funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (misjonarze oblaci - OMI)
więcej na: www.oblaci.pl [dostęp: 2012.11.23]

diecezja / prowincja

diecezja berlińska
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04]

narodowość

niemiecka

data i miejsce śmierci

13.11.1944

Halle
Saksonia-Anhalt, Niemcy

szczegóły śmierci

W czasie I wojny światowej powołany w 07.1916, jako nowicjusz, do armii niemieckiej. Brał udział w walkach na froncie zachodnim pod Sommą i Verdun. Dwukrotnie ranny. Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej ponownie 01.09.1939 wcielony do wojska niemieckiego Wehrmacht. Służył jako kapelan w dywizji piechoty. Wśród żołnierzy uchodził za fanatycznego pacyfistę. Ostrzegał polskich kapłanów przez nadchodzącymi prześladowaniami ze strony SS i policji politycznej Gestapo. W 1940 powrócił do Schwerina. Aresztowany przez Niemców 04‑05.02.1943 w Szczecinie podczas wymierzonej w katolickich kapłanów akcji „Fall Stettin” — wraz m.in. ks. Albertem Hirschem, ks. Karolem Lampertem, ks. Herbertem Simoleitem oraz ks. Alfonsem Marią Wachsmannem (aresztowanym później). Przetrzymywany w więzieniu niemieckiej policji politycznej Gestapo w Szczecinie. Wielokrotnie przesłuchiwany i torturowany. Następnie przewieziony do więzienia w Berlinie, a stamtąd 06.12.1943 do więzienia Roter Ochse w Halle (Salle), gdzie 30.12.1943 stanął, wraz ks. Karolem Lampertem i ks. Herbertem Simoleitem, przed najwyższym sądem wojskowym Reichskriegsgericht, oskarżony o zdradę i bunt oraz „słuchanie wrogich audycji radiowych”. Uznany za winnego, ale wobec braku jednomyślności sędziów, z których tylko część głosowała za karą śmierci, wyrok śmierci nie został podpisany. Prawd. 14.01.1944 przewieziony do więzienia armii niemieckiej Wehrmacht w Torgau. 27.07.1944 ponownie w Halle skazany, wraz ze wspomnianymi kapłanami, na śmierć, ale w nocy tego dnia przewodniczący sądu, niejaki Werner Leuben, przed podpisaniem wyroku popełnił samobójstwo — w jego notatkach znaleziono zapis: „To nie są żadni 'przestępcy' ani 'antyspołeczny element'. Ich jedyną zbrodnią jest bycie katolickimi kapłanami”. W końcu 08.09.1944 (albo 02‑04.09.1944) w Torgau po raz trzeci skazany na karę śmierci. 10.11.1944 przewieziony do więzienia Roter Ochse w Halle i tam ścięty, wraz z ww. kapłanami.

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

10.06.1897

Klein Freden
Dolna Saksonia, Niemcy

śluby zakonne

25.07.1923 (ostatnie)

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

06.07.1924

szczegóły posługi

wikariusz parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Szczecinie (1942‑3), b. wikariusz parafii Schwerin (1934‑42), b. zakonnik klasztoru Engelport (do 1934) — misjonarz ludowy, nowicjat w klasztorze Engelport (1920, 1916), w Zgromadzeniu od 08.1916

inni związani szczegółami śmierci

HIRSCH Albert, LAMPERT Karol, SIMOLEIT Herbert, WACHSMANN Alfons Maria

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Fall Stettin: Niemiecka akcja wymierzona w kościół katolicki w Szczecinie i na terenia Pomorza. Posługując się prowokacją — niemiecka policja polityczna Gestapo rozpowszechniała m.in. wieści, jakoby księża na wieży kościoła pw. św. Jana Chrzciciela zainstalowali radiostację, za pomocą której potajemnie przekazywali do Londynu informacje — 04‑05.02.1943 aresztowano 40 osób, w tym 11 księży, zakonników i zakonnice, oskarżając ich o działalność szpiegowską na rzecz aliantów. Część aresztowanych została następnie zamordowana (w tym pięciu kapłanów – czterech skazano na śmierć i ścięto w więzieniu), reszta zesłana została do obozów koncentracyjnych. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.05.19])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.05.19], materconsolationis.blogspot.com [dostęp: 2013.05.19]
oryginalnych zdjęć:
materconsolationis.blogspot.com [dostęp: 2013.05.19], materconsolationis.blogspot.com [dostęp: 2013.05.19], www.gdw-berlin.de [dostęp: 2019.04.16], docplayer.org [dostęp: 2019.04.16], commons.wikimedia.org [dostęp: 2019.04.16], pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04]