Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
status
Sługa Boży
nazwisko
SZTARK
imiona
Adam
funkcja
ojciec zakonny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
zakon
Towarzystwo Jezusowe SIwięcej na
jezuici.pl
[dostęp: 2012.11.23]
(i.e. Jezuici)
diecezja / prowincja
prowincja Wielkopolsko‐Mazowiecka SI
Prowincja Polska SI (1918‐1926)
archidiecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
diecezja pińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
honorowe wyróżnienia
Sprawiedliwy wśród Narodów Światawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.24]
data i miejsce
śmierci
19.12.1942
Pietralewiczedawn.: Pietralewicze poduchjowne i Pietralewicze rządowe
dziś: Pietralewicze 1 i Pietralewicze 2, ssow. Pawłowo, rej. Słonim, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
szczegóły śmierci
Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji rosyjskiej, opuścił Pińsk i przeniósł się do Wilna, wówczas pod okupacją litewską (od 06.1940 pod okupacją rosyjską).
Po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, niósł pomoc i wsparcie internowanym więźniom rosyjskim.
Po utworzeniu w Słonimiu żydowskiego getta pomagał prześladowanym Żydom wystawiając świadectwa chrztu, nosząc żywność i pomoc duchową.
Po rozpoczęciu likwidacji getta pomagał ukrywać dzieci żydowskie w konwencie sióstr niepokalanek w Słonimiu.
W 12.1942 białoruska policja przygotowała listę kolejnych ofiar, podejrzewanych o opór wobec władz niemieckich, i na niej znalazło się jego nazwisko.
Ostrzeżony odmówił opuszczenia owczarni.
Aresztowany 18.12.1942 w nocy, wraz z siostrami niepokalankami, s. Bogumiła Noiszewską i s. Kazimierą Wołoską.
Następnego dnia rano zamordowany przez Niemców i współpracującą z nimi policję białoruską w zbiorowej egzekucji.
przyczyna śmierci
zbiorowy mord
sprawstwo
Niemcy / Białorusini
miejsca i wydarzenia
Góra PietralewickaKliknij by przejść do opisu, Pomoc ŻydomKliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
30.07.1907
Zbierskdziś: gm. Stawiszyn, pow. Kalisz, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
śluby zakonne
07.09.1924 (ostatnie)
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
24.06.1936 (Lublindziś: pow. Lublin miasto, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])
szczegóły posługi
1939 – 1941
administrator — Żyrowiczetakże: Żyrowice
dziś: ssow. Żyrowicze, rej. Słonim, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.11.09] ⋄ parafia RK pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ⋄ dekanat RK Słonimdziś: rej. Słonim, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] — na prośbę metropolity archidiecezji wileńskiej, abpa Romualda Jałbrzykowskiego; także: kapelan ss. Niepokalanek w Słonimiu
1936 – 1939
profesor — Pińskdziś: rej. Pińsk miasto, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ kolegium pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, klasztor pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, Jezuici SI — wykładowca greki i łaciny; także: socjusz magistra nowicjatu
ok. 1936 – 1939
dyrektor — Pińskdziś: rej. Pińsk miasto, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Diecezjalna Krucjata Eucharystyczna, Kuria Diecezjalna
ok. 1933 – ok. 1936
student — Lublindziś: pow. Lublin miasto, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ teologia, Wydział Teologiczny (kolegium „Bobolanum”), Jezuici SI
ok. 1930 – ok. 1933
student — Krakówdziś: pow. Kraków miasto, woj. małopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia, Kolegium (łac. Collegium Maximum SS. Cordis Iesu, ul. Kopernika 26), Jezuici SI
zakonnik — Pińskdziś: rej. Pińsk miasto, obw. Brześć, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ klasztor pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, Jezuici SI — także: ostatnie lata gimnazjum, zwieńczone maturą
nowicjat — Stara Wieśdziś: gm. Brzozów, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ klasztor pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Jezuici SI
06.09.1924
wstąpienie — Stara Wieśdziś: gm. Brzozów, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ klasztor pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Jezuici SI
inni związani
szczegółami śmierci
GROCHOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Kazimierz, NOISZEWSKAKliknij by wyświetlić biogram Bogumiła (s. Maria Ewa od Opatrzności), WOŁOWSKAKliknij by wyświetlić biogram Kazimiera (s. Maria Marta od Jezusa)
miejsca i wydarzenia
opisy
Góra Pietralewicka: Uroczysko w pobliżu wsi Pietralewicze k. Słonimia, miejce niemieckich zbiorowych mordów, głównie Żydów, ale także polskiej lokalnej inteligencji. Ilość ofiar wyniosła od 10,000 do 21,000 (mogła nawet osiągnąć 42,000). (więcej na: kresowiacy.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.27], www.sztetl.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.27])
Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć.
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
źródła
osobowe:
info.wiara.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.bialystok.opoka.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06], www.hagiographycircle.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], archive.todayKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], www.bialystok.opoka.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06]
bibliograficzne:
„Martyrologia duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939‐1945”, ks. Tadeusz Krahel, Białystok, 2017
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.info.kalisz.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], db.yadvashem.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], naszdziennik.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], www.infokalisz.internetdsl.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.11.09], ksiegahonoru.salon24.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], www.flickr.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.06], www.flickr.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.06], www.sowiniec.com.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.03.14], college.holycross.eduKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.miejscapamiecinarodowej.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: SZTARK Adam
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu