Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
status
Sługa Boży
nazwisko
SOSNOWSKI
imiona
Piotr
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
diecezja chełmińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2012.11.23]
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]
data i miejsce
śmierci
27.10.1939
Rudzki Mostdziś: dzielnica w Tucholi, gm. Tuchola, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
szczegóły śmierci
W latach 1916‑1917 — w czasach zaboru pruskiego — podczas pobierania nauk w niem. Königliches Katholisches Gymnasium (pl. Królewskie Katolickie Gimnazjum) w Chełmnie, członek i kółkowy szkolnego koła polskiej konspiracyjnej uczniowskiej organizacji samokształceniowej Filomaci Pomorscy, i.e. Towarzystwa im. Tomasza Zana.
Od 01.01.1927 na statutowy okres 2 lat powołany jako kapelan rezerwy Wojska Polskiego.
Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej aresztowany przez członków ludobójczej niemieckiej paramilitarnej formacji niem. Volksdeutscher Selbstschutz (pl. Samoobrona) 26.10.1939.
Przetrzymywany w więzieniu w Tucholi.
Stamtąd dzień później wywieziony do lasu k. Rudzkiego mostu i zamordowany w masowej egzekucji ok. 32 Polaków.
Do końca wspierał duchowo pozostałe ofiary.
przyczyna śmierci
zbiorowy mord
sprawstwo
Niemcy
data i miejsce
urodzenia
19.01.1899
Bielczynydziś: gm. Chełmża, pow. Toruń, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]
alt. daty i miejsca
urodzenia
10.01.1899
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
17.06.1923 (kaplica pw. św. Barbary Seminarium Duchownego w Pelpliniewięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19])
szczegóły posługi
1937 – 1939
dziekan — dekanat RK Tucholadziś: gm. Tuchola, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] — także: wizytator/inspektor nauki religii w szkołach powszechnych dekanatu
1934 – 1939
proboszcz — Bysławdziś: gm. Lubiewo, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02] ⋄ parafia RK pw. Przemienienia Pańskiego ⋄ dekanat RK Tucholadziś: gm. Tuchola, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
1934
administrator — Bysławdziś: gm. Lubiewo, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02] ⋄ parafia RK pw. Przemienienia Pańskiego ⋄ dekanat RK Tucholadziś: gm. Tuchola, pow. Tuchola, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
1925 – 1934
nauczyciel — Pelplindziś: gm. Pelplin, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Collegium Marianum — m.in. j. polskiego, dyscypliny i moralności; także: prefekt, ojciec duchowy i wychowawca (od 1933) internatu
1927 – 1928
członkostwo — Toruńdziś: pow. Toruń miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ Towarzystwo Naukowe
1923 – 1925
wikariusz — Sypniewodziś: gm. Więcbork, pow. Sępólno Krajeńskie, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia RK pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej Panny i Męczennicy ⋄ dekanat RK Kamień Pomorskidziś: Kamień Krajeński, gm. Kamień Krajeński, pow. Sępólno Krajeńskie, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02]
1923
wikariusz — Toruńdziś: pow. Toruń miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia RK pw. św. Jakuba Apostoła ⋄ dekanat RK Toruńdziś: pow. Toruń miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
1919 – 1923
student — Pelplindziś: gm. Pelplin, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Seminarium Duchowne
autor trzech książek zawierających dorobek homiletyczny: „Królowa Korony Polskiej. Odczyty dla Towarzystw Mariańskich”, Pelplin 1932; „Nasza Królowa. Czytania Majowe”, Pelplin 1933; „Kazania dla dzieci”, Pelplin 1934
inni związani
szczegółami śmierci
NOGALSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, PIĄTKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Konrad, ROMANOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek
miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)
Rudzki Most: W Rudzkim Moście Niemcy, w ramach «Intelligenzaktion» — eksterminacji polskiej inteligencji na terenie Pomorza — w okresie 24.10‑10.11.1939 w sześciu masowych egzekucjach zamordowali ok. 560 Polaków z okolic Tucholi i Sępólna Krajeńskiego. Mordy ostentacyjnie były odwetem za pożar dwóch stodół i chlewa niemieckiego gospodarza, który prawd. sam w stanie nietrzeźwym zaprószył ogień rzucając w siano niedopałek cygara, i który w jego wyniku zmarł na zawał serca. Egzekucje miały trwać, wedle wyjaśnień Niemców, „do czasu ujęcia podpalacza”. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06])
Tuchola: Areszt śledczy zarządzany przez Niemców, skąd w 10.1939 wywieziono większość więźniów do Rudzkiego Mostu i zamordowano. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])
«Intelligenzaktion»: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano «AB‑aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])
Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Towarzystwa Tomasza Zana: Tajne związki polskiej młodzieży, mające na celu samokształcenie i samowychowanie w duchu patriotycznym, w buncie przeciw germanizacji i cenzurze kultury polskiej, działające głównie wśród szkół średnich — gimnazjów — głównie w Wielkopolsce, a później na Śląsku. Pierwsze powstały w 1817. W 1897 odbył się zjazd w Bydgoszczy, który wypracował zasady działalności konspiracyjnej. Na innym zjeździe w Poznaniu powołano „Czerwoną Różę”, nadrzędną organizację dla wszystkich kół gimnazjalnych i koordynującą ich pracę. W 1900 „Czerwona Róża” skupiła organizacje Filomatów z Pomorza. Po procesie toruńskim w 1901 organizacji Filomatów z Pomorza w 1903 Niemcy wytoczyli proces 24 członkom Towarzystwa Filomatów i Filaretów z Gniezna. 21 z uczniów skazanych zostało na kary od nagany do 6 tygodni więzienia. Najbardziej dotkliwe były karty relegacji ze szkół z zakazem kontynuacji nauczania w szkołach średnich i wyższych Prus. Mimo represji Towarzystwo działało do 1918 i odzyskania przez Polskę niepodległości. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])
Filomaci Pomorscy: Tajne związki polskiej młodzieży, mające na celu samokształcenie i samowychowanie w duchu patriotycznym, działające głównie wśród szkół średnich — gimnazjów — na Pomorzu Nadwiślańskim (Pomorzu Gdańskim i ziemi chełmińskiej) w latach 1830‑1920, w zaborze pruskim (niemieckim). 08.01.1901 Niemcy przeprowadzili przesłuchania uczniów gimnazjów w Chełmnie, Brodnicy i Toruniu. 09‑12.09.1901 w Toruniu odbył się pierwszy procesów 60 polskich uczniów owych gimnazjów oraz studentów Seminarium Duchownego w Pelplinie. 1 osobę skazano na 3 miesiące więzienia, 1 na 2 miesiące, 3 na 6 tygodni, 7 na 3 tygodnie, 2 na 2 tygodnie, 19 na tydzień, 2 na 1 dzień, 10 udzielono nagany. 15 uniewinniono. Bardziej uciążliwe były kary wydalenia ze szkół z tzw. wilczym biletem, bez prawa studiowania w zakresie średnim i wyższym w zaborze pruskim (niemieckim). Wśród skazanych było kilku przyszłych kapłanów — ci mogli kontynuować edukację: ordynariusz diecezji chełmińskiej, bp Augustyn Rosentreter, odmówił bowiem wydalenia ze studiów skazanych kleryków. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18])
źródła
osobowe:
www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.zsbyslaw.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.niedziela.diecezja.torun.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05]
bibliograficzne:
„Słownik biograficzny kapłanów wyświęconych w latach 1921‑1945 pracujących w diecezji chełmińskiej”, ks. prof. Anastazy Nadolny, wyd. Bernardinum 2021
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.facebook.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], hiptuchola.wordpress.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E-majlową
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: SOSNOWSKI Piotr
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu