Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
LISZCZYŃSKI
inne wersje nazwiska
ŁYSZCZYŃSKI
imiona
Józef
funkcja
kapłan eparchialny
wyznanie
Ukraiński Kościół greckokatolicki GKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
diecezja / prowincja
eparchia GK przemyskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
narodowość
ukraińska
data i miejsce
śmierci
15.03.1951
Komarnodziś: grom. Komarno miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20]
szczegóły śmierci
W 1919, w czasie wojny polsko–ukraińskiej 1918‐1919, internowany przez władze polskie w obozie internowania Dąbie k. Krakowa.
Zwolniony.
Ponownie aresztowany przez władze polskie, bez podania przyczyn, 25.10.1922.
Przetrzymywany w więzieniu w Przemyślu.
Zwolniony 09.12.1922.
Po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji rosyjskiej, aresztowany w 02‐03.1940 przez władze rosyjskie.
Oskarżony o „pobicie [kobiety] i publiczne zniesławienie jej i jej matki”.
Przetrzymywany w obozie w Charkowie.
Po niemieckim ataku 22.06.1941 na dotychczasowego sojusznika, Rosjan, i rozpoczęciu okupacji niemieckiej (Niemcy zdobyli Charków 24.10.1941) powrócił do swojej parafii Gnojnice.
Po klęsce Niemiec i rozpoczęciu w 1944 kolejnej okupacji rosyjskiej, aresztowany 11.14.1945 przez agentów rosyjskiej ludobójczej organizacji NKWD obw. Lwów, za odmowę udziału w grupie przygotowującej przymusowe włączenie Kościoła Greckokatolickiego do prawosławia (która później przyjęła nazwę tzw. „grupy inicjatywnej” i doprowadziła do tzw. pseudo–soboru lwowskiego 08‐10.03.1946, gdy formalnie Rosjanie „zlikwidowali” Kościół Greckokatolicki, rabując jego majątek i oddając go Kościołowi Prawosławnemu).
Przetrzymywany prawd. we Lwowie.
Oskarżony o to, że „podczas okupacji niemieckiej utrzymywał związki z okupacyjnymi wojskami niemieckimi”, oraz że „przechowywał w swym domu anty–rosyjską literaturę”.
30.03.1946 skazany przez kapturowy sąd wojskowy ludobójczego NKWD obw. Lwów na 5 lat niewolniczej pracy przymusowej w rosyjskich obozach koncentracyjnych Gułag.
Przez ponad rok, do 15.04.1947, przetrzymywany w więzieniu przejściowym nr 25 we Lwowie.
Następnie do 10.1948 przetrzymywany w zakładzie poprawczym nr 32 w Podkamieniu k. Brodów.
Następnie przewieziony do jednego z obozów koncentracyjnych systemu obozów Stalino, do miejscowości Jasynuwata, a stamtąd w 12.1948 do innych, bliżej nieznanych obozów na rosyjskiej Syberii.
W 1950, już ciężko chory, został zwolniony i powrócił na Ukrainę.
Osiadł w rodzinnym Komarnie, u swojej krewnej i tam wkrótce zmarł.
przyczyna śmierci
eksterminacja: wycieńczenie i choroba
sprawstwo
Rosjanie
miejsca i wydarzenia
KŁW StalinoKliknij by przejść do opisu, GułagKliknij by przejść do opisu, Lwów (więzienie przejściowe nr 25)Kliknij by przejść do opisu, Charków (więzienie)Kliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919Kliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
04.04.1882
Komarnodziś: grom. Komarno miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
08.09.1907 (greckokatolicka katedra przemyskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.10.13])
szczegóły posługi
1933 – 1945
proboszcz — Gnojnicedziś: grom. Jaworów miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16] ⋄ parafia GK pw. Poczęcia św. Jana Chrzciciela ⋄ dekanat GK Krakowiecdziś: grom. Jaworów miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1921 – 1933
proboszcz — Miękisz Nowydziś: gm. Laszki, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16] ⋄ parafia GK pw. Trójcy Świętej ⋄ dekanat GK Jarosławdziś: gm. Jarosław, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1917 – 1921
proboszcz — Uherce Niezabitowskiedziś: Ugry, grom. Gródek miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia GK pw. św. Paraskiewy Piątnicy ⋄ dekanat GK Komarnodziś: grom. Komarno miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20]
1914 – 1917
proboszcz — Kuliczkówdziś: grom. Mosty Wielkie miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. św. Paraskiewy Piątnicy ⋄ dekanat GK Bełzdziś: grom. Bełz miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.15]
1913
administrator — Kuliczkówdziś: grom. Mosty Wielkie miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. św. Paraskiewy Piątnicy ⋄ dekanat GK Bełzdziś: grom. Bełz miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.15]
1913
wikariusz — Tustanowicedziś: dzielnica w Borysławiu, grom. Borysław miasto, rej. Drohobycz, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia GK pw. Przemienienia Pańskiego ⋄ dekanat GK Drohobyczdziś: grom. Drohobycz miasto, rej. Drohobycz, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]
1912
wikariusz — Olszanicadziś: część wsi Jażów Nowy, grom. Jaworów miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.03.02] ⋄ parafia GK pw. św. Jerzego Męczennika ⋄ dekanat GK Jaworówdziś: grom. Jaworów miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]
1912
wikariusz — Radymnodziś: gm. Radymno, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16] ⋄ parafia GK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat GK Przemyśl‐Zagrodynazwa dekanatu
dziś: woj. podkarpackie, Polska
1912
administrator — Glińskodziś: grom. Żółkiew miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat GK Żółkiewdziś: grom. Żółkiew miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.22]
