Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
bł. józef ramon MICHAŁ AUGUSTYN PRO
(1891, Guadalupe – 1927, miasto Meksyk)
męczennik
patron: Meksyku
wspomnienie: 23 listopada
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych z błogosławionym:
Józef Ramon Michał Augustyn (hiszp. José Ramón Miguel Agustín) Pro urodził się 13.i.1891 r. w mieście Guadalupe, w stanie Zacatecas, w północno-środkowym Meksyku.
Był trzecim z jedenaściorga dzieci, z których czworo zmarło w dzieciństwie, Michała (hiszp. Miguel), inżynier przemysłu wydobywczego, i Józefy.
Ok. 1900 r. mieszkał wraz z rodziną w miejscowości Concepción del Oro, stolicy wiejskiej gminy (hiszp. municipios) o tej samej nazwie, w północnej części stanu Zacatecas. Proboszczem był tam przyjaciel rodziny, ks. Mateusz (hiszp. Mateo) Correa y Megallanes (1866, Tepechitlán — 1927, Durango). Ks. Mateusz, który później poniósł męczeńską śmierć i został wyniesiony do chwały ołtarzy jako jeden z 25 świętych męczenników powstania Cristeros, udzielił Michałowi Augustynowi pierwszej Komunii św.…
W młodości Michał Augustyn — pod takimi imionami przeszedł do historii — pozyskał przydomek, którym nazywało go rodzeństwo: „Cocol”. Był wesołym, pełnym życia chłopcem…
Uczęszczał do dwóch kolegiów jezuickich, nie wykazując się szczególnymi osiągnięciami.
Po zakończeniu nauk pracował razem z ojcem.
Gdy jednakże w viii.1910 r. dwie z jego sióstr wybrały stan zakonny (przyjęły imiona Marii od Niepokalanego Poczęcia oraz Marii od Światła), w zakonie sióstr Dobrego Pasterza w Aguascalientes, sam zdecydował się wstąpić do Towarzystwa Jezusowego (łac. Societas Iesu – SI), czyli jezuitów.
Rok później, 15.viii.1911 r., pojawił się u bramy klasztoru w miejscowości El Llano, w stanie Aguascalientes, w środkowej części kraju, gdzie rozpoczął nowicjat.
Dał się poznać jako człowiek o dwóch twarzach: jednej uśmiechniętej, pełnej „wysublimowanego żartu, nigdy grubiańskiego, zawsze błyszczącego inteligencją”p. Pulido, i drugiej, zanurzonej w modlitwie na kolanach, w kaplicy klasztornej…
Po złożeniu pierwszych czasowych ślubów zakonnych zanotował:
„Oszukańcze są ulotne przyjemności tego świata. Największą radością w życiu jest umrzeć dla świata i żyć dla ukrzyżowanego Jezusa.
Niech inni poszukują złota i innych ziemskich skarbów. A ja już posiadam nieśmiertelny skarb świętego ubóstwa na krzyżu ukrzyżowanego Jezusa.
Anielska cnota, jak czysta, pachnąca lilia w ukrytym, pięknym ogrodzie klasztornym, zwieńcza skroń niebiańskim blaskiem, korzenie mając w krzyżu ukrzyżowanego Jezusa.
I jeszcze trzecia korona śluby dopełnia; to pieczęć chwały potwierdzająca zwycięstwo posłusznego, nieskalanego Baranka. Posłuszeństwo to nauka życia z ukrzyżowanym Jezusem.
