Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
bł. SALWATOR LILLI
(1853, Cappadocia - 1895, Mujuk-Deresa)
zakonnik i męczennik
patron: Armenii
wspomnienie: 22 listopada
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych z błogosławionym:
Urodził się w miejscowości Cappadocia we włoskich Abruzzach w 1853 r. w katolickiej rodzinie Vincenzo i Annunziaty Lilli.
Jako 17-letni chłopak wstąpił do braci mniejszych – franciszkanów, a pierwsze śluby złożył rok póżniej.
W 1873 r. nowo powstałe królestwo Włoch pod berłem Wiktora Emanuela II (uprzednio króla Sardynii), w rezultacie polityki zjednoczenia wielu państewek półwyspu apenińskiego (co doprowadziło m.in. do odebrania Stolicy Świętej wszystkich, poza niewielkim skrawkiem Watykanu, ziem, których posiadanie do tamtej pory stanowiło o niezależności Państwa Kościelnego) i wpływów masońskich zlikwidowało też religijne zgromadzenia…
Salvator zdecydował się opuścić Włochy i, by ukończyć przygotowania do stanu kapłańskiego, udać się na wschód. Na decyzję wpływ miała także nadzieja wzięcia udziału w działalności misjonarskiej… Najpierw we franciszkańskich szkołach studiował filozofię w Betlejem, a potem teologię w Jerozolimie, gdzie w końcu w 1878 r. został wyświęcony na kapłana.
W Świętym Mieście pozostał jeszcze przez dwa lata posługując w kościele Św. Zbawiciela i bazylice Grobu Świętego (Santo Sepolcro). Franciszkanie od lat pełnili (i pełnią) rolę opiekunów miejsc świętych i przedstawicieli papieskich w Ziemi Świętej…
W 1880 r. wyjechał na swoją pierwszą misyjną placówkę, do armeńskiego Marasco (dzisiaj – Turcja), przynależącego ówcześnie do kustodii Ziemi Świętej zakonu franciszkańskiego. Tam przez prawie 15 lat prowadził ożywioną działalność apostolską, głównie wśród zamieszkujących te tereny Ormian. Wielu z nich przyprowadził z powrotem na łono Kościoła.
Jego działalność nie ograniczała się jednakże do wypełniania wąsko rozumianych obowiązków duszpasterskich. Stał się nieformalnym przywódcą powierzonej sobie trzódki. Założył dla niej trzy nowe wioski, gromadząc rozproszonych parafian, organizował miejsca pracy. Budował szkoły, kliniki i przytułki dla bezdomnych. Nauczał nowoczesnych zasad sanitarnych i higieny osobistej. Z ofiar i funduszy kościelnych nabył ziemię oraz sprzęt niezbędny dla jej uprawy. A gdy w 1891 r. wybuchła cholera, i przez 6 tygodni pustoszyła okolicę, opiekował się jej ofiarami, niejednokrotnie osobiście pielęgnując chorych, by „pomóc potrzebującym braciom, którzy porzuceni zostali nawet przez swoich najbliższych”z listu do s. María Pía ze zgromadzenia trynitarnego, 1890…
„Nadał silny rytm życiu religijnemu swoich parafian, przyciągając ich – acz nie tylko ich - przykładem, pobożnością i hojnością”Jan Paweł II, 1982 r. podczas Mszy św. beatyfikacyjnej.
W 1894 r. został mianowany proboszczem i przełożonym domu franciszkańskiego w Mujuk-Deresa, w odległości 7 godzin konno od Marasco. Miejscowość ta znalazła się w centrum terenów objętych straszliwymi prześladowaniami Ormian przez islamskich Turków, mającymi wszelkie znamiona ludobójstwa i zwanymi niejednokrotnie ormiańskim holokaustem. Trwały one już od 1890 r., ale właśnie w czasie objęcia funkcji proboszcza przez Salvatora hordy tureckie najechały i Mujuk-Deresa.
Namawiano go, jak i innych braci franciszkańskich, do opuszczenia - dla własnego bezpieczeństwa - Turcji. Salvator odmówił. „Jestem pasterzem” – mówił – „a miejsce pasterza jest wśród jego owczarni”.
W 1895 r. do rektoratu misji franciszkańskiej wdarł sie oddział wojsk tureckich i zażądał od Salvatora natychmiastowego wyrzeczenia się wiary i przyjęcia islamu. Odmówił. Po trzech dniach Salvatora wraz z kilkoma osobami z powierzonej sobie trzódki, wśród których byli i zwyczajni wieśniacy, aresztowano i przez dwie godziny gnano w kierunku Marasco. Zatrzymując się nad napotkanym strumieniem zażądano od nich, po raz kolejny, wyrzeczenia się wiary i przyjęcia islamu. Po raz kolejny zdecydowanie odmówili.
„Poza Chrystusem nie mam Pana”, miał wyznać Salvator.
Muzułmańscy oprawcy zadźgali ich bagnetami, a ciała spalili…
W 1982 r. Męczennicy Ormiańscy, Salvator Lalli wraz z towarzyszami (siedmiu znanych z imienia to Baldji Ohannes, Khodianin Kadir, Kouradji Tzeroum, Dimbalac Wartavar, Ieremias Boghos, David Oghlou, Toros David), zostali beatyfikowani przez Jana Pawła II. Podczas beatyfikacji Ojciec Święty powiedział: „Ośmiu męczenników uczy nas jak żyć Ewangelią, nawet w trudnych chwilach, gdy stajemy przed koniecznością podjęcia fundamentalnego wyboru: między wartościami ziemskimi a życiem wiecznym”…
Homilia Jana Pawła II podczas Mszy św. beatyfikacyjnej w 1982 r. (po hiszpańsku):
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
hiszpańskich:
niemieckich:
norweskich:
włoskich: