funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja łomżyńskawięcej na
www.kuria.lomza.pl
[dostęp: 2012.11.23]
diecezja sejneńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.22]
ordynariat polowy Wojska Polskiego RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce
śmierci

06.1941

na drodze Mińsk ‐ Czerwieńdziś: obw. Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.07.16]

alt. daty i miejsca
śmierci

27.01.1941, 02.1941, 03.1941

Mińskdziś: obw. miasto Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
Kuropatyuroczysko, kompleks leśny
dziś: na granicy Mińska, ssow. Borowlany, rej. Mińsk, obw. miasto Mińsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

szczegóły śmierci

alt. szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Rosjanie

miejsca i wydarzenia

„Marsz śmierci” Mińsk‐CzerwieńKliknij by przejść do opisu, Masakry 06.1941 (NKWD)Kliknij by przejść do opisu, KuropatyKliknij by przejść do opisu, MińskKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

13.11.1894

Borkowodziś: gm. Kolno, pow. Kolno, woj. podlaskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

alt. daty i miejsca
urodzenia

13.09.1894

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

23.09.1922

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

GOJKliknij by wyświetlić biogram Jan, RADWAŃSKIKliknij by wyświetlić biogram Józef Jan, SZUMOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Marian Ryszard

miejsca i wydarzenia
opisy

„Marsz śmierci” Mińsk‐Czerwień: Po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, Rosjanie rozpoczęli 24.06.1941 ewakuację dwóch więzień w Mińsku, w których przetrzymywali m.in. wielu Polaków, działaczy niepodległościowej polskiej organizacji konspiracyjnej Związek Walki Zbrojnej ZWZ (część przyszłego Polskiego Państwa Podziemnego), a także Litwinów i Białorusinów. Część więźniów — razem było ich kilkanaście tysięcy — Rosjanie wymordowali już w Mińsku. Pozostałych pognano grupami drogą na Mohylew (ok. 200 km). Od początku zaczęły się mordy — uznanych za słabszych Rosjanie dobijali strzałami z pistoletu. Ciała porzucano w rowach przydrożnych. Do Czerwienia (ok. 60 km od Mińska) kolumna dotarła po 4 dniach — liczyła już tylko ok. 2,000 osób. Tam w pobliskim lesie Rosjanie zamordowali kolejnych kilkuset więźniów. Przeżyło tylko kilkadziesiąt osób — dzięki ucieczce Rosjan w związku z nagłym niemieckim nalotem bombowym. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02])

Masakry 06.1941 (NKWD): Po ataku niemieckim 22.06.1941 na tereny okupowane przez Rosjan i w konsekwencji na Rosję, przed paniczną ucieczką, Rosjanie wymordowali — zgodnie z ludobójczym rozkazem rosyjskiego ministra spraw wewnętrznych Wawrzyńca Berii wydanym 24.06.1941 wymordowania wszystkich więźniów (formalnie „skazanych” za „działalność kontrrewolucyjną”, „działalność antyrosyjską”, sabotaż i dywersję, oraz więźniów politycznych „w śledztwie”) przetrzymywanych w więzieniach NKWD na terenach okupowanej przez Rosję przedwojennej Polski, Litwy, Łotwy i Estonii — ok. 40,000‐50,000 osób. Dodatkowo Rosjanie wymordowali tysiące osób, zatrzymanych już po niemieckim ataku, uznając ich za „wrogów ludu” — osoby te w większości nie były ujęte w rejestrach więziennych. Część zamordowana została już w więzieniach, w zbiorowych masakrach, część podczas tzw. „marszów śmierci”, gdy więźniów gnano pieszo na wschód. Po rosyjskiej ucieczce i rozpoczęciu okupacji niemieckiej nastąpiło wiele spontanicznych pogromów lokalnych Żydów, z których znacząca część kolaborowała z Rosjanami i uznana została za współodpowiedzialną za więzienne masakry. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Kuropaty: W 1940 roku Rosjanie rozstrzelali prawd. Mińsku, w budynku przy ul. Lenina 17, a następnie pochowali prawd. w dołach w Kuropatach k. Mińska nieznaną liczbę Polaków. Na tzw. „białoruskiej liście katyńskiej” — potwierdzonej tzw. „listami dyspozycyjnymi” wysyłanymi w 04‐05.1940 przez 1. Wydział Specjalny NKWD w Moskwie w sprawie transportów polskich jeńców na miejsca egzekucji: 9 z tych list dotyczy więźniów z Białorusi — z tzw. notatki Aleksandra Szelepina, szefa rosyjskiego KGB, można wywnioskować, iż chodzi o ok. 3,870 osób (według innych danych 4,465), przywiezionych wcześniej z więzień NKWD, m.in. w Brześciu (ok. 1,500 osób), w Pińsku (ok. 500 osób), w Baranowiczach (ok. 450 osób). Było to realizacja decyzji rosyjskich władz komunazistowskich — Biura Politycznego rosyjskiej partii komunazistowskiej — z 05.03.1940 o eksterminacji dziesiątków tysięcy polskiej inteligencji i wojskowych przetrzymywanych w rosyjskich obozach po niemiecko‐rosyjskiej umowie Ribbentrop‐Mołotow zaborze połowy Polski z 1939, potwierdzonej rozkazem nr 00350 szefa NKWD, Ławrentija Berii, o „rozładowaniu więzień NKWD” na Ukrainie i Białorusi. Istnieją przesłanki — 4 tzw. „metodyczne konferencje NKWD‐Gestapo” w 1939‐1940: w Brześciu nad Bugiem, Przemyślu, Zakopanem i Krakowie — o ścisłej współpracy Rosjan i Niemców w całkowitej eksterminacji narodu polskiego, a w szczególności polskich elit — co zatwierdzone zostało prawd. podczas spotkania socjalistycznych przywódców Niemiec, Heinricha Himmlera, i Rosji, Ławrientija Berii, w pałacyku myśliwskim Niemca, Hermanna Göringa, w Romintach w Puszczy Rominckiej w Prusach Wschodnich. Kuropaty to miejsce kaźni do 250,000 ofiar (lata 1937‐1941). Ani Rosjanie ani Białorusini do dnia dzisiejszego nie udostępnili szczegółowych protokołów tego ludobójstwa, będących w ich posiadaniu. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.17], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10])

Mińsk: Rosyjskie więzienie. W 1937 miejsce wielu mordów w czasie rosyjskiej „Wielkiej Czystki”. Po rosyjskiej inwazji na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej miejsce przetrzymywania wielu Polaków. W 06.1941, po inwazji niemieckiej, Rosjanie wymordowali w nim część polskich więźniów osadzonych w Więzieniu Centralnym i tzw. Amerykance, a pozostałych pognano — w „marszu śmierci” (Rosjanie zamordowali ok. 10‐20 tys. więźniów) — w kierunku Czerwienia, w głąb Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.jedwabne.powiatlomzynski.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.26], www.asme.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.26], www.cda.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.10.09], www.ordynariat.wp.mil.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06], lomzynskie24.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04], www.pacwashmetrodiv.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.07.11]
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.katedrapolowa.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.16], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]