Z tym potrójnym skarbem mogę z ufnością oczekiwać wykroczenia poza przemijającą powłokę człowieka śmiertelnego, żyjąc ubogo na ziemi i bogato dla nieba, w jedności z ukrzyżowanym Jezusem”
A na zewnątrz, na „świecie”, czasy były niełatwe. Od 1911 r. rozpoczęła się tzw. meksykańska rewolucja, charakteryzująca się coraz bardziej zaostrzającą się polityką antykościelną. Inspirowana przez masonerię rewolta zbrojna Emiliana (hiszp. Emiliano) Zapaty (1879, Anenecuilco – 1919, Morelos) i Sancho Villi (1878, Hacienda de Río Grande – 1923, Parral), o częściowo bandyckim charakterze, zaczęła terroryzować kraj. Mnożyły się ataki na klasztory, dewastowano i rabowano kościoły. 5.viii.1914 r., gdy do Meksyku dotarły informacje o początku I wojny światowej w Europie, kolejna fala rewolucyjnego bandytyzmu dosięgła El Lano – grupa „rewolucjonistów” przeleciała szarżą przez miasteczko ostrzeliwując domy i mieszkańców. Oszczędzono klasztor jezuicki, ale przełożeni zdecydowali o zamknięciu nowicjatu w El Lano. Klerycy udali się na wygnanie, do miejscowości Los Gatos w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych.
Stamtąd w vii.1915 r. przełożeni wysłali Michała Augustyna, dla kontynuacji studiów, do Grenady (hiszp. Granada) w Hiszpanii. Po ich ukończeniu posługę zakonną rozpoczął w 1919 r. - od Nikaragui. Tam nauczał w szkołach prowadzonych przez jezuitów.
Po trzech latach wszelako powrócił do Europy i w walońskim Enghien, w Belgii, gdzie znajdowało się jezuickie seminarium francuskie na wygnaniu, kontynuował studia teologiczne.
Święcenia kapłańskie, mimo pogarszającego się stanu zdrowia, przyjął 31.viii.1925 r., w Enghien, z rąk bpa Karola Alberta Józefa (fr. Charles-Albert-Joseph) Lecomte (1867, Comines – 1934, Amiens), ordynariusza francuskiej diecezji Amiens. Zanotował wówczas: „Jakże mogę opisać wielkość łaski Ducha Świętego, która z taką niebiańską radością wniknęła w pokorną duszę górnika? W momencie święceń nie mogłem powstrzymać łez, w szczególności w chwili, gdy wraz z biskupem powtarzałem słowa konsekracji. Po święceniach neoprezbiterzy udzielali pierwszego błogosławieństwa swoim rodzicom. Ja poszedłem do swego pokoju, rozłożyłem wszystkie rodzinne fotografie na stole i pobłogosławiłem je z głębi serca…”
Posługę duszpasterską rozpoczął od Charleroi, w Belgii, gdzie głosił Chrystusa wśród miejscowych górników. Praca nie była łatwa — bardzo silne wśród górników były tendencje socjalistyczne i komunistyczne…
Trzy miesiące po święceniach musiał poddać się serii operacji wrzodów żołądkowych. Dopiero po trzeciej zaczął odzyskiwać zdrowie.
Wkrótce potem powrócił — poprzez sanktuarium Matki Bożej z Lourdes we Francji („Nie sposób opisać tego doświadczenia. To był jeden z najszczęśliwszych dni mego życia. O dziewiątej odprawiłem Mszę św.… Godzinę byłem w grocie… Płakałem jak dziecko…”), do Meksyku i rozpoczął posługę duszpasterską.
Powrót zbiegł się z początkiem największych, inspirowanych przez masońskie i lewackie środowiska, represji antykatolickich w dziejach Meksyku. Angielski pisarz, Graham Greene (1904, Berkhamsted – 1991, Vevey), nazwał je „największymi prześladowaniami religijnymi na świecie od czasów królowej Elżbiety I”.
Prześladowania katolików trwały już wówczas w Meksyku wiele lat. W 1917 r. powstała jawnie antykatolicka nowa konstytucja. Księżom zabroniono publicznych nabożeństw (art. 24), konfiskowano posiadane przez kościoły nieruchomości (art. 27), upaństwowiono katolickie szkoły (art. 3), zakazano nowych święceń, księży pozbawiono prawa wyborczego, zabroniono nosić sutann i komentować sytuację polityczną (art. 130). Zakazano używania konfesjonałów, przebywania świeckich na plebaniach. Wypędzono zagranicznych księży.
