Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
JARKA
imiona
Teodor
funkcja
kapłan eparchialny
wyznanie
Ukraiński Kościół greckokatolicki GKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
diecezja / prowincja
eparchia GK przemyskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
archieparchia GK lwowskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
narodowość
ukraińska
data i miejsce
śmierci
10.06.1946
Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
szczegóły śmierci
W 1920, w związku z wojną polsko–ukraińską oraz wojną polską–rosyjską 1919‐1921, internowany przez Polaków przez 9 miesięcy najpierw w Krakowie, a potem w obozie w Dąbiu k. Krakowa — jako podejrzany o sprzyjanie Rosjanom.
Po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, wziął 06‐08.03.1943 udział — według polskich źródeł — wraz z dwoma ze swych synów w przeprowadzonych przez Niemców pacyfikacjach polskich wsi Kaszyce i Rokietnica, w trakcie których zamordowano ok. 164 osób.
Według źródeł ukraińskich polska konspiracyjna organizacja Armia Krajowa AK (część Polskiego Państwa Podziemnego) wydała na niego wyrok śmierci, ale próba wykonania zakończyła się niepowodzeniem (zginąć miało kilku partyzantów AK).
Po klęsce Niemiec i rozpoczęciu w 1944 kolejnej okupacji rosyjskiej, aresztowany w 10.1944 prawd. przez Rosjan, wraz z żoną i jednym z synów.
Przetrzymywany w więzieniu w Jarosławiu.
Torturowany.
15.01.1945 wykupiony przez syna i zwolniony.
Przez miesiąc przebywał w Jarosławiu.
17.02.1945, za zgodą kurii eparchii przemyskiej, przeniósł się na stronę bezpośrednio okupowaną przez Rosjan i włączoną do Rosji — do archieparchii lwowskiej.
Posługiwał na parafii w Korczynie k. Krystynopola.
Podczas przygotowań do wymuszonego przez Rosjan włączenia Kościoła Greckokatolickiego na terenach włączonych bezpośrednio do Rosji do Kościoła Prawosławnego jeden z najaktywniejszych — według źródeł ukraińskich — przeciwników połączenia.
Po soborze, który miał miejsce 08‐10.03.1946 i zdecydował o połączeniu kościołów, w którym nie wziął udziału wezwany do Lwowa, gdzie zginął (prawd. otruty).
Być może we Lwowie zmuszony do podpisania zgodny na ustalenia wspomnianego pseudosoboru (jego nazwisko pojawiło się później, już po śmierci, na listach duchownych, którzy zgodzili się na przejście na prawosławie).
przyczyna śmierci
eksterminacja
sprawstwo
Rosjanie
miejsca i wydarzenia
Akcja „Wisła”Kliknij by przejść do opisu, JarosławKliknij by przejść do opisu, «Genocidium Atrox»Kliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921Kliknij by przejść do opisu, Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919Kliknij by przejść do opisu
data i miejsce
urodzenia
14.10.1886
Koropużdziś: grom. Lubień Wielki, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
22.12.1912 (greckokatolicka katedra przemyskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.10.13])
szczegóły posługi
1945 – 1946
kuratus/rektor/ekspozyt — Korczyndziś: grom. Radziechów miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.08.05] ⋄ kościół GK pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ Rożdżałówdziś: grom. Radziechów miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22], parafia GK pw. św. Paraskiewy ⋄ dekanat GK Sokaldziś: grom. Sokal miasto, rej. Czerwonogród, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.20]
1934 – 1944
proboszcz — Pełnatyczedziś: gm. Zarzecze, pow. Przeworsk, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat GK Pruchnikdziś: gm. Pruchnik, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]
1917 – 1934
