Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
POTRZEBSKI
inne wersje nazwiska
POTRZEBOWSKI
imiona
Wiktor Franciszek
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
archidiecezja warszawskawięcej na
www.archidiecezja.warszawa.pl
[dostęp: 2013.05.19]
archidiecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
archidiecezja lwowskawięcej na
www.rkc.lviv.ua
[dostęp: 2013.05.19]
diecezja włocławskawięcej na
www.diecezja.wloclawek.pl
[dostęp: 2012.11.23]
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]
honorowe wyróżnienia
kanonik Expositorii Canonicaliswięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
Krzyż Oficerski „Polonia Restituta"więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.04.16]
„Krzyż Niepodległości”więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.02.02]
data i miejsce
śmierci
04.09.1944
Warszawadziś: pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
szczegóły śmierci
W 1907 za działalność patriotyczną wydalony z rosyjskiego zaboru.
Osiadł najpierw w Wielkopolsce, w zaborze niemieckim, a potem w Galicji, w zaborze austriackim.
Tam m.in. kapelan Drużyn Bartoszowych, organizacji polskiej młodzieży o charakterze kulturalno–obywatelskim, krzewiącej m.in. zamiłowanie do ćwiczeń gimnastycznych, a później wojskowych — m.in. w chorągwi buczackiej.
W 1918 przejściowo więziony przez Austriaków.
Uczestnik obrony Lwowa przed Rosjanami w 1920.
Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej wziął udział w bohaterskiej obronie Grodna 20‑22.09.1939 — przed barbarzyńskimi Rosjanami, którzy uciekli się do przywiązywania schwytanych Polaków do swych czołgów i używania ich jako tarcz — wraz z m.in. o. Innocentym Guzem, ks. Franciszkiem Zakrzewskim i ks. Henrykiem Hlebowiczem.
Po rozpoczęciu okupacji rosyjskiej i terroru wobec polskiego społeczeństwa, zagrożony aresztowaniem w 12.1939 przedostał się do Warszawy (do kontrolowanego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa).
Został kapelanem Zgromadzenia Sióstr Loretanek na Pradze w Warszawie (1939‑1944).
Prefekt, organizator i uczestnik tajnego nauczania w Warszawie na poziomie średnim (część Polskiego Państwa Podziemnego).
Od 10.1942 kapelan oddziału „Vistula” (potem batalion „Kiliński”) podziemnej Armii Krajowej AK.
W czasie Powstania Warszawskiego kapelan IV Rejonu I Obwodu Śródmieście Armii Krajowej AK, pod konspiracyjnym pseudonimem ks. „Władysław Orłowski” (w czasie Powstania Warszawskiego kapelan „Corda”).
Zginął w czasie Powstania Warszawskiego w wyniku uderzenia ciężkiego niemieckiego pocisku krusząco–zapalającego w budynek przy ul. Szpitalnej 4 — wraz z nim w gruzach zginęło ok. 100 osób.
przyczyna śmierci
zbiorowy mord
sprawstwo
Niemcy
data i miejsce
urodzenia
30.07.1880
Ślesindziś: gm. Ślesin, pow. Konin, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.18]
alt. daty i miejsca
urodzenia
30.08.1880
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
06.1904 (Włocławekdziś: pow. Włocławek miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19])
szczegóły posługi
1939 – 1944
kapelan — Warszawaprawobrzeżna część Praga
dziś: pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ dom Zgromadzenia, Loretanki CSL
1937 – 1939
dyrektor — Grodnodziś: rej. Grodno, obw. Grodno, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Gimnazjum im. Adama Mickiewicza
1928 – 1937
prefekt — Trokitakże: Nowe Troki
dziś: gm. Troki, rej. Troki, okr. Wilno, Litwa
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ Państwowe Seminarium Nauczycielskie
1927 – 1928
kuratus/rektor/ekspozyt — Piotrków Trybunalskidziś: pow. Piotrków Trybunalski miasto, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ kościół RK pw. św. Franciszka Ksawerego ⋄ parafia RK pw. św. Jakuba Apostoła ⋄ dekanat RK Piotrków Trybunalskidziś: pow. Piotrków Trybunalski miasto, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1922 – 1927
rektor — Piotrków Trybunalskidziś: pow. Piotrków Trybunalski miasto, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ kościół RK pw. Matki Bożej Śnieżnej
1922 – 1928
prefekt — Piotrków Trybunalskidziś: pow. Piotrków Trybunalski miasto, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ szkoły średnie, m.in. Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego
1921 – 1922
prefekt — Bełchatówdziś: gm. Bełchatów miasto, pow. Bełchatów, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.18] ⋄ szkoła(y) parafialna(e) ⋄ parafia RK pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Bełchatówdziś: gm. Bełchatów miasto, pow. Bełchatów, woj. łódzkie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.09.18]
