funkcja

pastor

wyznanie

Kościół Ewangelicko-Reformowany

diecezja / prowincja

ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce śmierci

26.12.1942

KL Dachauobóz koncentracyjny
dziś: Dachau, rej. Górna Bawaria, kraj Bawaria, Niemcy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2016.05.30]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i głód

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

08.07.1900

Warszawadziś: pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

21.12.1930

szczegóły posługi

inni związani szczegółami śmierci

POTOCKIKliknij by wyświetlić biografię Jan Józefat, ZAUNARKliknij by wyświetlić biografię Ludwik Edward

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

KL Dachau (nr więźnia: 29703Kliknij by wyświetlić biografię): KL Dachau w niemieckiej Bawarii, założony w 1933, stał się głównym obozem koncentracyjnym dla księży katolickich w czasie II wojny światowej: 09.11.1940 Reichsführer–SS Heinrich Himmler, szef SS, Gestapo i niemieckiej policji, w wyniku interwencji Watykanu, podjął decyzję o przeniesieniu wszystkich duchownych przetrzymywanych w różnych obozach koncentracyjnych do obozu KL Dachau. Pierwsze większe transporty miały miejsce 08.12.1940. W KL Dachau Niemcy więzili ok. 3,000 kapłanów, w tym ok. 1,800 polskich. Kapłanów zmuszano do niewolniczej pracy na tzw. „Plantagach”, czyli placach polowych, przy budowach, m.in. krematorium. W barakach więziennych panował głód, szczególnie w latach 1941‑2, zimą przejmujące zimno a latem nieznośny upał. Więźniowie zapadali na choroby, w szczególności gruźlicę. Na wielu przeprowadzano zbrodnicze „eksperymenty medyczne” — in 11.1942 ok. 20 kapłanów otrzymało zastrzyki z flegmony; od 07.1920 do 05.1944 ok. 120 poddanych zostało eksperymentom malarycznym. Ponad 750 polskich duchownych zostało przez Niemców zamordowanych, w tym wielu zagazowanych w ośrodku eutanacyjnym Scholoss Hartheim w Austrii. System obozów KL Dachau w szczytowym momencie miał ok. 100 podobozów niewolniczej pracy przymusowej — w południowych Niemczech i Austrii. Udokumentowanych zostało ok. 32,000 przypadków śmierci w obozie, tysiące zginęło bez śladu. W momencie oswobodzenia 29.04.1945 przez wojska USA ok. 10,000 na 30,000 więźniów było chorych… (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.05.30])

EtG Radegast: Obóz przesiedleńczy (na potrzeby niemieckiej „akcji” przesiedleńczej dla Polakó w 1939), później współfunkcjonujący z obozem przejściowym–koncentracyjnym (w czasie ludobójczej akcji Intelligenzaktion Litzmannstadt 1939‑40), wreszcie przekształcony w niem. Erweitertes Polizeigefängnis (pl. Rozszerzone Więzienie Policyjne), więzienie w Radogoszczy k. Łodzi, dla Polaków z okolic Łodzi. Przeszło przez nie prawdopodobnie ponad 40,000 osób. Dla osób duchownych był to obóz przejściowy przed wysłaniem do obozu koncentracyjnego KL Dachau.

Łódź (Sterling): Więzienie męskie, założone w 1893, w kamienicy przy ul. Sterlinga 16/18 w Łodzi, przez rosyjskiej władze zaborzcze. W dwudziestoleciu międzywojennym polskie więzienie państwowe. Podczas II wojny światowej niemieckie więzienie policyjne, także przez agentów Tajnej Policji Politycznej Gestapo. Więźniów przetrzymywano w dwóch trzypiętrowych budynkach z 53 celami oraz 5 „izbami chorych”. Odbywały się przesłuchania aresztowanych Polaków, a także egzekucje. Po niemieckiej klęsce i rozpoczęciu okupacji rosyjskiej więzienie komunazistowskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego — oddziału rosyjskiego ludobójczego MGB. Zamknięte w 1964. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro–Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Wojna polsko-rosyjska 1919—21: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

źródła

osobowe:
pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05], old.luteranie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], semper.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], www.ipgs.usKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23],
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
semper.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], www.jednota.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16], commons.wikimedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.04.16]