Nowy, wybrany w 1924 r., prezydent, Plutarch Eliasz (hiszp. Plutarco Elías) Callesa (1877, Guaymas – 1945, Meksyk) — wielbiciel Lenina i Trockiego, rosyjskich przywódców zbrodniczej „rewolucji” zwanej „październikową”, który sam o sobie miał mówić, że jest „osobistym wrogiem Boga” i „antychrystem” — zapowiedział otwarcie, że chce zniszczyć Kościół katolicki, zaczynając od sprowokowania katolików, a potem ich rzezi…
W 1926 r. jego lewacki i masoński rząd, wspierany przez rosyjski reżim komunistyczny (poprzez jego ambasadora) — Meksyk był pierwszą próbą eksportu rosyjskiej rewolucji na kontynent amerykański - wydał dekret nakazującego księżom opuszczenie parafii wiejskich i przeniesienie do miast. Budynki kościelne w akcie czystego rabunku miały przejść na własność państwa. Biskupi, nie chcąc stać się niewolnikami państwa, po konsultacji z papieżem Piusem XI (1857, Desio – 1939, Watykan), zdecydowali się opuścić świątynie…
Poza włączeniem całej biurokratycznej i prawnej struktury państwa w walkę z Kościołem rozpoczęto zmasowaną akcję propagandową, połączoną z uprawianiem orgii w czasie parodiowania Mszy św. i głoszeniem bluźnierczych kazań. Organizowano też specjalne stowarzyszenia antykościelne, które, dysponując zasobami ok. 50 drukarni, szerzyły pisma demoralizujące i antyreligijne.
Kościół zszedł - dosłownie - do katakumb.
Masońska polityka spowodowała reakcję, początkowo o charakterze pokojowym. Ale gdy 3.viii.1926 r. ok. 400 osób zabarykadowało się w kościele pw. Matki Bożej z Guadalupe w Guadalajarze, wojska rządowe otworzyły ogień. Zginęło 18 osób, a 40 zostało rannych.
Wówczas ogłoszono, manifestem „A la Nación” (pl. „Do narodu”), powstanie. Na przeciw wojskom rządowym, uzbrojonym w strzelby i karabiny, stanęli meksykańscy wieśniacy - katolicy - uzbrojeni w kamienie i widły. Zawołaniem powstańców stał się okrzyk „Viva Cristo Rey! Viva la Virgen de Guadalupe!” (pl. „Niech żyje Chrystus Król, niech żyje Niepokalana Matka Boża z Guadalupe!”). Cichego poparcia udzielili biskupi…
Rozpoczęło się tzw. powstanie Cristero.
Michał Augustyn do stanu Veracruz, we wschodnim Meksyku, dotarł 7.vii.1926 r. Na szczęście na granicy nikt nie sprawdzał jego paszportu, jego bagażu, nie pytał, kim jest…
Pojechał do stolicy, miasta Meksyk (hiszp. Ciudad de México), gdzie przebywała jego rodzina (matka już nie żyła). Decyzja o opuszczeniu świątyń została przez Episkopat właśnie wydana i kapłani właśnie przygotowywali się pozostawienia uprzednio powierzonych im kościołów. Michał Augustyn całymi dniami spowiadał i odprawiał Msze św. w kościele jezuickim w Meksyku. 31.vii.1926 r. po raz ostatni odprawił Ofiarę Eucharystyczną w kościele…
Odtąd ukrywał się. Odprawiał potajemnie Msze św. i następnie, w cywilnych ubraniach, roznosił Najświętszy Sakrament do niewielkich grup wiernych. Zorganizował sieć prywatnych domów, w których wierni, potajemnie, mogli przystąpić do codziennej Eucharystii. Pisał:
„Skoro jestem nieznany, zastępuję wielu księży; utworzyłem tzw. eucharystyczne stacje, gdzie w każdy dzień udzielam Komunii Świętej, obserwując, czy nie zbliża się policja”…
W takich warunkach spotykał się z 300 wiernymi dziennie…
Rozwoził też na swoim rowerze ulotki informujące o działalności kościoła podziemnego, które mimo zamknięcia katolickich drukarni i uwięzienia ich właścicieli pojawiły się w mieście…
Oprócz działalności apostolskiej, zaczął organizować potajemną pomoc charytatywną. Zbierał fundusze od bogatszych i rozdzielał między biedniejszych. Pod koniec swojej działalności z tych funduszy opłacał mieszkania 96 biednych rodzin i wspierał wiele innych…
Odwiedzał nawet uwięzionych. Przebrany za policjanta dostawał się do więzień, aby tam spowiadać i udzielać Komunii Świętej…
Szczegóły tej katakumbowej posługi zachowały się w listach Michała Augustyna, które podpisywał dziecięcym przezwiskiem „Cocol”.
W x.1926 r. władze wystawiły list gończy za „Cocolem”. Zapisał wówczas: „Oczywiście, że pokieruję swoim życiem rozsądnie, czy rycerz świętego Ignacego może poddać się już na samym początku bitwy? […] Bądź co bądź, mogą mnie przecież jedynie zabić, a to jest w ręku Boga”.
Dwukrotnie był aresztowany, ale nie rozpoznano go. Wielokrotnie unikał zasadzek. „Jeździłem po dziwacznych częściach miasta, by odprawić Mszę św. Wyobraź sobie moje zdziwienie, gdy zobaczyłem dwóch policjantów u drzwi, przez które miałem wejść. Powiedziałem sobie: tym razem już mnie mają. Ale jakoś się pozbierałem, podszedłem do nich, zapisałem numer mieszkania w notesiku, podniosłem kołnierz jak detektyw i niskim głosem zakomunikowałem: ‘Uwaga! Pod kamieniem jest wąż’. Policjanci zasalutowali i potraktowali mnie jak tajnego agenta” – pisał w jednym z listów do przyjaciela…
W końcu aliści został aresztowany.
13.xi.1927 r. miał miejsce zamach na byłego lewackiego prezydenta Meksyku, i ponownego kandydata w nadchodzących wyborach roku 1928, Álvaro Obregón Salido (1880, Navojoa – 1928, Meksyk). W mieście Meksyk rzucono bombę, Álvaro Obregón został ranny.
Aresztowano dwóch zamachowców, trzeci zginął. Władze wykryły wkrótce, że przed paru tygodniami właścicielem samochodu, którym próbowali uciec zamachowcy był niejaki … Hubert (hiszp. Humberto) Pro, brat Michała Augustyna…
Rozpoczęło się polowanie na braci Pro. Michał Augustyn ukrywającej go zakonnicy powiedział wówczas: „Jakiś czas temu ofiarowałem me życie za zbawienie Meksyku, a tego ranka, podczas Mszy poczułem, że Bóg tę ofiarę przyjął”
Tak też się stało. 18.xi.1927 r. Michał Augustyn wraz z dwoma braćmi, Hubertem i Robertem (hiszp. Roberto) zostali aresztowani. Oskarżono ich o udział w zamachu. Nie przyznali się do zarzutów.
Jeden z zamachowców, młody inżynier, przyznał się, ale mimo tortur zaprzeczał, iżby bracia Pro byli w zamach wplątani.
Ale prezydent Calles postanowił wykorzystać propagandowo sytuację i nakazał — bez rozprawy sądowej — rozstrzelanie zatrzymanych.
23.xi.1927 r. Michał Augustyn stanął jako pierwszy przed plutonem egzekucyjnym. Opuszczając celę miał powiedzieć: „Do zobaczenia, braciszkowie! Spotkamy się w niebie!”
Ostatnią prośbą była chwila na modlitwę. Pobłogosławił żołnierzy, uklęknął i chwilę modlił się w milczeniu.
