WIELKI POST

Wielki Post to czas przygotowania do Świąt Wielkiej Nocy, najważniejszego z naszych chrześcijańskich świąt.

Zaczyna się na 40 dni przed Wielkanocą (nie licząc niedziel) Środą Popielcową i trwa aż do Wielkiego Czwartku włącznie. W tym czasie każdy chrześcijanin powinien przygotowywać się duchowo do Świąt.

Wielki Post został wprowadzony już w II w., kiedy obejmował zaledwie 40 godzin - dwa dni przed Wigilią Paschalną (Wielki Czwartek i Wielki Piątek). W III w. został on wydłużony do tygodnia, zaś w IV obejmował już 40 dni na pamiątkę 40-sto dniowego postu Pana Jezusa na pustyni.

W Środę Popielcową nasze głowy zostają posypane popiołem na znak pokuty. W pierwszych wiekach Kościoła biskup naznaczał tak tylko tych którzy czynili publiczna pokutę i w ten sposób aż do Wielkiego Czwartku wykluczał ich ze wspólnoty. W kolejnych wiekach zwyczaj posypywania głów popiołem rozprzestrzenił się na cała wspólnotę. Najpierw obejmował tylko tych którzy prywatnie postanowili pościć, dopiero w VIII w. cała wspólnota posypywała sobie głowę popiołem.

Tradycyjnemu obrzędowi posypania głów popiołem towarzyszą słowa: "Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz" albo "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię". W tym dniu obowiązuje post ścisły i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.

Wielki Post jest czasem odnowy ducha i nawrócenia. Liczba 40 stanowi w Piśmie świętym wyraz pewnej dłuższej całości, czasu przeznaczonego na jakieś konkretne zadanie człowieka lub zbawcze działanie Boga. W Wielkim Poście Kościół odczytuje i przeżywa nie tylko czterdzieści dni spędzonych przez Jezusa na pustyni na modlitwie i poście przed rozpoczęciem Jego publicznej misji, ale i trzy inne wielkie wydarzenia biblijne: czterdzieści dni powszechnego potopu, po których Bóg zawarł przymierze z Noem; czterdzieści lat pielgrzymowania Izraela po pustyni ku ziemi obiecanej; czterdzieści dni przebywania Mojżesza na Górze Synaj, gdzie otrzymał on od Jahwe Tablice Prawa.

Hymny liturgiczne następująco wyrażają istotę tego okresu: "Dałeś nam przykład, o Jezu, czterdziestu dni umartwienia; aby w nas ducha odnowić, wymagasz postu i skruchy" albo w innym miejscu: "Jak naród wybrany idziemy za Tobą, nasz Boże i Wodzu, co w słupie ognistym wskazujesz nam drogę pośpiesznej ucieczki z krainy grzechu i śmierci". Czas postu, to specjalny czas ćwiczeń duchowych, pokuty, dobrowolnych wyrzeczeń, takich jak post, modlitwa i jałmużna. Modlitwa, szczególnie ta polegająca na rozważaniu Męki Pana Jezusa, pozwala samemu podjąć pracę nad swoim życiem. Post nie ma być zwykłym odchudzaniem się, ale jest poskromieniem swego ciała. Człowiek który potrafi sobie odmówić łakoci, czy jakiegoś dobrego pożywienia, uczy się jak być panem samego siebie. Owocem postu powinna być jałmużna - dzielenie się z potrzebującymi. Jeden ze starożytnych pogańskich filozofów zapisał wiele mówiące słowa: "Kiedy pośród chrześcijan znajduje się biedak, poszczą przez dwa lub trzy dni, a pokarm, który sobie przygotowali, przekazują potrzebującym".

"Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" to słowa Jezusa najczęściej powtarzane przez kaznodziejów przez sześć tygodni Wielkiego Postu. Liturgia skupia się wokół trzech tematów:

• Pokuta i nawrócenie (Środa Popielcowa i większość dni powszednich)
• Chrzest i jego wymagania (Niedziela, zwłaszcza II, IV i V)
• Męka Chrystusa (Niedziela Palmowa i dwa ostatnie tygodnie)

Odprawiane są specjalne nabożeństwa wielkopostne: Droga Krzyżowa i Gorzkie Żale.

Kolorem dominującym jest fiolet oznaczający pokutę i żałobę. Liturgia natomiast jest wyciszona, nie śpiewa się hymnu Chwała na wysokości Bogu oraz wesołej aklamacji Alleluja - zastępuje ją aklamacja Chwała Tobie, Królu Wieków lub Chwała Tobie, Słowo Boże. W Wielkim Poście nie przyozdabia się ołtarzy kwiatami, a instrumenty muzyczne służą tylko do podtrzymania śpiewu. Zabronione jest także branie udziału w zabawach. Aby wierni dobrze mogli przygotować się do Wielkiej Nocy w każdej parafii organizowane są kilkudniowe rekolekcje.

W okresie Wielkiego Postu katechumeni przygotowywali się do przyjęcia Chrztu Świętego w Wigilię Paschalną wobec całej miejscowej wspólnoty. Obecnie także zaleca się aby osoby dorosłe właśnie w tym dniu przyjmowały Chrzest.

(źródło: www.brewiarz.katolik.pl)
przygotowała: franka93