funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja tarnowska
więcej na: www.diecezja.tarnow.pl [dostęp: 2013.05.19]

honorowe wyróżnienia

kanonik Expositorii Canonicalis
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]

data i miejsce śmierci

17.06.1942

KL Auschwitz
Oświęcim, gm. Oświęcim, pow. Oświęcim, woj. małopolskie, Polska

alt. daty i miejsca śmierci

18.06.1942

szczegóły śmierci

Po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej aresztowany przez Niemców 07.03.1941 w Tarnowie wraz z bratem, również księdzem oraz 30 pracownika drukarni, z oskarżenia o wydawanie polskiej pracy podziemnej. Całą winę wziął na siebie i Niemcy zgodzili się uwolnić jednego z braci — padło na brata Józefa. Przetrzymywany w więzieniu w Tarnowie. Wielokrotnie torturowany. 23.02.1942 przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. 31.05‑05.06.1942 pominięty — wraz z m.in. ks. Józefem Kowalskim — i nie przetransportowany, jak 58 innych kapłanów, do KL Dachau. Wkrótce potem zamordowany — rozstrzelany przy tzw. „ścianie śmierci”.

przyczyna śmierci

mord

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

10.02.1903

Leszczyna
gm. Trzciana, pow. Bochnia, woj. małopolskie, Polska

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

29.06.1929 (katedra tarnowska)

szczegóły posługi

1935–1941 — redaktor {Tarnów, diecezjalny tygodnik, „Nasza Sprawa”}
dyrektor {diecezjalna drukarnia}
1930–1935 — kapelan {Auby; diec.: Cambrai; Francja; polskich robotników}
1930–1935 — edytor {„Mały Wychodźca” (miesięcznik), „Polak we Francji” (tygodnik)}
1929–1930 — wikariusz {parafia: Nowy Sącz, pw. św. Małgorzaty Panny i Męczennicy; dek.: Nowy Sącz}, prefekt lokalnych szkół
1925–1929 — student {Tarnów, filozofia i teologia, Seminarium Duchowne}
{autor powieści „Słońce wśród chmur”}

biografia (zasoby własne)

inni związani szczegółami śmierci

KOWALSKI Józef

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

KL Auschwitz (nr więźnia: 24780): Niemiecki obóz koncentracyjny (niem. Konzentrationslager) i obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: en.auschwitz.org.pl [dostęp: 2012.11.23], www.meczennicy.pelplin.pl [dostęp: 2013.07.06])

Tarnów: Niemieckie więzienie i areszt śledczy, wykorzystywane przez Niemców jako areszt tymczasowy przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych, np. KL Auschwitz. (więcej na: www.sw.gov.pl [dostęp: 2013.08.17])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwane formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.tgn.diecezja.tarnow.pl [dostęp: 2012.11.23], www.harmeze.franciszkanie.pl [dostęp: 2012.12.28], www.sacerdospolonus.pl [dostęp: 2014.08.14]
oryginalnych zdjęć:
auschwitz.org [dostęp: 2015.03.01], auschwitz.org [dostęp: 2015.03.01], auschwitz.org [dostęp: 2015.03.01], www.rdn.pl [dostęp: 2019.05.30], strony.tarman.pl [dostęp: 2014.01.06]