1911 – 1912
wikariusz — Glińskodziś: grom. Żółkiew miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat GK Żółkiewdziś: grom. Żółkiew miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.22]
1909 – 1911
prefekt — Dobromildziś: grom. Dobromil miasto, rej. Sambor, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ parafia GK pw. Zesłania Ducha Świętego ⋄ dekanat GK Dobromildziś: grom. Dobromil miasto, rej. Sambor, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1909
prefekt — Drohobyczdziś: grom. Drohobycz miasto, rej. Drohobycz, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09] ⋄ szkoły powszechne ⋄ parafia GK pw. Trójcy Świętej ⋄ dekanat GK Drohobyczdziś: grom. Drohobycz miasto, rej. Drohobycz, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]
1908 – 1909
wikariusz — Uherce Niezabitowskiedziś: Ugry, grom. Gródek miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia GK pw. św. Paraskiewy Piątnicy ⋄ dekanat GK Komarnodziś: grom. Komarno miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20]
1907 – 1908
wikariusz — Karlikówdziś: gm. Bukowsko, pow. Sanok, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18] ⋄ parafia GK pw. św. Paraskiewy Piątnicy ⋄ dekanat GK Sanokdziś: gm. Sanok miasto, pow. Sanok, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
do 1907
student — Przemyśldziś: pow. Przemyśl miasto, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Greckokatolickie Seminarium Duchowne
student — Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Greckokatolickie Seminarium Duchowne
wdowiec
inni związani
szczegółami śmierci
KOZIJKliknij by wyświetlić biogram Konstanty, MAŚLANIKKliknij by wyświetlić biogram Jan, SUCHYKliknij by wyświetlić biogram Michał
miejsca i wydarzenia
opisy
KŁW Stalino: Rosyjskie ros. Концентрационные Лагеря для Военнопленных (pl. Jenieckie Obozy Koncentracyjne) KŁW, zarządzane przez ludobójczą rosyjską organizację NKWD — a w praktyce przez podległe jej ros. Главное управление по делам военнопленных и интернированных (pl. Dyrekcja Generalna ds. Jeńców Wojennych i Internowanych) GUPWI — organizowane od 1942‐1943, w Stalino (dziś Donieck), stolicy zagłębia węglowego i hutniczego Donbas, w ros. Южный регион (pl. południowy region), na Ukrainie. Jeńcy owych obozów — w całym regionie było ich 34 z 515 podobozami — niewolniczo pracowali w wielu zakładach przemysłowych regionu. M.in. w latach 1944‐1946 funkcjonował tam tzw. ros. Проверочно‐Фильтрационный Ла́герь (pl. Obóz Sprawdzająco‐Filtracyjny) PFŁ obóz nr 240 „Pietrowskij”, który na początku 1945 posiadał ok. 10 podobozów, m.in. w Jenakijewe, a ilość więźniów osiągnęła poziom 31,336 (04.1945) i 35,135 (08.1945). Dłużej działał obóz jeniecki nr 280, zwany też „Rutczenkowskim”. Rosjanie zwozili doń internowanych ze zdobywanych terenów niemieckich, którzy nie uciekli wraz z wycofującą się armią niemiecką, m.in. z Warmii. Większość niewolniczo pracowała w kopalniach węgla kamiennego. E.g. 03.07.1945 przetrzymywano w nim 49,150 jeńców, wśród których było m.in. ok. 4,782 Polaków, żołnierzy Armii Krajowej i innych polskich organizacji niepodległościowych (część Polskiego Państwa Podziemnego). W 04‐05.1945 Rosjanie wysłali kilkadziesiąt tysięcy górników ze Śląska do pracy przymusowej w kopalniach Donbasu — do Polski wrócili nieliczni, po 10 latach. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02])
Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])
Lwów (więzienie przejściowe nr 25): Założone jesienią 1945 przez mordercze rosyjskie MWD (następca ludobójczego NKWD), na terenie byłego getta żydowskiego. Jedne z największych tego typu w Rosji. W obozie znajdowało sie 21 baraków, szpital i zaplecze administracyjne. Więźniowie oczekiwali na transport do obozów koncentracyjnych Gułag od tygodnia do roku. Zamknięte w 1955. (więcej na: www.territoryterror.org.uaKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.04.04])
Charków (więzienie): Rosyjskie więzienie karne, gdzie w latach 1930‐tych przetrzymywano wielu katolickich kapłanów, przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych.
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919: Jedna z wojen toczonych przez nowopowstałą Rzeczpospolitą w obronie swoich granic. Pod koniec 1918 na obszarach byłego zaboru austriackiego, w oparciu o ukraińskie oddziały byłej armii austro‐węgierskiej, Ukraińcy zaatakowali powstającą Rzeczpospolitą. W szczególności utworzyli zalążki państwowości i zaatakowali Lwów. Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców miasta, w szczególności młodych ludzi — zwanych odtąd orlętami lwowskimi — miasto zostało odbite przez Polaków i przez kilka miesięcy w niezwykły sposób bronione przed atakami ukraińskimi. W 1919 Polska — jej nowo utworzona armia — odepchnęła ukraińskie oddziały na wschód i południe, przejmując kontrolę nad swoimi ziemiami. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])
źródła
bibliograficzne:
„Duchowieństwo Eparchii Przemyskiej i Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny”, Bogdan Prach, Wydawnictwo Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego, Lwów 2015
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: LISZCZYŃSKI Józef
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu