funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
ordynariat polowy Wojska Polskiego RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

akademickie wyróżnienia

magister teologii

data i miejsce
śmierci

17.08.1945

Wilnodziś: rej. Wilno miasto, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

alt. daty i miejsca
śmierci

15.08.1945

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Rosjanie

miejsca i wydarzenia

Wilno (Tuskulanum)Kliknij by przejść do opisu, Wilno (Plac Łukiski)Kliknij by przejść do opisu, Wilno (Łukiszki)Kliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

06.10.1913

Warszawadziś: pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

11.06.1938 (katedra wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BORUSEWICZKliknij by wyświetlić biogram Wincenty, GUSTAITISKliknij by wyświetlić biogram Franciszek, BALČIŪNASKliknij by wyświetlić biogram Władysław, BEINORAVIČIUSKliknij by wyświetlić biogram Bolesław, STASEVIČIUSKliknij by wyświetlić biogram Adolf

miejsca i wydarzenia
opisy

Wilno (Tuskulanum): Pałacyk z ogrodem na terenie dzielnicy Żyrmunty w Wilnie, w którym w latach 1940. Rosjanie potajemnie chowali w masowych grobach zamordowanych żołnierzy niepodległościowej Armii Krajowej AK (część Polskiego Państwa Podziemnego), litewskich partyzantów i niemieckich kolaborantów, aresztowanych przez ludobójcze rosyjskiej NKWD/MGB. W latach 1990. na terenie pałacyku odkryto zwłoki ok. 706 pomordowanych. (więcej na: radzima.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.06.16])

Wilno (Plac Łukiski): W budynku dawnego więzienia carskiego i sądu wojewódzkiego, za czasów II Rzeczypospolitej, przy Placu Łukiskim (ul. Ofiarna) w Wilnie Niemcy w 1941 zorganizowali siedzibę i areszt Gestapo, a Rosjanie w 1944 siedzibę ludobójczej rosyjskiej organizacji NKWD/KGB. Przesłuchiwano w niej i torturowano tysiące żołnierzy niepodległościowej Armii Krajowej AK (część Polskiego Państwa Podziemnego), litewskich partyzantów, a za czasów rosyjskich także niemieckich kolaborantów. Za czasów rosyjskich w piwnicach wykonywano wyroki śmierci. W latach 1944‐1960 Rosjanie stracili tam ponad 1,000 więźniów — część zamordowanych grzebano w pobliskim pałacyku Tuskulanum. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.06.16])

Wilno (Łukiszki): Więzienie w Wilnie wykorzystywany zarówno przez Niemców jak I Rosjan. Miejsce kaźni tysięcy Polaków. Przetrzymywano w nim jednorazowo od 2,000 do 16,000 więźniów. W 06.1941 Rosjanie, po ataku niemieckim, wymordowali większą część więźniów. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
biographies.library.nd.eduKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.11.14], podziemiezbrojne.blox.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.11.14], wpolityce.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.10.13], ru.openlist.wikiKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.10.13]
bibliograficzne:
„Martyrologia duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939‐1945”, ks. Tadeusz Krahel, Białystok, 2017
„Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‐1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.radzima.netKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.11.14], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]