921Kliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919Kliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

05.04.1871

Kończynyzaścianek
dawn.: prawd. Końcuny
dziś: nieistniejący, rej. Szyrwinty, okr. Wilno, Litwa

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1897

szczegóły posługi

ok. 1946

duszpasterz — Orszadziś: rej. Orsza, obw. Witebsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK

do 1945

duszpasterz — Mohylewdziś: rej. Mohylew, obw. Mohylew, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK

od 1944

duszpasterz — Bobrujskdziś: rej. Bobrujsk, obw. Mohylew, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK

1936 – 1944

proboszcz — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ parafia RK pw. Wszystkich Świętych ⋄ dekanat RK Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

1931 – 1936

rektor — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ kościół RK pw. św. Bartłomieja Apostoła ⋄ dekanat RK Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
— także: prefekt Szkoły Handlowej (od 1934)

1927 – 1931

dziekan — dekanat RK Grodnodziś: rej. Grodno, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1927 – 1931

proboszcz — Grodnodziś: rej. Grodno, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Franciszka Ksawerego (farna) ⋄ dekanat RK Grodnodziś: rej. Grodno, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1921 – 1927

dziekan — dekanat RK Wołkowyskdziś: rej. Wołkowysk, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]

1921 – 1927

proboszcz — Wołkowyskdziś: rej. Wołkowysk, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. św. Wacława Króla i Męczennika (farna) ⋄ dekanat RK Wołkowyskdziś: rej. Wołkowysk, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]

1920 – 1921

proboszcz — Kobryńdziś: rej. Kobryń, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]
⋄ parafia RK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Kobryńdziś: rej. Kobryń, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

ok. 1920

administrator — Skotnikidziś: gm. Samborzec, pow. Sandomierz, woj. świętokrzyskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2024.12.13]
⋄ parafia RK pw. św. Jana Chrzciciela ⋄ dekanat RK Koprzywnicadziś: gm. Koprzywnica, pow. Sandomierz, woj. świętokrzyskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.29]
— p.o. („ad interim”)

1917 – 1919

kapelan wojskowy RK — Polska Armia we Francji (zwana także „Błękitną Armią” (fr.L’Armée bleue”)), Polskie Siły Zbrojne — 1918‐1919 3. Dywizja Strzelców Polskich, formowana w Darney, Grand Est; ok. 22.05.1918‐01.01.1919 1. Grupa (dywizjon) Artylerii, formowana w Le Mans, Kraj Loary; 1917 wstąpienie w Kanadzie

1916 – 1917

proboszcz — Torontodziś: prow. Ontario, Kanada
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. Najświętszej Maryi Panny

od 1914

proboszcz — St. Catharinesdziś: rej. Niagara, prow. Ontario, Kanada
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy — organizator i pierwszy proboszcz

ok. 1914

duszpasterz — Wellanddziś: rej. Niagara, prow. Ontario, Kanada
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawła — organizator parafii

1911 – 1913

proboszcz — Lipniszkidziś: ssow. Lipniszki, rej. Iwie, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ parafia RK pw. św. Kazimierza Królewicza i Wyznawcy ⋄ dekanat RK Wiszniewdziś: ssow. Wiszniew, rej. Wołożyn, obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

1907 – 1911

proboszcz — Żołudekdziś: ssow. Żołudek, rej. Szczuczyn, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Lidadziś: rej. Lida, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1904 – 1907

proboszcz — Żyrmunydziś: ssow. Żyrmuny, rej. Werenowo, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.06]
⋄ parafia RK pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ⋄ dekanat RK Lidadziś: rej. Lida, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

1903 – 1904

prefekt — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ Żeńskie Gimnazjum W.M. Prozorowej, Progimnazjum S.A. Kowaluka i Szkoła Kolejowa

20.12.1902 – 06.1913

kapelan — Sandomierzdziś: gm. Sandomierz miasto, pow. Sandomierz, woj. świętokrzyskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ ordynariusza diecezji sandomierskiej, bpa Stefana Zwierowicza — także: sekretarz

ok. 1901 – 1902

kapelan — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ ordynariusza diecezji wileńskiej, bpa Stefana Zwierowicza — również podczas zesłania 03‐09.1902 w Twerze; także: sekretarz

1897 – 1901

profesor — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ Seminarium Duchowne

1894 – 1897

student — Sankt Petersburgdziś: Sankt Petersburg miasto, Rosja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
⋄ filozofia i teologia, Cesarska Rzymskokatolicka Akademia Duchowna (1842‐1918) — podyplomowe studia specjalistyczne, uwieńczone tytułem Magistra Świętej Teologii

1890 – 1894

student — Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
⋄ filozofia i teologia, Seminarium Duchowne

autor książeczek i broszurek: „Kwiatki majowe”, 1913 Wilno; „Droga Krzyżowa”, 1913 Wilno; „Przyjaciel żołnierza, książeczka do modlitwy”, 1918 Paryż

inni związani
szczegółami śmierci

ANDRIUŠKAKliknij by wyświetlić biogram Benedykt, ŠEŠKEVIČIUSKliknij by wyświetlić biogram Wincenty

miejsca i wydarzenia
opisy

Wierchnieuralsk (więzienie): Ciężkie więzienie w Wierchnieuralsku (obwód Czelabińsk). Założone w 1914, za czasów carskich. Od 1925 „politizolator” — więzienie polityczne — początkowo dla więźniów z Wysp Sołowieckich. Zarządzane najpierw przez zbrodnicze OGPU a potem NKWD, stanowiące de facto część rosyjskiego systemu pracy niewolniczej Gułag. W 1948 przemianowane na więzienie specjalne. Więźniowie polityczni przetrzymywani w nim byli do 1955. (więcej na: ru.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02]
)

Włodzimierz (n. Klaźmą): Jedne z najcięższych rosyjskich więzień politycznych, w którym przetrzymywano w wielu kapłanów katolickich.

TułaŁag: Szereg rosyjskich obozów koncentracyjnych pracy przymusowej (w ramach Gułagu), w rejonie Tuły i Stalinogorska. Istniały co najmniej dwa obozy „filtracyjne” i trzy obozy jenieckie, m.in. niedaleki, w Dubrowce, specjalny obóz dla Polaków (m.in. z Wileńszczyzny), a obok niego obóz dla tzw. etnicznych Niemców — osoby pochodzenia niemieckiego żyjące w Rosji. Więźniowie, wśród których znajdowało się dużo Niemców wywiezionych w 1945 do Rosji, niewolniczo pracowali m.in. przy wydobywaniu węgla. Jednym z obozów był łagier dla kobiet (prawd. nr 5458). Kobiety zmuszane były do pracy w okolicznych kołchozach, m.in. przy uprawie pomidorów. (więcej na: mk.tula.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.03.01]
)

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09]
)

IL Szałtupie: niem. „Internierungslager” (pl. „obóz internowania”) — w 01.1942, w majątku Szałtupie na Litwie, Niemcy założyli obóz internowania, a w praktyce niem. „Zwangsarbeitslager” (pl. „obóz pracy przymusowej”) dla polskiego duchowieństwa. Formalny rozkaz założycielski wydał litewski kolaborant, szef policji miasta Wilna. Obozem zarządzała niemiecka Tajna Policja Polityczna Gestapo, ale komendantem był inny litewski kolaborant, znany z brutalności i sadyzmu wobec więźniów. 17.10.1942 do obozu przywieziono profesorów Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Stefana Batorego (działającego w konspiracji, po zamknięciu Uniwersytetu przez Litwinów w 1939) i Seminarium Duchownego w Wilnie. Oprócz nich w obozie przetrzymywano wileńskich zakonników: Karmelitów Bosych OCD, Jezuitów SI, Lazarystów CM, Bonifratrów OH i jednego Franciszkanina OFM. Razem ok. 50 osób. Internowani niewolniczo pracowali w gospodarstwie rolnym. W 04.1943 część więźniów zwolniono. Większość pozostała do klęski Niemiec i rozpoczęcia w 07.1944 okupacji rosyjskiej. Kilku w obozie zginęło.

Wilno (Łukiszki): Więzienie w Wilnie wykorzystywany zarówno przez Niemców jak I Rosjan. Miejsce kaźni tysięcy Polaków. Przetrzymywano w nim jednorazowo od 2,000 do 16,000 więźniów. W 06.1941 Rosjanie, po ataku niemieckim, wymordowali większą część więźniów. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
)

Aresztowania 03.03.1942 (Wilno): 03.03.1942 w Wilnie Niemcy aresztowali 28 profesorów oraz 81 kleryków wileńskiego seminarium duchownego, prawd. z donosu litewskiego. Kilka tygodni później, 26.03.1942, Niemcy i wysługujący się im Litwini aresztowali 9 ojców zakonnych, 5 braci, 2 nowicjuszów i 1 chłopca pomagającego w kuchni, jezuickiego Kolegium Wileńskiego. Wszystkich przetrzymywano w więzieniu Łukiszki w Wilnie. Profesorów 18.03.1942 przewieziono do Wyłkowyszek i tam internowano. W 10.1942 zesłano ich następnie do obozów koncentracyjnych (m. in. Szałtupie, IL Poniewieżyk). kleryków 04.05.1942 wywieziono na roboty do Niemiec, ale spora część uciekła z transportu. Seminarium duchowne zamknięto. Kilka tygodni po aresztowaniach w seminarium duchownym, 26.03.1942 Niemcy zatrzymali wileńskich zakonników (m.in. oo. jezuitów i misjonarzy św. Wincentego a Paulo), którzy przeszli przez podobną drogę więzienną. (więcej na: www.tygodnik.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19]
)

Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć.

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]
)

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28]
, pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28]
)

Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20]
)

Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919: Jedna z wojen toczonych przez nowopowstałą Rzeczpospolitą w obronie swoich granic. Pod koniec 1918 na obszarach byłego zaboru austriackiego, w oparciu o ukraińskie oddziały byłej armii austro‐węgierskiej, Ukraińcy zaatakowali powstającą Rzeczpospolitą. W szczególności utworzyli zalążki państwowości i zaatakowali Lwów. Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców miasta, w szczególności młodych ludzi — zwanych odtąd orlętami lwowskimi — miasto zostało odbite przez Polaków i przez kilka miesięcy w niezwykły sposób bronione przed atakami ukraińskimi. W 1919 Polska — jej nowo utworzona armia — odepchnęła ukraińskie oddziały na wschód i południe, przejmując kontrolę nad swoimi ziemiami. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
)

źródła

osobowe:
www.katolicy.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
, ordynariat.wp.mil.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.12.13]
, krzysztofpozarski.files.wordpress.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16]

bibliograficzne:
Martyrologia duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939‐1945”, ks. Tadeusz Krahel, Białystok, 2017
Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‐1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA

Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org
 — proszę spróbować wybierając link poniżej:

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej

Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:

ADRES EMAJL

jako temat podając:

MARTYROLOGIUM: SPERSKI Bolesław

Powrót do przeglądania życiorysu:

kliknij by powrócić do życiorysuKliknij by powrócić do życiorysu