proboszcz — Boratyndziś: gm. Chłopice, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. św. Mikołaja Cudotwórcy ⋄ dekanat GK Pruchnik / Jarosławnazwy/siedziby dekanatu
dziś: pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
1914 – 1917
administrator — Boratyndziś: gm. Chłopice, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22] ⋄ parafia GK pw. św. Mikołaja Cudotwórcy ⋄ dekanat GK Pruchnikdziś: gm. Pruchnik, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]
1912 – 1914
wikariusz — Mołodyczdziś: gm. Wiązownica, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16] ⋄ parafia GK pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat GK Jarosławdziś: gm. Jarosław, pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
do 1912
student — Przemyśldziś: pow. Przemyśl miasto, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Greckokatolickie Seminarium Duchowne
od 1907
student — Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Greckokatolickie Seminarium Duchowne
żonaty — pięcioro dzieci
miejsca i wydarzenia
opisy
Akcja „Wisła”: Akcja pacyfikacyjna, zadecydowana 29.03.1947 i zorganizowana w latach 1947‐1950 przez polskie komunazistowskie struktury państwowe prl — dokonana po przymusowym wysiedleniu w latach 1944‐1946 części ludności ukraińskiej na wschód, na tereny bezpośrednio okupowane przez Rosjan — nakierowana przeciwko części ukraińskiej organizacji OUN/UPA, działającej na terenie kontrolowanym przez prl, odpowiedzialnej za tzw. „ludobójstwo wołyńskie”. W jej ramach oddziały polskie, wspierane przez wojsko rosyjskie oraz przez Czechosłowację (która zamknęła granicę uniemożliwiając ucieczkę na jej teren) dokonały masowej deportacji wsi i osad z terenów południowo‐wschodniego prl — Ukraińców oraz lokalnych grup etnicznych: Bojków, Dolinian i Łemków, oraz mieszanych rodzin polsko‐ukraińskich — do województw szczecińskiego i olsztyńskiego. Razem wysiedlono ok. 140,000 osób cywilnych, rozbito grupy OUN/UPA w liczbie ok. 1,500 osób oraz aresztowano i internowano ok. 2,900 domniemanych członków OUN/UPA (m.in. w obozie koncentracyjnym Jaworzno). (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.12.26])
Jarosław: W budynkach byłego opactwa benedyktyńskiego Niemcy urządzili więzienie i areszt śledczy, w którym rozstrzelano „parę tysięcy osób”. Po niemieckiej klęsce i rozpoczęciu w 1944 okupacji rosyjskiej w Jarosławiu funkcjonował obóz dla Polaków, a potem Ukraińców, zarządzany praw. najpierw przez Rosjan, a potem przez komunazistowską organizację UB — jednostkę rosyjskiego NKWD. (więcej na: www.sztetl.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10])
«Genocidium Atrox»: W latach 1939‐1947, szczególnie w latach 1943‐1944, niezależne jednostki ukraińskie, głównie przynależące do ludobójczych organizacji OUN (ramię polityczne) i UPA (ramię zbrojne), wspomagane przez ludność ukraińską, wymordowały — zazwyczaj w niezwykle brutalny sposób — na terenach Wołynia oraz sąsiadujących regionów Rzeczypospolitej, od 130,000 do 180,000 Polaków, ludności cywilnej, kobiet, dzieci, starszych, młodszych, mężczyzn. Konflikt polsko‐ukraiński, który otwarcie objawił się podczas i po zakończeniu I wojny światowej (w szczególności skutkując wojną polsko‐ukraińską lat 1918‐1919), który przetrwał, a nawet wzmocnił się podczas czasów II Rzeczpospolity, gdy zachodnia część Ukrainy wchodziła w skład państwa polskiego, wybuchł ponownie z momentem wybuchu II wojny światowej w 09.1939. Za czasów rosyjskiej okupacji 1939‐1941, gdy setki tysięcy Polaków zostało deportowanych w głąb Rosji, gdy dziesiątki tysięcy zostało