funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (pallotyni - SAC)
więcej na: www.pallotyni.pl [dostęp: 2012.11.23]

diecezja / prowincja

prowincja Chrystusa Króla SAC
więcej na: waw.pallotyni.pl [dostęp: 2019.02.02]
ordynariat polowy Wojska Polskiego
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce śmierci

15.03.1942

KL Auschwitz
Oświęcim, gm. Oświęcim, pow. Oświęcim, woj. małopolskie, Polska

szczegóły śmierci

W czasie I wojny światowej, pod zaborem niemieckim, uczył się na tajnych kursach organizowanych przez swoich rodziców. Pomagał redagować i wydawać tajne polskie czasopismo. Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, podczas kampanii wrześniowej 1939 komendant obrony przeciwlotniczej w okolicy Ożarowa Maz. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej kapelan VII Obwodu Związku Walki Zbrojnej ZWZ „Obroża” (część Polskiego Państwa Podziemnego), pod pseudoniem „Roman”, na terenie Ożarowa Maz. Redaktor konspiracyjnego pisma „Orzeł Biały”. Nauczyciel w ramach tajnego nauczania w zakresie szkoły średniej i kursów sanitariuszek (część Polskiego Państwa Podziemnego). Uczestnik akcji sabotażowych przeciw niemieckim wojskowym motocyklom, przechowywanym w Ożarowie Maz., poprzez wsypywanie do silników niszczących środków chemicznych. Pracownik Rady Głównej Opiekuńczej RGO niosącej pomoc biednym z okolic Ożarowa Maz. Aresztowany przez Niemców 17.05.1941 w ramach masowych aresztowań w pallotyńskim Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie. Przetrzymywany na Pawiaku w Warszawie, 28.05.1941 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zginął: na oddziale chorób zakaźnych obozowego szpitala.

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie, głód, choroba

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

27.01.1903

Pszczółki
gm. Pszczółki, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, Polska

śluby zakonne

24.09.1927 (czasowe)

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

19.07.1931 (Rzym)

szczegóły posługi

prefekt w szkołach powszechnych w Ołtarzewie i Ożarowie Maz. (1933‑41), ekonom domu zakonnego w Ołtarzewie (1940‑1, do 1939), b. duszpasterz w Huszczy k. Bielska Podlaskiego (1939‑40), b. radca domowy w domu zakonnym w Ołtarzewie (od 1933), b. student teologii w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie (1931‑2), b. student teologii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim Gregorianum w Rzymie (1928‑31), b. student filozofii w domach zakonnych w Ołtarzewie (1926‑8) i Sucharach (do 1926), w Stowarzyszeniu — w domu zakonnym w Wadowicach — od 15.09.1924, b. nauczyciel szkoły podstawowej, b. student seminarium nauczycielskiego

inni związani szczegółami śmierci

BOCHENEK Piotr, JANKOWSKI Józef, KILIAN Franciszek Borgiasz, KOWALSKI Bernard, MAŁACZEK Stanisław, REGULSKI Bronisław, SADOWSKI Stanisław, SZAMBELAŃCZYK Jan, WĄSIK Jan

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

KL Auschwitz (nr więźnia: 16769): Niemiecki obóz koncentracyjny (niem. Konzentrationslager) i obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: en.auschwitz.org.pl [dostęp: 2012.11.23], www.meczennicy.pelplin.pl [dostęp: 2013.07.06])

Pawiak: Więzienie śledcze w Warszawie. Największe niemieckie więzienie w Generalnym Gubernatorstwie. 100 tys. więźniów w latach 1939‑44 przeszło przez Pawiak, z czego ok. 37 tys. Niemcy zamordowali w egzekucjach, w czasie przesłuchań, w celach albo „szpitalu” więziennym. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.10])

Aresztowania 05.1941 (pallotyni): W związku z podejrzeniami o współpracy z niepodległościowym ruchem konspiracyjnym Związku Walki Zbrojnej ZWZ (przyszła Armia Krajowa AK, część Polskiego Państwa Podziemnego) w dniach 16, 23 i 27.05.1941 Niemcy aresztowali wielu kapłanów i braci zgromadzenia pallotynów w Ołtarzewie pod Warszawą. Przetrzymywali ich w więzieniu Pawiak, po czym 28.05.1941 przetransportowali do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie większość z nich zginęła. (więcej na: www.sp2ozarowmaz.szkolnastrona.pl [dostęp: 2017.11.07])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwane formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
pl.wikipedia.org [dostęp: 2012.11.23], www.pallotyni.pl [dostęp: 2012.11.23], libermortuorum.pl [dostęp: 2019.05.30]
oryginalnych zdjęć:
pallotyni.eu [dostęp: 2017.11.07], pallotyni.eu [dostęp: 2017.11.07], www.pallotyni.org [dostęp: 2017.11.07], diecezja.waw.pl [dostęp: 2016.05.30], turystyka.ozarow-mazowiecki.pl [dostęp: 2017.11.07], www.harmeze.franciszkanie.pl [dostęp: 2014.03.21]