funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja lubelskawięcej na
diecezja.lublin.pl
[dostęp: 2013.05.19]

data i miejsce
śmierci

03.09.1945

Potok Górnydawn.: Potok Ordynacki
dziś: gm. Potok Górny, pow. Biłgoraj, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.08.20]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

mord

sprawstwo

Polacy (?)

miejsca i wydarzenia

DL ZamoscKliknij by przejść do opisu, DL BiłgorajKliknij by przejść do opisu, DL ZwierzyniecKliknij by przejść do opisu, «Aktion Zamość»Kliknij by przejść do opisu, GeneralgouvernementKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

23.08.1875

Zaklikówdziś: gm. Zaklików, pow. Stalowa Wola, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1898

szczegóły posługi

miejsca i wydarzenia
opisy

DL Zamosc: niem. „Gefangenen Durchgangslager Sicherheitspol Zamosc” (pl. „Jeniecki Obóz Przejściowy Policji Bezpieczeństwa”) — przejściowy niemiecki obóz koncentracyjny, więzienie i areszt śledczy dla ludności Zamojszczyzny (w tym wielu dzieci), założony 19.06.1940 w Rotundzie, dawnej fortyfikacji zbudowanej przez zaborcę rosyjskiego w XIX w., w której naokoło dziedzińca utworzono 20 cel o powierzchni 20m2 każda. Początkowo przetrzymywano w nim Polaków aresztowanych w ramach niem. „Außerordentliche Befriedungsaktion” (pl. „Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna”), czyli «AB‐aktion» — części ludobójczej akcji eksterminacyjnej polskiej inteligencji niem. «Intelligenzaktion» — na terenie niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Następnie wywieziono ich do obozów koncentracyjnych KL Sachsenhausen i KL Dachau. Później więziono m.in. członków polskiego ruchu oporu (przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego). Przetrzymywanych bito i torturowano. Od 1942 miejsce zbiorowych egzekucji wielu Polaków — wcześniej przeprowadzano egzekucje indywidalne. Razem w DL Zamosc Niemcy przetrzymywali ok. 50,000 Polaków, i zamordowali ok. 6,000‐8,000 z nich. Od 1943 Niemcy rozpoczęli odkopywanie grobów i palenie zwłok, a ich prochy zrzucano do fosy‐rzeczki wokół budynku Rutundy. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05], www.sztetl.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05])

DL Biłgoraj: niem. Durchgangslager Biłgoraj (pl. obóz przejściowy), założony przez Niemców w 04.1944 dla wysiedlanej, pacyfikowanej ludności Zamojszczyzny, rosyjskich i komunistycznych oddziałów zafrontowych (zrzucanych przez zbliżających się Rosjan) oraz polskich partyzantów (część Polskiego Państwa Podziemnego), schwytanych podczas niemieckich akcji antypartyzanckich Sturmwind I i Sturmwind II w lasach janowskich i Puszczy Solskiej. Przez obóz przeszło ok. 15 000 ludzi, przetrzymywanych pod gołym niebem i na gołej ziemi. Działał do 07.1944 i nadejścia Rosjan. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.08.21])

DL Zwierzyniec: niem. Durchgangslager Zwierzyniec (pl. obóz przejściowy), zorganizowany przez Niemców w 1940. Początkowo przetrzymywano w nim Polaków przeznaczonych do niewolniczych robót przymusowych w Niemczech. Od 1942 do 1943 niem. Aussiedlerlager (pl. obóz przesiedleńczy) — przetrzymywano w nim wysiedlonych mieszkańców Zamojszczyzny w ramach «Aktion Zamość» (pl. Akcja Zamość), która objęła łącznie 100‐110 tys. wysiedlonych Polaków, w tym ok. 30,000 dzieci (ludobójczy rabunek dzieci przeznaczonych do zniemczenia). Przeciętnie w obozie przytrzymywano ok. 15,000 osób. Razem przeszło przezeń ok. 24,000 osób — mężczyzn, kobiet i dzieci. W obozie dokonywano selekcji na 5 kategorii osób: „WE” — o nordyckich „cechach rasowych”, przeznaczone do „ponownego zniemczenia” — kierowane do obozu specjalnego w Łodzi; „AA” — kierowane do niewolniczej pracy przymusowej, głównie w Niemczech; „KI” — dzieci do lat 14, przeznaczone do zniemczenia w Niemczech; „KL” — przeznaczone do obozów koncentracyjnych, głównie KL Majdanek i KL Auschwitz (ok. 21%); „RD”— pow. 60 lat i inne do pracy u nowych, niemieckich kolonistów. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07])

«Aktion Zamość»: 27.11.1942 Niemcy rozpoczęli «Aktion Zamość» — szereg akcji wysiedleńczych ludności polskiej i pacyfikacyjnych wsi polskich przeprowadzonych na Zamojszczyźnie, na terenie okupowanego przez Niemców niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), w ramach GPO niem. Generalplan Ost (pl. Generalny Plan Wschodni), czyli niemieckiego planu osiedleńczego i germanizacyjnego terytoriów Europy Środkowo‐Wschodniej i Wschodniej. Do 08.1943 objęto nią łącznie 100,000‐110,000 wysiedlonych Polaków, w tym 30,000 dzieci (część odebrano rodzicom i przeznaczono do przymusowej germanizacji w rodzinach niemieckich) — większość przeszła przez specjalny niem. UWZ Lager Zamość (pl. obóz przesiedleńczy w Zamościu), gdzie dokonywano selekcji, e.g. dzieci odseparowane od rodziców — grupa IV. Na miejsce wysiedlonych zamierzano osiedlić 60,000 kolonistów niemieckich przesiedlonych z Besarabii, Ukrainy, Bośni, Serbii, Słowenii i Rosji. W pierwszej fazie (28.11.1942‐03.1943) wysiedlono 116 wiosek — wysiedleń dokonywały jednostki niem. Schutzpolizei lub żandarmerii, z pomocą kolaborującej z Niemcami Ukraińskiej Policji Pomocniczej; w drugiej, w ramach tzw. Aktion Werwolf (06.1943‐08.1943) — 171 wiosek — wysiedlenia nadzorowały jednostki Wehrmachtu i Waffen‐SS, wspomagane przez pracowników UWZ Lager Zamość. Na skutek działań polskiego ruchu oporu — w czasie tzw. powstania zamojskiego polscy partyzanci stoczyli kilka dużych bitew z przeważającymi siłami niemieckimi — na 696 planowanych osad zdołano wysiedlić 293 wioski. Część wsi zasiedlono przesiedlanymi Ukraińcami — w ramach tzw. Ukraineraktion — pod kontrolą m.in. kolaborujących z Niemcami Ukraińskich Komitetów Pomocy. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], journals.umcs.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.08.20])

Generalgouvernement: Po polskiej klęsce w kampanii 09.1939, będącej rezultatem paktu Ribbentrop‐Mołotow i stanowiącej pierwszy etap II wojny światowej, i rozpoczęciu w części Polski okupacji niemieckiej (w drugiej, wschodniej części Polski rozpoczęła się okupacja rosyjska), Niemcy podzielili okupowane polskie terytorium na pięć głównych rejonów. W dwóch z nich utworzyli nowe niemieckie prowincje, dwie wcielili do innych prowincji. Natomiast piąta część potraktowana została odrębnie, i w sensie politycznym odtwarzać miała niemiecki pomysł z 1915 (po klęsce Rosjan w bitwie pod Gorlicami w 05.1915 w czasie I wojny światowej) utworzenia polskiej enklawy w ramach Niemiec. Nielegalna w sensie prawa międzynarodowego, i.e. konwencji haskiej, i publicznego, zarządzana przez Niemców wedle odrębnych praw — specjalnie ustanowionych dla polskich niem. Untermenschen (pl. podludzie) — do czasu ofensywy rosyjskiej w 1945 stanowiła część niem. Großdeutschland (pl. Wielkie Niemcy). Do 31.07.1940 zwana formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), tak jak w latach 1915‐1918. Od 07.1941, czyli po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika Rosjan, w jego skład wchodził też dystrykt Galicja, czyli polskie przedwojenne południowo–wschodnie województwa. Wobec Polaków i Żydów stosowano specjalne prawo karne, umożliwiające dowolne wymierzanie kary śmierci niezależnie od wieku „sprawcy”, sankcjonujące stosowanie odpowiedzialności zbiorowej. Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej rząd niem. Generalgouvernement uznano za organizację przestępczą, a jego przywódcę, gubernatora Hansa Franka, za zbrodniarza i stracono. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.12.13])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.miesiecznik.znak.com.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.08.14], www.niedziela.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.08.14]
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.06.05], commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.06.05]