1916 – 1921
administrator — Sokołówkadziś: grom. Bóbrka miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.12.03] ⋄ parafia RK pw. Trójcy Świętej ⋄ dekanat RK Świrzdziś: grom. Bóbrka miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.20]
1913 – 1916
prefekt — Monasterzyskadziś: grom. Monasterzyska miasto, rej. Czortków, obw. Tarnopol, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ szkoła(y) parafialna(e) ⋄ parafia RK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Buczaczdziś: grom. Buczacz miasto, rej. Czortków, obw. Tarnopol, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1909 – 1913
prefekt — Dolinadziś: grom. Dolina miasto, rej. Kałusz, obw. Stanisławów/Iwano–Frankiwsk, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ szkoła(y) parafialna(e) ⋄ parafia RK pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Dolinadziś: grom. Dolina miasto, rej. Kałusz, obw. Stanisławów/Iwano–Frankiwsk, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
1908 – 1909
wikariusz — Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ parafia RK pw. św. Anny ⋄ dekanat RK Lwów intra Urbemnazwa dekanatu
dziś: obw. Lwów, Ukraina
1904 – 1907
wikariusz — Kołodziś: gm. Koło miasto, pow. Koło, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ parafia RK pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ⋄ dekanat RK Kołodziś: gm. Koło miasto, pow. Koło, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
do 1904
student — Włocławekdziś: pow. Włocławek miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ filozofia i teologia, Seminarium Duchowne
inni związani
szczegółami śmierci
GUZKliknij by wyświetlić biografię Józef Wojciech (o. Innocenty), HLEBOWICZKliknij by wyświetlić biografię Henryk, ZAKRZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Franciszek
miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)
Powstanie Warszawskie: Trwało od 1.08.1944 do 03.10.1944. Było próbą wyzwolenia Warszawy okupowanej przez Niemcy przez Polskie Państwo Podziemne — jedyną taką strukturę na świecie na terenach okupowanych przez Niemcy, efektywnie potajemnie rządzącą w Polsce — i walczące w jego imieniu polskie podziemne jednostki wojskowe, głównie Armii Krajowej (byłego Związku Walki Zbrojnej ZWZ) i Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ). W tym samym czasie Rosjanie zatrzymali front na całej długości, stanęli po drugiej stronie Wisły i bezczynnie przyglądali się zagładzie miasta, zabraniając nawet alianckim samolotom lecącym z pomocą z Włoch międzylądowania na zajętych przez nich terytoriach. W czasie Powstania Niemcy zamordowali ok. 200 tys. Polaków, w większości osoby cywilne. Około 200 duchownych i sióstr zakonnych zginęło w walkach albo zostało zamordowanych przez Niemców, wielu w zbiorowych egzekucjach. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])
Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Powstała w rezultacie paktu Ribbentrop–Mołotow w sensie politycznym odtwarzać miała niemiecki pomysł z 1915 (po klęsce Rosjan w bitwie pod Gorlicami w 05.1915 w czasie I wojny światowej) utworzenia polskiej enklawy w ramach Niemiec (także wówczas zwana Generalnym Gubernatorstwem). Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwana formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04])
Ribbentrop–Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Wojna polsko–rosyjska 1919‑1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])
źródła
osobowe:
pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.wsm.archibial.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.12.28], ordynariat.wp.mil.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.1944.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
bibliograficzne:
„Martyrologia duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939‑1945”, ks. Tadeusz Krahel, Białystok, 2017
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.1944.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.1944.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.wsm.archibial.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.12.28], ziemiapiotrkowska.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], ordynariat.wp.mil.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.katedra.lodz.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.06], www.katedrapolowa.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.16]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E-majlową
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: POTRZEBSKI Wiktor Franciszek
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu