funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zakon Kaznodziejski OPwięcej na
dominikanie.pl
[dostęp: 2013.01.06]
(i.e. Dominikanie)

diecezja / prowincja

Prowincja Polska pw. św. Jacka OP
Prowincja Galicyjska pw. św. Jacka OP
archidiecezja lwowskawięcej na
www.rkc.lviv.ua
[dostęp: 2013.05.19]

data i miejsce
śmierci

02.07.1941

Czortkówdziś: grom. Czortków miasto, rej. Czortków, obw. Tarnopol, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.20]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Rosjanie / Żydzi

data i miejsce
urodzenia

06.10.1872

Niżna Łąkadziś: gm. Miejsce Piastowe, pow. Krosno, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

śluby zakonne

05.10.1895 (czasowe)
14.12.1900 (wieczyste)

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

07.07.1901

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BOJAKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław (br. Andrzej Maria), CZERWONKAKliknij by wyświetlić biografię Marcin (br. Reginald), IWANISZCZÓWKliknij by wyświetlić biografię Karol (br. Metody), MISIUTAKliknij by wyświetlić biografię Stanisław (o. Jacek), SPYRŁAKKliknij by wyświetlić biografię Jan (o. Justyn), WINCENTOWICZKliknij by wyświetlić biografię Józef, ZNAMIROWSKIKliknij by wyświetlić biografię Adam (o. Anatol Maria)

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

Czortków: Na wieść o ataku niemieckim Rosjanie zlikwidowali więzienie w Czorkowie mordując ok. 200 więźniów (zamurowano ich bądż zamordowano na dziedzińcu). Resztę pognano do Humania, gdzie zamordowano 700 z nich. 350 dalszych zginęło w Rosji na zesłaniu. Rosjanie wtargnęli też 02.07.1941 do klasztoru dominikanów, mordując wszystkich zakonników, z wydatną pomocą lokalnych Żydów (czterech zamordowano w murach klasztoru, czterech innych zagnano nad brzeg rzeki Seret, i tam, w miejscu zwanym Czerwonym Brzegiem, zastrzelono strzałami w tył głowy). Kościół Rosjanie zbeszczeszczyli a klasztor podpalili. W Czortkowie pamiętano jeszcze wówczas — dziś już zapomniano — o próbie opanowania więzienia tamtejszego więzienia 20.01.1940 przez głównie grupę gimnazjalistów, uwolnienia polskich więźniów, opanowania dworca kolejowego i wyjechaniu skonfiskowanym pociągiem do Rumunii. Próba była nieudana, zginęło 3 Rosjan. Rosjanie aresztowali 128 osób, 35 zamordowali a resztę wysłali na Syberię. (więcej na: www.blogpress.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.31], www.fronda.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Masakry 06.1941 (NKWD): Po ataku niemieckim 22.06.1941 na tereny okupowane przez Rosjan i w konsekwencji na Rosję, przed paniczną ucieczką, Rosjanie wymordowali — zgodnie z ludobójczym rozkazem rosyjskiego ministra spraw wewnętrznych Wawrzyńca Berii wydanym 24.06.1941 wymordowania wszystkich więźniów (formalnie „skazanych” za „działalność kontrrewolucyjną”, „działalność antyrosyjską”, sabotaż i dywersję, oraz więźniów politycznych „w śledztwie”) przetrzymywanych w więzieniach NKWD na terenach okupowanej przez Rosję przedwojennej Polski, Litwy, Łotwy i Estonii — ok. 40,000‑50,000 osób. Dodatkowo Rosjanie wymordowali tysiące osób, zatrzymanych już po niemieckim ataku, uznając ich za „wrogów ludu” — osoby te w większości nie były ujęte w rejestrach więziennych. Część zamordowana została już w więzieniach, w zbiorowych masakrach, część podczas tzw. „marszów śmierci”, gdy więźniów gnano pieszo na wschód. Po rosyjskiej ucieczce i rozpoczęciu okupacji niemieckiej nastąpiło wiele spontanicznych pogromów lokalnych Żydów, z których znacząca część kolaborowała z Rosjanami i uznana została za współodpowiedzialną za więzienne masakry. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

Wojna polsko‑ukraińska 1918‑1919: Jedna z wojen toczonych przez nowopowstałą Rzeczpospolitą w obronie swoich granic. Pod koniec 1918 na obszarach byłego zaboru austriackiego, w oparciu o ukraińskie oddziały byłej armii austro‑węgierskiej, Ukraińcy zaatakowali powstającą Rzeczpospolitą. W szczególności utworzyli zalążki państwowości i zaatakowali Lwów. Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców miasta, w szczególności młodych ludzi — zwanych odtąd orlętami lwowskimi — miasto zostało odbite przez Polaków i przez kilka miesięcy w niezwykły sposób bronione przed atakami ukraińskimi. W 1919 Polska — jej nowo utworzona armia — odepchnęła ukraińskie oddziały na wschód i południe, przejmując kontrolę nad swoimi ziemiami. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])

źródła

osobowe:
www.jerzyrobertnowak.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06], www.zulice31.parafia.info.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06], cracovia-leopolis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06]
bibliograficzne:
„Lista strat wśród duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939‑1945”, red. Józef Krętosz, Maria Pawłowiczowa, Opole, 2005
„Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939‑1945”, Maria Pawłowiczowa (red.), ks. Józef Krętosz (red.), Wydawnictwo Świętego Krzyża, Opole, 2007
„Misterium iniquitatis. Osoby duchowne i zakonne obrządku łacińskiego zamordowane przez ukraińskich nacjonalistów w latach 1939‑1945”, ks. Józef Marecki, Instytut Pamięci Narodowej, Kraków 2020
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
atlaswsi.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.04.18], bobrka.przemyska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.myheritage.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.03.11], bobrka.przemyska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], bobrka.przemyska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], nieobecni.com.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.04.18], mbc.malopolska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.03.14], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]