Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
pełna lista:
wyświetlKliknij by wyświetlić pełną listę
przeszukujKliknij by wyświetlić listę z selekcją kategorii
displayClick to display full list in English
searchClick to display selectable list in English
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
nazwisko
DUMAŃSKI
imiona
Mikołaj
funkcja
kapłan eparchialny
wyznanie
Ukraiński Kościół greckokatolickiwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
diecezja / prowincja
Apostolska Administracja Łemkowszczyznywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2015.03.01]
archieparchia lwowskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
narodowość
ukraińska
data i miejsce
śmierci
13.02.1945
Dreznodziś: kraj Saksonia, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.08.05]
szczegóły śmierci
Po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji rosyjskiej, przebywał na terenie Łemkowszczyzny.
Tam, w Sanoku, mianowany wówczas sekretarzem konsystorza Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny.
Po niemieckim ataku 22.06.1941 na dotychczasowego sojusznika, Rosjan, i rozpoczęciu okupacji niemieckiej, aresztowany 15.09.1941 w Sanoku przez Niemców.
Tego samego dnia przewieziony do więzienia w Tarnowie.
Tam straszony śmiercią.
Następnego dnia przewieziony do więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie.
Stamtąd 20.07.1942 przewieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz.
Dzięki interwencji czynników ukraińskich 23.07.1943 przewieziony do Berlina („dla dalszego śledztwa”).
Następnie zwolniony i powrócił na Łemkiwszczyznę.
W 07.1944, prawd. wobec szybkiego zbliżania się Rosjan i wycofywania się Niemców na całym froncie, ewakuował się w głąb Niemiec.
Zginął w rezultacie dywanowego bombardowania miasta Drezno przez Aliantów — amerykańskie i angielskie lotnictwo — które doprowadziło do powstania tzw. burzy ogniowej i zniszczenia całego miasta — razem podczas bombardowania śmierć poniosło ok. 18,000–25,000 osób.
przyczyna śmierci
bombardowanie
sprawstwo
Alianci
data i miejsce
urodzenia
21.12.1906
Tołszczówdziś: grom. Sołonka, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2023.03.02]
prezbiterat (święcenia)
ordynacja
1932
szczegóły posługi
1943 – 1944
duszpasterz {parafia: Kostarowcedziś: gm. Sanok, pow. Sanok, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.22]; dek.: Sanokdziś: gm. Sanok miasto, pow. Sanok, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]}
od 1940
kapelan {parafia: Hłudnodziś: gm. Nozdrzec, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]; kościół: Waradziś: gm. Nozdrzec, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16]; dek.: Dynówdziś: gm. Dynów miasto, pow. Rzeszów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]}
od 1940
kapelan {parafia: Izdebkidziś: gm. Nozdrzec, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]; kościół: Niewistkówdziś: gm. Dydnia, pow. Brzozów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16]; dek.: Dynówdziś: gm. Dynów miasto, pow. Rzeszów, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.10.09]}
od 23.10.1940
sekretarz {Konsystorz (i.e. Kuria) Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny}
1935 – 1939
administrator {parafia: Dobrostanydziś: grom. Nowojaworowsk miasto, rej. Jaworów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.16]; dek.: Gródek Jagiellońskidziś: Gródek, grom. Gródek miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.11.20]}
1927 – 1931
student {Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31], filozofia i teologia, Greckokatolicka Akademia Teologicza}
żonaty
inni związani
szczegółami śmierci
HETTWERKliknij by wyświetlić biografię Franciszka (s. Malberta)
miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)
KL Auschwitz (nr więźnia: 49724Kliknij by wyświetlić biografię): Niemiecki obóz koncentracyjny (niem. Konzentrationslager) i obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06])
Kraków (Montelupich): Krakowskie więzienie karne, w czasie okupacji zarządzane przez Niemców — od 28.02.1941 przez niem. Geheime Staatspolizei (pl. Tajna Policja Państwowa), zwane potocznie Gestapo. W latach 1940‑4 przeszło przez nie 50,000 więźniów, głównie Polaków i Żydów. Część z nich przetransportowano dalej, zazwyczaj do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, część została zamordowana jeszcze w więzeniu. Po zakończeniu działań wojennych więzienie wykorzystywane przez UB — polską jednostkę rosyjskiego NKWD — jako więzienie dla polskiej partyzantki niepodległościowej, z których część zesłano do więzień i niewolniczych obozów pracy w Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])
Tarnów: Więzienie oddane do użytku 29.11.1926, uznawane wówczas za najnowocześniejsze tego rodzaju w Europie. W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej funkcjonowało pod nazwą niem. Deutsche Strafanstalt Tarnów (pl. Zakład Karny Tarnów) i początkowo wykorzystywane było jako obóz przejściowy dla jeńców polskich, a następnie jako więzienie niemieckiej policji politycznej Gestapo. Niemcy przetrzymywali w nim razem ok. 25,000 Polaków. Wielu z nich Niemcy rozstrzelali w okolicznych wsiach, innych przetransportowano do obozów koncentracyjnych. M.in. 14.06.1940 z więzienia wysłano transport 728 więźniów, którzy zostali pierwszymi więźniami nowo powstającego niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Później do KL Auschwitz wysłano ok. 50 takich transportów, a inneg także do KL Sachsenhausen, KL Gross Rosen, KL Ravensbruck, KL Płaszów, dziecięcego obozu w Łodzi. Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej i rozpoczęciu okupacji rosyjskiej przetrzymywano w nim także więźniów politycznych, przeciwników komunazistowskiego reżimu rosyjskiej republiki prl. (więcej na: www.sw.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])
Sanok: Niemieckie więzienie i areszt śledczy, w którym Niemcy przetrzymywali jednorazowo setki Polaków. Więźniowie rozstrzeliwani podczas przesłuchań i masowych egzekucji czy też marli w więzieniu. Więzienie było też obozem przejściowym, skąd wywożono nieszczęśników do obozów koncentracyjnych, w szczególności KL Auschwitz. (więcej na: www.sw.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.31])
Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])
Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])
źródła
bibliograficzne:, „Duchowieństwo Eparchii Przemyskiej i Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny”, Bogdan Prach, Wydawnictwo Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego, Lwów 2015,
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.03.01], auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.03.01], auschwitz.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.03.01]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w WikipediiPatrz:
pl.wikipedia.org — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORAKliknij i spróbuj wywołać własnego klienta poczty E-majlową
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: DUMAŃSKI Mikołaj
Powrót do przeglądania życiorysu:
Kliknij by powrócić do życiorysu