data beatyfikacji

13.06.1999

Jan Paweł II

funkcja

arcybiskup

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja płocka
więcej na: www.diecezjaplocka.pl [dostęp: 2013.05.19]

akademickie wyróżnienia

magister teologii

honorowe wyróżnienia

szambelan papieski
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.22]
prałat
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą „Polonia Restituta"
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2019.04.16]
kanonik honorowy (katedra płocka)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]
kanonik gremialny (katedra płocka)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]
prepozyt (katedra płocka)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.22], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]
doktor honoris causa (Uniwersytet Warszawski)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.12.20], pl.wikipedia.org [dostęp: 2021.05.06]

data i miejsce śmierci

28.05.1941

KL Soldau
Działdowo, pow. Działdowo, woj. warmińsko-mazurskie, Polska

szczegóły śmierci

Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu niemieckiej okupacji, aresztowany przez Niemców 28.02.1940 i internowany w Słupnie. 06/07.03.1941 przewieziony do więzienia w Płocku. Następnego dnia, 08.03.1941, przetransportowany obozu koncentracyjnego KL Soldau, gdzie był torturowany i zginął.

przyczyna śmierci

mord

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

11.02.1858

Lubienia
pow. Starachowice, woj. świętokrzyskie, Polska

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

10.07.1881 (katedra płocka)

szczegóły posługi

arcybiskup ad personam stolicy tytularnej Silyum (od 1930) — senior Episkopatu Polski, założyciel Zgromadzenia Sióstr Pasjonistek (1921), b. sekretarz generalny Episkopatu Polski (1918‑9), ordynariusz diecezji płockiej (wyświęcony 06.12.1908 w Sankt Petersburgu, mianowany 12.06.1908), b. wikariusz generalny diecezji płockiej (od 1902), b. rektor (1901‑8), wicerektor (1883‑1901) i profesor logiki, liturgiki, teologii moralnej i łaciny (od 1882) Seminarium Duchownego w Płocku, b. nauczyciel elementarnej szkoły męskiej w Płocku (od 1882), b. wikariusz parafii pw. św. Bartłomieja w Płocku (od 1882) — rektor kościoła pw. św. Jana Chrzciciela, b. student Akademii Duchownej w Sankt Petersburgu (1878‑82), b. student teologii i filozofii Seminarium Duchownego w Płocku (1874‑8), autor prac z zakresu historii (m.in. dziejów Płocka), liturgiki, komparatystyki kościelnej

biografia (zasoby własne)

inni związani szczegółami śmierci

CABAN Stefan, NASIŁOWSKI Stanisław, SKIERKOWSKI Władysław, WETMAŃSKI Leon, ZALESKI Adam

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

KL Soldau: Obóz koncentracyjny KL Soldau (na terenie dzisiejszego Działdowa) — wobec włączenia przez Niemców polskiego powiatu działdowskiego do niem. Regierungsbezirk Allenstein (pl. rejencja olsztyńska) znajdujący się na okupowanym terenie, w którym obowiązywały prawa stosowane w całych Niemczech, a zatem na terenie Niemiec — zaczął działaność w 09.1939, gdy w byłych koszarach 32 Pułku Piechoty Wojska Polskiego Niemcy zorganizowali obój przejściowy dla jeńców wojennych kampanii wrześniowej. Na jesieni 1939 wykorzystywano go także jako areszt tymczasowy. Na przełomie 1939‑40 przekształcono go w niem. „Durchgangslager für polnische Zivilgefangene” (pl. „obóz przejściowy dla polskich jeńców cywilnych”), przed wysłaniem dalej do obozów koncentracyjnych. W rzeczywistości wykorzystywany był wówczas do eksterminacji polskiej inteligencji w ramach ludobójczego programu niem. Intelligenzaktion, a także eksterminacji osób niepełnosprawnych w ramach Aktion T4. Następnie w 05.1940 obóz przekształcono w niem. Arbeitserziehungslager (pl. Wychowawczy Obóz Pracy), a w końcu w obóz karny dla więźniów karnych i politycznych, w większości skazanych na śmierć. W latach 1939‑41 w KL Soldau Niemcy przetrzymywali, poniżając i torturując, setki polskich duchownych i zakonników. Ok. 80 księży, zakonników i zakonnic zamordowano. Mordowano ich w samym obozie, strzałem w głowę, oraz w miejscach masowych egzekucji w okolicznych lasach (las Białucki, las w Malinowie, Komorniki). Ani dat ani dokładnych miejsc mordu duchownych nie udało się ustalić. Razem w KL Soldau zamordowano ok. 15,000 ofiar, wśród nich tysiące pacjentów zakładów psychiatrycznych (w ramach Aktion T4). (więcej na: mazowsze.hist.pl [dostęp: 2013.08.17], pl.wikipedia.org [dostęp: 2012.11.23])

Płock: Areszt śledczy i więzienie zarządzane przez Niemców.

Aresztowania 02-03.1941 (rejencja Zichenau): W nocy z 17 na 18.02.1941 oraz w nocy z 06 na 07.03.1941 Niemcy aresztowali dziesiątki księży katolickich i sióstr zakonnych z wchodzącego w skład niemieckiej prowincji Prus Wschodnich okupowanego regionu Regierungsbezirk Zichenau (rejencja ciechanowska). Wszystkich poprzez Płock przewieziono do obozu koncentracyjnego KL Soldau.Wśród aresztowanych było dwóch biskupów diecezji płockiej, abp Nowowiejski i bp Wetmański. Kilku z kapłanów zostało zamordowanych w KL Soldau (w tym obaj biskupi), spora część w innych obozach koncentracyjnych, w szczególności KL Dachau. Część sióstr zakonnych została później zwolniona.

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
swzygmunt.knc.pl [dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.10.05]
oryginalnych zdjęć:
www.wieden1683.pl [dostęp: 2013.05.19], commons.wikimedia.org [dostęp: 2020.09.28], lso.tarnow.pl [dostęp: 2020.09.28], tropicielehistorii.pl [dostęp: 2020.09.28], prawy.pl [dostęp: 2020.09.28], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp: 2020.09.28], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp: 2020.09.28], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp: 2020.09.28], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp: 2020.09.28], archiwum.allegro.pl [dostęp: 2020.09.28], dzialdowo.caritas.pl [dostęp: 2020.09.28], www.facebook.com [dostęp: 2020.09.28], plock.gosc.pl [dostęp: 2020.09.28], tropicielehistorii.pl [dostęp: 2020.09.28], diecezja-torun.pl [dostęp: 2021.05.06], www.facebook.com [dostęp: 2019.10.13], www.szczecin.pl [dostęp: 2014.09.21], radioolsztyn.pl [dostęp: 2021.08.06]