Nie pozwolił sobie zakryć oczu. Ucałował krzyż i różaniec, pobłogosławił świadków, po czym stanął pod murem i krzyknął:
„Niech Bóg zmiłuje się nad wami! Niech Bóg wam błogosławi! Wiecie, że jestem niewinny! Z całego serca wam wybaczam!”
Następnie z krzyżem w jednym ręku i różańcem w drugim rozciągnął ramiona, jak Chrystus na Golgocie. Tuż przed salwą krzyknął zawołanie Cristeros: łac. „Viva Christo Rey” (pl. „Niech żyje Chrystus Król”).
Padła salwa. Do leżącego Michała Augustyna podszedł żołdak i dobił go.
Szef miejscowej policji po egzekucji miał wyznać: „Dobrze wiem, że był niewinny, ale trzeba było zabić kapłana, aby inni się bali”…
Wkrótce potem śmierć poniósł jego brat, Humbert. Następnie dokonano egzekucji dwóch rzeczywistych sprawców zamachu. Natomiast drugi brat Michała Augustyna, Robert, przeżył — nadszedł spóźniony nakaz odroczenia egzekucji, wyproszony telefonem z ambasady argentyńskiej. Robert w latach późniejszych wyemigrował do Stanów Zjednoczonych…
Prezydent Calles sprowadził na miejsce egzekucji dziennikarzy i fotografów. Następnego dnia w gazetach ukazały się reportaże z mordu. Zamiast uspokoić nastroje — na co liczył Calles — tylko wzmocniły zdecydowanie Cristeros, którzy odtąd niejednokrotnie stawali na przeciw wojskom rządowym ze zdjęciem Michała Augustyna w dłoni…
Kondukt pogrzebowy oglądać miało 40,000 osób, które zgromadziły się na ulicach Meksyku. Na cmentarz, mimo zakazów, przyszło ok. 20,000 tysięcy wiernych. Nie było tylko kapłana — władze nie wyraziły na to zgody — więc modlitwę pogrzebową prowadził stary ojciec Michała Augustyna…
Pogrzeb oglądał ponoć, z okien swego pałacu, prezydent Calles…
25.ix.1988 r. Jan Paweł II dokonał beatyfikacji Michała Augustyna, męczennika łac. „in odium fidei” (pl. „z nienawiści do wiary”). Mówił wówczas:
„Ani cierpienie, ani ciężka choroba, ani wyczerpująca posługa duszpasterska, często prowadzona w trudnych i niebezpiecznych warunkach, nie mogły przyćmić emanującej z niego i zaraźliwej radości, która rozświetlała jego życie w Chrystusie i której nikt nie mógł mu odebrać. Zaiste, u źródła całkowitego poświęcenia człowiekowi stała jego miłość do Jezusa Chrystusa i gorące pragnienie służenia Mu, aż do śmierci…
Tę miłość wyrażał w szczególny sposób w czasie liturgii Eucharystycznej. Codzienna celebracja Mszy św. stanowiła centrum jego życia, była źródłem jego siły i zapału w posłudze duszpasterskiej. Ojciec Pro zorganizował w prywatnych domach tzw. ‘stacje Eucharystyczne’, gdzie w czasach prześladowań wierni codziennie mogli uzyskać dostęp do Ciała Pańskiego, ukrytego w Hostii Eucharystycznej.”
Antykatolickie zapisy z meksykańskiej konstytucji zostały u sunięte dopiero w 1998 r.…
Popatrzmy na kilka filmików (w różnych językach) o Michale Augustynie Pro:
Popatrzmy na film pełnometrażowy o Michale Augusytnie Pro (w jedenastu częściach - podajemy link do części pierwszej):
Pochylmy się nad słowami Ojca św. Jana Pawła II z 25.ix.1988 r., wygłoszonymi w Watykanie, podczas Mszy św. beatyfikacyjnej (po włosku):
Popatrzmy na mapę życia błogosławionego:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
włoskich: