funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja pińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce
śmierci

13.07.1942

Połonkadziś: ssow. Połonka, rej. Baranowicze, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.12.11]

alt. daty i miejsca
śmierci

05.12.1941

Leśnadziś: ssow. Leśna, rej. Baranowicze, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.12.11]

szczegóły śmierci

alt. szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Niemcy / Białorusini

data i miejsce
urodzenia

11.03.1900

alt. daty i miejsca
urodzenia

Łódździś: pow. Łódź miasto, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.07.18]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

24.05.1931

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BARTUSZEKKliknij by wyświetlić biografię Józef, BRYCZKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Bolesław, BUJNOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Leon, GRZESIAKKliknij by wyświetlić biografię Tadeusz Michał, KARAMUCKIKliknij by wyświetlić biografię Alojzy, KLIMCZAKKliknij by wyświetlić biografię Władysław, KURAŚKliknij by wyświetlić biografię Wincenty, MĄCIORKliknij by wyświetlić biografię Tomasz, OLESZCZUKKliknij by wyświetlić biografię Alfons, PAWŁOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Władysław Zygmunt, RUTKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Bolesław, SIUDZIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Wincenty, ULIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek, WARCHAPOWICZKliknij by wyświetlić biografię Władysław, WIERZBICKIKliknij by wyświetlić biografię Wiktor

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

Połonka (k. Baranowicz): Masowa egzekucja ok. 50‑400 osób (głównie Polaków, w tym ok. 15‑17 księży) dokonana 13.07.1942 przez kolaborujące z Niemcami białoruskie Sonderkommando. Mordu dokonano w lesie k. wsi Połonka, ok. 25 km na zachód od Baranowicz, przywożąc doń powiązanych drutami więźniów z obozu koncentracyjnego KL Kołdyczewo oraz więzienia w Baranowiczach. Prawd. stanowiła część niemieckiej akcji wymierzonej w polską inteligencję i obejmującej masowe wywózki na niewolnicze, przymusowe roboty do Niemiec, zwanej „Polenaktion”. (więcej na: genealogia.plewako.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Polenaktion 1942: Latem 1942 w okupowanym niem. Generalbezirk Weißruthenien (pl. Generalny Okręg Białoruś) — m.in. na Nowogródczyźnie — Niemcy przeprowadzili tzw. „Polenaktion”: określenie pochodzi od nazwy specjalnej rezolucji wydanej przez niemiecki Reichssicherheitshauptamt RSHA (pl. Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeczy). Akcja objęła m.in. usunięcie Polaków z aparatu cywilnego i policji okręgu i zastąpieniu ich Białorusinami. W jej ramach przeprowadzano m.in. deportacje Polaków na niewolnicze, przymusowe roboty do Niemiec. 26‑30.06.1942 natomiast we wszystkich powiatach okręgu, w dużej mierze z małych miasteczek, aresztowano i następnie rozstrzelano ponad 1,000 przedstawicieli polskiej inteligencji. W okolicach Lidy aresztowano np. 16 polskich kapłanów. Zamordowano 5 kapłanów z dekanatów Głębokie i Postawy. Jednocześnie założono obozy koncentracyjne Kołdyczewo k. Baranowicz oraz Mały Trościeniec k. Mińska. Realizację tego ludobójczego przedsięwzięcia powierzono białoruskim formacjom politycznym, wspomaganym przez kolaborantów ukraińskich, litewskich, łotewskich oraz rosyjskich (RONA).

KL Kołdyczewo: Niemiecki obóz koncentracyjny i obóz zagłady zorganizowany od 03.1942 do 07.1944 na Białorusi, ok. 20 km od Baranowicz. W obozie więziono m.in. Żydów i Polaków. Funkcjonowało krematorium. W obozie, który nadzorowało kilku Niemców, a zarządzającymi, strażnikami i katami byli Białorusini, zamordowanych zostało ok. 22 tys. więźniów — mężczyzn, kobiet, dzieci, starców różnych zawodów i pochodzenia społecznego, przeważnie narodowości polskiej, w tym ok. 24 księży katolickich. Część z nich zamordowano m.in. gazem, prawd. w specjalnie skonstruowanych samochodach ciężarowych (zwłoki chowano m.in. w oddalonym o ok. 2 km od obozu uroczysku Lachówka). Innych wywiezionoi do miejscowości Połonka i tam zamordowano. Białorusini mordowali także strzałami w tył głowy oraz biciem kijem z nabitymi gwoździami. (więcej na: www.sztetl.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04])

Baranowicze (więzienie): Więzienie zarządzane w latach 1939‑40 przez Rosjan, a w latach 1941‑44 przez Niemców. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])

Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć. (więcej na: www.naszdziennik.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.31])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.glaukopis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], wastan.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.12.28], www.stankiewicze.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.02.15]
bibliograficzne:, „Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939‑1945”, Wiktor Jacewicz, Jan Woś, tom I‑V, Akademia Teologii Katolickiej, 1977‑1981, „Spis Kościołów i Duchowieństwa Diecezji Pińskiej w R.P.Kliknij by wyświetlić biografię”, Bp diecezji pińskiej, 1933‑9, drukarnia diecezjalna, „Martyrologia duchowieństwa polskiego 1939‑1956”, bp Bohdan Bejze, Antoni Galiński (red.) – praca zbiorowa, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1992,
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.gazetalubuska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21], www.svaboda.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]