data beatyfikacji

25.06.2017

Franciszek, papież RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2018.09.08]

funkcja

biskup

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja koszedarskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2017.06.16]
archidiecezja mohylewskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.06.23]

narodowość

litewska

data i miejsce
śmierci

20.08.1962

Szadówdziś: gm. Szadów, rej. Radziwiliszki, okr. Szawle, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

mord

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce
urodzenia

04.07.1873

Kudoryszkidziś: gm. Skiemiany, rej. Onikszty, okr. Uciana, Litwa
więcej na
lt.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

17.03.1900 (Sankt Petersburgdziś: Sankt Petersburg miasto, Rosja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

REINYSKliknij by wyświetlić biografię Mieczysław, SZEPTYCKIKliknij by wyświetlić biografię Kazimierz Maria (o. Klemens), JANULAITISKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, LAUKAITISKliknij by wyświetlić biografię Józef, MIRONASKliknij by wyświetlić biografię Władysław

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

ITŁ TiemŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Темниковский (pl. Tiemnikowskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą początkowo w Tiemnikowie, a później w miejscowości Jawas, w rep. Mordowia. Założony 06.06.1931. Więźniowie niewolniczo pracowali przy wyrębie lasów i pozyskiwaniu drewna, produkcji dóbr konsumpcyjnych (w tym produkcji odzieży, m.in. mundurów dla rosyjskiej armii, obuwia), uprawie konopii i juty, produkcji materiałów zbrojeniowych (pojemników na amunicję), budowie lini kolejowych, e.g. Riazań‐Potma, etc. W szczytowym okresie — do śmierci 05.03.1953 rosyjskiego socjalistycznego przywódcy, Józefa Stalina — przetrzymywano w nim ok. 112,000 więźniów: e.g. 22,166 (1932); 30,978 (1933); 28,329 (1934); 30,912 (01.01.1935); 20,974 (01.01.1936); 25,544 (01.01.1937); 22,821 (01.01.1939); 17,865 (01.01.1941); 15,803 (01.01.1947); 19,419 (01.01.1948). W 1943 na 14,896 więźniów było 6,204 kobiet. Zakończył działalność 12.10.1948, a większość więźniów przekwalifikowano do obozu koncentracyjnego ITŁ DubrawŁag. (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

Włodzimierz (n. Klaźmą): Jedne z najcięższych rosyjskich więzień politycznych, w którym przetrzymywano w wielu kapłanów katolickich.

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

ITŁ SwirŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Свирьский (pl. Swirskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w Łodiejnoje Pole w obw. Sankt Petersburg. Założony 17.09.1931, po wyodrębnieniu z podobozów nr 9 i 10 obozu koncentracyjnego ITŁ SŁON Wysp Sołowieckich, obejmujących m.in. dawny monastyr Aleksandra Swirskiego. Więźniowie niewolniczo pracowali przy pozyskiwaniu drewna opałowego dla oddalonego ok. 240 km Sankt Petersburga, w tartaku, zakładach obróbki drewna, w budownictwie cywilnym i kolejowym, w kopalniach miki, kamienia, wydobywaniu gliny, przy pracach rolniczych i produkcji dóbr konsumpcyjnych, etc. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 48,000 więźniów: e.g. 47,400 (12.1932); 43,770 (01.01.1934); 40,761 (01.01.1935); 44,273 (01.06.1935); 34,856 (01.01.1936); 22,774 (01.01.1937). Wśród nich było wielu więźniów politycznych i religijnych. Wielu rozstrzelano na terenie obozu w czasie tzw. Wielkiej Czystki 1937‐1938. Formalnie zakończył działalność w ok. 07.1937. (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

Proces 05.07.1932: Proces wytoczony przez Rosjan katolickim kapłanom przetrzymywanym w obozach koncentracyjnych na Wyspach Sołowieckich i wyspie Anzer, z oskarżenia o „utworzenie anty‐rosyjskiego ugrupowania i prowadzenie działalności anty‐rosyjskiej, potajemne odprawianie Mszy św. i innych nabożeństw, utrzymywanie kontaktów z pracownikami na wolności w celu przekazywania informacji o charakterze szpiegowskim na temat sytuacji katolików w Rosji, z zamiarem ich przekazania za granicę”. Więźniom już odbywającym kary w obozach koncentracyjnych je przedłużono i rozproszono ich po różnych obozach.

ITŁ SLON: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Солове́цкий ла́герь осо́бого назначе́ния Ла́герь (pl. Sołowiecki Obóz Specjalnego Przeznaczenia) SŁON, zwany też potocznie „Sołówki” — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu później nazwanego Gułag) — z siedzibą na Wyspach Sołowieckich w obw. archangielskim. Założony 13.10.1923 w znanym prawosławnym monasterze. W latach 1920. jeden z pierwszych i największy obóz koncentracyjny w Rosji. Miejsce niewolniczej pracy więźniów przy wyrębie lasów, w tartakach, wydobyciu torfu, połowie ryb, pracach załadunkowych Kolejowej Magistrali Murmańskiej, przy budowie dróg, produkcji żywności i dóbr konsumpcyjnych, przy rozpoczęciu budowy kanału Morze Białe ‐ Bałtyk, etc. Koncepcja późniejszego systemu rosyjskich obozów koncentracyjnych Gułag swój początek prawd. bierze właśnie w obozach na Wyspach Sołowieckich — stamtąd przeniosła się na obszar objęty budową kanału Morze Białe ‐ Bałtyk, czyli ITŁ BelBałtŁag, a stamtąd dalej, na cały obszar państwa rosyjskiego. Od sieci obozów na Wyspach Sołowieckich — zwanych także archipelagiem Wysp Sołowieckich — prawd. pochodzi też pojęcie „Archipelagu Gułag” stworzone przez Aleksandra Sołżenicyna. Szacuje się, że przez obozy koncentracyjne Wysp Sołowieckich przeszło od dziesiątek do setek tysięcy więźniów. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 72,000 więźniów: e.g. 14,810 (12.1927); 12,909 (03.1928); 65,000 (1929); 53,123 (01.01.1930); 63,000 (01.06.1930); 71,800 (01.01.1931); 15,130 (1932); 19,287 (1933) — z których zamordowanych miało być ok. 43,000, w tym w latach 1937‐1938 ok. 9.500 więźniów wywieziono z obozu i zamordowano w kilku miejscach zbiorowych egzekucji, w tym w Sandarmoch, Krasnym Borze i Łodiejnoje Pole. Wśród nich było wielu kapłanów katolickich i prawosławnych. Po dojściu w 1933 do władzy w Niemczech partii narodowo‐socjalistycznej podobóz ITŁ SŁON odwiedziła niemiecka delegacja, „podpatrując” rozwiązania, które potem zostały wykorzystane w niemieckich obozach koncentracyjnych. Funkcjonował do 04.12.1933, z przerwą od 16.11.1931 do 01.01.1932, gdy był i potem stał się podobozem obozu ITŁ BelBałtŁag. Jako taki działał do 1939 (od 1936 jako więzienie). (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

OŁP AnzerŁag: Rosyjski ros. Отдельный лагерный пункт (pl. Wyodrębniona Jednostka Obozowa) OŁP na wyspie Anzer na Morzu Białym. Na wyspie, o powierzchni ok. 47 km2, należącej do Wysp Sołowieckich, Rosjanie zorganizowali jeden z pierwszych obozów koncentracyjnych w Rosji (należący do obozów koncentracyjnych Wysp Sołowieckich ITŁ SŁON). Przetrzymywano w nim w latach 1930. ok. 32 księży katolickich, z których większość zginęła. (więcej na: www.gulagmuseum.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Moskwa (Butyrki): Przejściowe i śledcze. ciężkie więzienie w Moskwie — dla tzw. więźniów politycznych — w którym Rosjanie przetrzymywali i zamordowali tysiące Polaków. Założone prawd. w XVII w. W XIX w. przetrzymywano w nim wielu Polaków — uczestników powstań narodowych (1831 i 1863). W czasach komunizmu miejsce internowania politycznych więźniów, głównie przed wysłaniem do rosyjskich obozów pracy niewolniczej Gułag. W 1937‐8, podczas wielkich prześladowań, jednorazowo w więzieniu przetrzymywano do 20,000 ofiar (ok. 170 na celę). Tysiące zostało zamordowanych. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Proces 21‐25.03.1923: Pokazowy proces przeciwko abpowi Janowi Cieplakowi, 14 kapłanom katolickim i jednemu świeckiemu w Moskwie w dniach 21‐25.03.1923, z oskarżenia m.in. „uczestnictwo w organizacji kontrewolucyjnej mającej na celu przeciwstawianie się dekretowi o rozdziale kościoła od państwa”, o „podżeganie do buntu poprzez zabobony”. Rosyjski prokurator grzmiał: „Każdy ruch skierowany przeciwko rządowi sowieckiemu jest kontrrewolucyjny i musi być karany jako taki. Za należenie do organizacji, której istotę wyjaśniłem, wszyscy oskarżeni zasługują na karę najwyższą”. I rzeczywiście, abp Cieplak i ks. Budkiewicz zostali 26.04.1923 skazani na śmierć, a pozostali na kary od 6 miesięcy do 10 lat więzienia i niewolniczej pracy przymusowej. Ks. Budkiewicz został w więzieniu zamordowany. Abp Cieplakowi zamieniono karę na 10 lat niewolniczej pracy przymusowej i zwolniono w wymianie za rosyjskich szpiegów w Polsce, wśród których był Bolesław Bierut, późniejszy pierwszy komunazistowski namiestnik w podbitej przez Rosjan Polsce. Większość pozostałych została również wymieniona i wywieziona do Polski. Co najmniej pięciu wszelako w rosyjskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i na zesłaniu zginęło, wśród nich Rosjanin, ks. Leonid Fiodorow, pierwszy egzarcha greckokatolicki w Rosji, który w 2001 został beatyfikowany przez św. Jana Pawła II. (więcej na: www.przewodnik-katolicki.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.11.22])

źródła

osobowe:
pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], www.teofilius.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02]
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
kauno.diena.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], zw.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.teofilius.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], 8diena.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.15min.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.kaisiadoriumuziejus.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], en.delfi.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], en.delfi.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], zukasalanta.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.lituanus.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.findagrave.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.findagrave.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.bernardinai.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.teofilius.ltKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.facebook.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], www.findagrave.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02]