zamordowanych (m.in. podczas tzw. zbrodni katyńskiej), miał jeszcze ograniczony zasięg, tym bardziej, że Ukraińcy, w szczególności nacjonaliści ukraińscy, również stali się obiektem prześladowań rosyjskich. Dopiero wybuch wojny niemiecko‐rosyjskiej 22.06.1941 i początek niemieckiej okupacji doprowadził do niezwykle krwawego konfliktu. Ukraińcy początkowo otwarcie wspierali Niemców (zakładając policję ukraińską,współuczestnicząc w zagładzie Żydów, wstępując do jednostek wojskowych walczących u boku Niemców). Później, wobec ambiwalentnej postawy Niemców, zaczęli się uniezależniać. I w 1943 jedna z jednostek ukraińskiej organizacji nacjonalistycznej OUN/UPA na Wołyniu doprowadziła do ludobójstwa miejscowej ludności polskiej. W ciągu paru tygodni zamordowano, przy biernej postawie Niemców, ponad 40 tys. Polaków. Strategię wołyńskiego OUN/UPA zaakceptowała i przyjęła cała organizacja i podobne akty ludobójstwa przeniosły się na tereny Małopolski Wschodniej, gdzie zamordowano ponad 20 tys. Polaków, napotykając jednakże na zbrojny opór ludności polskiej. Dalej na zachód, na terenie Chełmszczyzny, Rzeszowszczyzny, etc. ludobójstwo przekształciło się otwarty wręcz konflikt. Generalnie ludobójstwo dokonane przez ukraińskich nacjonalistów, współpracujących z niemieckimi siłami okupacyjnymi, na bezbronnych Polakach miało miejsce na całym terenie obecności ukraińskiej, zniszczono setki wiosek, mordując w wyrafinowany sposób wszystkich ich mieszkańców. W czasie tego holokaustu — znanego jako «Genocidium Atrox» (pl. „straszne ludobójstwo”) — zginęło ponad 200 kapłanów i sióstr zakonnych. Charakter i cel ludobójstwa może najlepiej oddaje pieśń śpiewana przez morderców: „Polaków wyrżniemy, Żydów wytniemy, wielką Ukrainę zdobyć musimy” (ukr. „Поляків виріжем, Євреїв видусим, велику Україну здобути мусим”). Ludobójstwo i konflikt, które doprowadziły do całkowitej eliminacji polskiej społeczności i polskiej kultury z Ukrainy, zakończyły się przymusowymi deportacji lat 1944‐1945 Polaków z terenów Ukrainy oraz części Ukraińców na Ukrainę, oraz „Akcją Wisła”, w trakcie której komunazistowskie siły kontrolowanych przez Rosjan polskich jednostek wysiedliły Ukraińców z terenów południowo‐wschodnich na zachód polskiej republiki prl. (więcej na: www.swzygmunt.knc.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.06.20])
Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])
Wojna polsko‐ukraińska 1918‐1919: Jedna z wojen toczonych przez nowopowstałą Rzeczpospolitą w obronie swoich granic. Pod koniec 1918 na obszarach byłego zaboru austriackiego, w oparciu o ukraińskie oddziały byłej armii austro‐węgierskiej, Ukraińcy zaatakowali powstającą Rzeczpospolitą. W szczególności utworzyli zalążki państwowości i zaatakowali Lwów. Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców miasta, w szczególności młodych ludzi — zwanych odtąd orlętami lwowskimi — miasto zostało odbite przez Polaków i przez kilka miesięcy w niezwykły sposób bronione przed atakami ukraińskimi. W 1919 Polska — jej nowo utworzona armia — odepchnęła ukraińskie oddziały na wschód i południe, przejmując kontrolę nad swoimi ziemiami. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])
źródła
bibliograficzne:
„Duchowieństwo Eparchii Przemyskiej i Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny”, Bogdan Prach, Wydawnictwo Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego, Lwów 2015
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E–majlowej
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: JARKA Teodor
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu