Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
KUPCZYŃSKI
imiona
Aleksander
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
diecezja chełmińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2012.11.23]
honorowe wyróżnienia
kanonik honorowywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14] (katedra pelplińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])
data i miejsce
śmierci
13.03.1941
Berlindziś: kraj Berlin, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
alt. daty i miejsca
śmierci
13.02.1941, 03.1941
szczegóły śmierci
W czasach zaboru pruskiego, podczas pobierania nauk w niem. Königliches Gymnasium (pl. Królewskie Gimnazjum) w Brodnicy, członek i przewodniczący (1891‑1893) polskiej konspiracyjnej uczniowskiej organizacji samokształceniowej Filomaci Pomorscy im. Karola Marcinkowskiego.
Po abdykacji 09.11.1918 niemieckiego cesarza Wilhelma II Hohenzollerna; po rozejmie i zawieszeniu broni między Aliantami a Niemcami podpisanym 11.11.1918 w wagonie sztabowym w Compiègne, w kwaterze marszałka Francji Ferdynanda Focha — co oznaczało de facto zakończenie I wojny światowej; po przejęciu zwierzchniej władzy nad polskim wojskiem przez brygadiera Józefa Piłsudskiego, jako jego naczelny dowódca — co oznaczało de facto odrodzenie państwa polskiego — członek i zastępca prezesa Powiatowej Rady Ludowej w Gniewie, powstałej w odpowiedzi na ujawnienie się 11.11.1918 w Poznaniu, na terenie zaboru pruskiego/niemieckiego, polskiej Rady Ludowej, optującej za Polską. Uczestnik wielu polskich wieców w Gniewie i Tczewie.
Oskarżany o zdradę stanu i zagrożony aresztowaniem przez ciągle formalnie dzierżących władzę Niemców przez jakiś czas pod koniec 1918 ukrywał się.
Był członkiem konspiracyjnej Organizacji Wojskowej „Pomorze”, powołanej 12.1918 i działającej do 1920, przygotowującej ewentualne powstanie na terenie Pomorza. O przyszłości części rejonu decydować jednak miał, mocą traktatu pokojowego w Wersalu 28.06.1919, plebiscyt (część została przyznana Polsce). I dlatego, po owym plebiscycie 11.07.1920, brał udział w operacji przejęcia pięciu gmin na rzecz Polski, na prawym brzegu Wisły.
Po niemieckiej i rosyjskiej inwazji Polski w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, aresztowany przez Niemców latem 1940, prawd. za słuchanie spowiedzi po polsku.
Więziony w Gdańsku.
Zwolniony dzięki interwencji niemieckiego kapłana, byłego swego wikariusza.
Wyrzucony z Pomorza, znalazł schronienie u byłego wikarego w Berlinie.
Tam podczas ataku lotniczego dostał wstrząsu nerwowego i zginął — być może na ulicy, gdy akurat przenosił swoje rzeczy podczas przeprowadzki.
przyczyna śmierci
wygnanie
sprawstwo
Niemcy
data i miejsce
urodzenia
13.02.1873
Paliwodziznadziś: gm. Golub‑Dobrzyń, pow. Golub‑Dobrzyń, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
25.03.1897 (katedra pelplińskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])
szczegóły posługi
1926 – 1940
proboszcz — Tczewdziś: gm. Tczew miasto, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia RK pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ⋄ dekanat RK Tczewdziś: gm. Tczew miasto, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
1936 – 1939
pracownik — Pelplindziś: gm. Pelplin, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej DIAK
1926 – 1939
prezes — Związek Kapłanów „Unitas” ⋄ Związek Kapłanów „Unitas”
1926 – 1927
poseł — Sejm I kadencji II RP — w wyborach 1922 wybrany zastępcą posła, i w związku z tym po śmierci 15.01.1926 innego posła objął zwolniony mandat
1903 – 1926
proboszcz — Wielki Garcdziś: gm. Pelplin, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ parafia RK pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny ⋄ dekanat RK Gniewdziś: gm. Gniew, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.07.29]
1920 – 1922
poseł — Sejm Ustawodawczy II RP — wybrany w wyborach uzupełniających 02.05.1920, po zajęciu w dniach 18.01‑11.02.1920 przez Polskę, i.e. oddziały gen. Józefa Hallera — części Pomorza przyznanego Polsce na konferencji w Wersalu
od 1920
wykładowca — Tczewdziś: gm. Tczew miasto, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ Szkoła Morska
1906 – 1933
prezes — (obszar Pomorza)dziś: Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.08.05] ⋄ Związek Katolicko–Polskich Towarzystw Ludowych
edytor — miesięcznik, „Odczyty”
wikariusz — Nowetakże: Nowe nad Wisłą
dziś: gm. Nowe, pow. Świecie, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.27] ⋄ parafia RK pw. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty ⋄ dekanat RK Nowetakże: Nowe nad Wisłą
dziś: gm. Nowe, pow. Świecie, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.27]
wikariusz — Subkowydziś: gm. Subkowy, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02] ⋄ parafia RK pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika ⋄ dekanat RK Tczewdziś: gm. Tczew miasto, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]
wikariusz — Chełmżadziś: gm. Chełmża miasto, pow. Toruń, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02] ⋄ parafia RK pw. Trójcy Świętej ⋄ dekanat RK Chełmżadziś: gm. Chełmża miasto, pow. Toruń, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.02]
od 1897
wikariusz — Pręgowodziś: gm. Kolbudy, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.07.06] ⋄ parafia RK pw. Bożego Ciała
1897 – 1928
członkostwo — Toruńdziś: pow. Toruń miasto, woj. kujawsko–pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19] ⋄ Towarzystwo Naukowe
1893 – 1897
student — Pelplindziś: gm. Pelplin, pow. Tczew, woj. pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31] ⋄ filozofia i teologia, Seminarium Duchowne
miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)
Gdańsk (więzienie): W czasie II wojny światowej niemieckie więzienie, w którym przetrzymywano wielu działaczy kaszubskich i członków ruchu oporu. Wykonywano w nim wyroki śmierci, m.in. przez ścięcie gilotyną. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
«Intelligenzaktion»: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano «AB‑aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])
Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
Filomaci Pomorscy: Tajne związki polskiej młodzieży, mające na celu samokształcenie i samowychowanie w duchu patriotycznym, działające głównie wśród szkół średnich — gimnazjów — na Pomorzu Nadwiślańskim (Pomorzu Gdańskim i ziemi chełmińskiej) w latach 1830‑1920, w zaborze pruskim (niemieckim). 08.01.1901 Niemcy przeprowadzili przesłuchania uczniów gimnazjów w Chełmnie, Brodnicy i Toruniu. 09‑12.09.1901 w Toruniu odbył się pierwszy procesów 60 polskich uczniów owych gimnazjów oraz studentów Seminarium Duchownego w Pelplinie. 1 osobę skazano na 3 miesiące więzienia, 1 na 2 miesiące, 3 na 6 tygodni, 7 na 3 tygodnie, 2 na 2 tygodnie, 19 na tydzień, 2 na 1 dzień, 10 udzielono nagany. 15 uniewinniono. Bardziej uciążliwe były kary wydalenia ze szkół z tzw. wilczym biletem, bez prawa studiowania w zakresie średnim i wyższym w zaborze pruskim (niemieckim). Wśród skazanych było kilku przyszłych kapłanów — ci mogli kontynuować edukację: ordynariusz diecezji chełmińskiej, bp Augustyn Rosentreter, odmówił bowiem wydalenia ze studiów skazanych kleryków. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18])
źródła
osobowe:
pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10], orka2.sejm.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10], docplayer.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], bs.sejm.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02]
bibliograficzne:
„Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939‑1945”, Wiktor Jacewicz, Jan Woś, tom I‑V, Akademia Teologii Katolickiej, 1977‑1981
„Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821‑1920”, Henryk Mross, Pelplin, 1995
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30], bs.sejm.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], www.fara.tczew.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.11.18], docplayer.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], wstega-kociewia.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.08.09], dawnytczew.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E-majlową
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: KUPCZYŃSKI Aleksander
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu