Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
niezwykłe Krucyfiksy na świecie
pełna lista ⇒ tutaj
NIEZWYKŁE KRUCYFIKSY na ŚWIECIE
KRZYŻ św. DAMIANA
lokalizacja: Asyż
niezwykłe artefakty
tutaj ⇐ pełna lista
Pewnego dnia, w i.1206 r., mijając stary, zniszczony lokalny kościółek pw. św. Damiana (wł. San Damiano), w miejscowości San Damiano, ówcześnie tuż za murami Asyżu (wł. Assisi), w regionie Umbria, Jan (wł. Giovanni) Bernardone (1181/2, Asyż – 1226, Porcjunkula) (dziś zwany św. Franciszkiem z Asyżu) usłyszeć miał głos mówiący do niego, aby wszedł tam do środka i pomodlił się.
Wszedł więc i klęknął przed namalowanym na deskach krzyżem i zaczął się modlić:
„Wielki Boże i Ty,
mój Zbawco,
Jezu Chryste,
przegnaj mrok z mej duszy,
daj mi czystą wiarę,
niezachwianą nadzieję
i doskonałą miłość.
Niechaj Twoja wola,
Boże,
się ziści,
uczyń mnie i zachowaj Twoim,
teraz i na wieki!”
Kontemplując Krzyż Pański Franciszek ujrzał w ekstazie poruszające się wargi Jezusa i usłyszał słowa, powtarzane trzykrotnie:
»Franciszku,
idź i odbuduj mój dom,
który popada w ruinę«
»Franciszku,
idź i odbuduj mój dom,
który popada w ruinę«
»Franciszku,
idź i odbuduj mój dom,
który popada w ruinę«
Gdy Franciszek, przepełniony radością i podziwem, wstał z kolan wiedział już, co czynić…
Zaczął w San Damiano prowadzić samotnicze życie. Skoncentrował się na odbudowie kościółka św. Damiana i okolicznych kapliczek, w tym kaplicy Porcjunkula, tuż obok rodzinnego miasta, Asyżu, ale kiedy Pan obdarzył go naśladowcami, zrozumiał słowa Chrystusa jako polecenie odrodzenia życia w całym ludzie Bożym.
W dniu św. Macieja, 24.ii.1208 r. (od reformy kalendarza liturgicznego po soborze watykańskim II święto liturgiczne św. Macieja obchodzone jest 14.v), podczas Mszy św., gdy odczytywano słowa: »Idźcie i głoście: Bliskie jest królestwo niebieskie […] Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie […] Nie zdobywajcie złota […] ani dwóch sukien, ani sandałów, ani łaski […] Oto Ja was posyłam jak owce między wilki […]«Mt 10, 7-16, Franciszek przeżył dalszą węwnętrzną przemianę. Rozdał swój majątek, przywdział zgrzebną szatę i przepasał ją sznurem i udał się głosić słowo Boże…
Zadanie przekazane przez Pana potwierdził autorytetem papieskim Innocenty III (1160/1, Anagni – 1216, Perugia), który miał sen o Kościele w kształcie rzymskiej bazyliki pw. św. Jana na Lateranie, przychylającej się tak, jakby miała się załamać i małego człowieka swoimi barkami powstrzymującą ją od zawalenia. Gdy w owym człowieku rozpoznał Franciszka, papież zatwierdził Zakon Braci Mniejszych (łac. Ordo Fratrum Minorum – OFM), czyli zakon franciszkański, i jego pierwszą, przekazaną ustnie, nie spisaną jeszcze wówczas regułę zakonną (1209/10 r.).
Odtąd przez wieki krzyż św. Damiana symbolizował i symbolizuje misję franciszkańskiej odnowy Kościoła.
Krucyfiks z San Damiano jest jednym z całej serii krzyży-ikon, napisanych (malowanych) w XII wieku na terenie Umbrii. Przyjmuje się, iż powstawały one ok. 1100 r., w oparciu o wzorce, które do Umbrii przywędrowały siedem wieków wcześniej wraz z mnichami syryjskimi. Mnisi owi, m.in. św. Izaak ze Spoleto (zm. ok. 550), założyli w okolicach Monteluco wspólnotę pustelniczą, stając się w ten sposób prekursorami zachodniego monastycyzmu.
Celem pisania takich ikon, utrzymywanych w stylu bizantyjskim, był wykład teologii przedstawianego, dominującego w ikonie, wydarzenia oraz pobudzenie do gorliwszej wiary. W XII w. stały się one w Umbrii bardzo popularne.
Na ikonie z kościółka św. Damiana obok Ukrzyżowanego Chrystusa przedstawieni są świadkowie ukrzyżowania: Maryja, Jan Apostoł i Ewangelista, Maria Magdalena, Maria matka Jakuba oraz setnikpor. Mk 15, 38, a także tzw. świadkowie mniejsi: Longinus, żołnierz, który miał przebić bok Chrystusowi, i Stephaton, inny rzymski żołnierz, którzy miał podać Chrystusowi gąbkę nasączoną octem. Artysta przedstawił również obserwatora, w którym być może chciał uwiecznić samego siebie. Na ikonie widnieją również postacie aniołów, świętych patronów oraz prawa ręka Boga Ojca. Natomiast na desce górnej przedstawione jest zmartwychwstanie ciał…
Wraz z rozwojem franciszkanów przy kościele San Damiano powstał niebawem klasztor Zakonu Świętej Klary (łac. Ordo Sanctae Clarae – OSC), czyli klarysek, założony w 1211 r. przez Franciszka i św. Klarę (1194, Asyż – 1253, San Damiano) (również pochodzącą z Asyżu). Odtąd zaczęły się one opiekować cudowną ikoną krzyża.
W 1257 r. klaryski, już po śmierci swej założycielki, która odeszła do Pana w 1253 r. w klasztorze w San Damiano, przeniosły się do nowego monasteru obok bazyliki pw. św. Klary w Asyżu. Zabrały ze sobą ikonę Krzyża św. Damiana i tam, w ocznej kaplicy bazyliki pw. św. Klary, dawnym kościółku pw. św. Jerzego, pozostaje Ona do dziś.
Cud Krzyża św. Franciszka został uwieczniony m.in. na przepięknym fresku Giotta z Bondone (1267, Vespignano - 1337, Florencja), tercjarza franciszkańskiego, znajdującym się w górnym kościele bazyliki pw. św. Franciszka w Asyżu.
Popatrzmy na trzy filmy o Krzyżu św. Damiana (po angielsku):
Miejsca związane z Cudownym Krucyfiksem św. Damiana:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: