Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. TERESA COUDERC
(1805, Sablières – 1885, Lyon)
zakonnica i założycielka
patronka: Sióstr z Cenacle
wspomnienie: 26 września
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętą:
Maria Wiktoria (Marie Victoire) Couderc urodziła się w 1805 r. w małej miejscowości Sablières w Masywie Centralnym południowo-wschodniej Francji. Była najstarszą córką z 12-ciorga potomstwa (dwoje nie przeżyło dzieciństwa) prosperującej rodziny chłopskiej Klaudiusza Michała (Claude Michel) Couderca (przez 40 lat pełniącego funkcję sołtysa) i Anny (Anne) Méry.
W 1825 r., po ukończeniu szkoły sióstr św. Józefa aux Vans, zdecydowała się wstąpić do nauczycielskiego zakonu Córek św. Régisa, założonego w Aps przez lokalnego kapłana diecezjalnego, ojca Jana Piotra Szczepana (Jean-Pierre Etienne) Terme. Maria Wiktoria poznała go trzy lata wcześniej podczas prowadzonej przez niego w Sablières - pierwszej po restauracji - misji. Wtedy też dowiedziała się o zakonie Córek św. Régisa, który swoją misję widział w nauczaniu – ogólnym i katolickim – dzieci, pozbawionych takowego w minionych czasach. Życie religijne Francji odradzało się powoli po tragedii rewolucji i czasów napoleońskich…
Wstępując Maria Wiktoria przyjęła imię Teresy (Thérèse).
Już rok później o. Terme wezwał ją i parę innych sióstr nowicjuszek do Lalouvesc, niedaleko Saint Ettiene, i zlecił pracę w hospicjum dla kobiet nawiedzających miejscowe sanktuarium zawierające grób i relikwie lokalnego misjonarza z XVII w. - i jednocześnie patrona jej zakonu - św. Jana Franciszka (Jean François) Régis. Siostra Teresa została, mimo młodego wieku, przełożoną nowicjuszek, potem przełożoną lokalnych sióstr Córek św. Régisa, wreszcie po powstaniu odrębnego hospicjum – który stał się domem macierzystym sióstr - przełożoną generalną całego zgromadzenia, bowiem „była poważna, roztropna i posiadała umiejętność duchowej oceny”, jak określił to o. Terme.
Teresa powoli przekształcała hospicjum w odrębne zgromadzenie religijne. To co było było hostelem dla pielgrzymów zmieniało się w miejsce rekolekcyjne. Miejsce ciszy, skupienia i modlitwy. W 1828 r. do hospicjum zaczęto przyjmować tylko kobiety świeckie pragnące odbywać rekolekcje, i modlić się przez parę dni, zgodnie – za radą o. Terme - z „Duchowymi Ćwiczeniami” św. Ignacego Loyoli. Rekolekcje dla kobiet, nowość w tamtych czasach, cieszyć się zaczęły dużym powodzeniem…
Grupa Teresy powoli wyodrębniała się z zakonu nauczycielskiego Córek św. Régisa. Tak rozpoczęło swoją działalność nowego zgromadzenie…
Ok. 1834 r., tuż przed śmiercią o. Terme, zadania centrum pielgrzymkowego i hostelu formalnie przejęli Jezuici. Do tego czasu bowiem grupa rekolekcyjna w Lalouvesc wyodrębniła się z reszty społeczności i zamieniła w zgromadzenie, swe zadania definiujące wyłącznie wokół prac związanych z prowadzeniem rekolekcji. Przyjęło ono nazwę „Kongregacji Naszej Pani Rekolekcji w Cenacle” (Sorores Dominae Nostrae a Recessu Caenaculi”; łac. coenaculum to pomieszczenie na piętrze, w którym Jezus i apostołowie spożyli ostatnią wieczerzę, i w którym – po Zmartwychwstaniu – Maryja spotykała się z uczniami w oczekiwaniu na nadejście Ducha Świętego).
Siostra Teresa, która nieustannie, od 1828 r., pełniła rolę przełożonej generalnej nowego zgromadzenia, śluby wieczyste złożyła dopiero w 1837 r. I wkrótce potem zrezygnowała z funkcji przełożonej, winiąc się za długi zaciągnięte przez zgromadzenie (wybudowała klasztor i kaplicę, ale fundatorka, już po zakończeniu prac, wycofała swoją ofertę). W szczególności biskup Viviers stracił do niej - niesłusznie - zaufanie…
Następczynie winiły za wszystkie problemy Teresę. Nawet, gdy pierwsza z nich wciągnęła zgromadzenie w jeszcze większe tarapaty. A druga, choć administracyjnie sprawna, przestała wręcz Teresę zauważać. Wyznaczyła ją do prostych, ręcznych prac i ograniczyła jej kontakty z innymi siostrami.
O. Terme i jej odmawiano nawet honoru założycieli zgromadzenia…
A kolejna przełożona opuściła, po kłótniach, zgromadzenie.
Zadziwiające jest wszelako, że Teresa przez cały ten czas, spychana i trzymająca się w cieniu, pozornie „bezużyteczna”, pracująca w najbardziej obskurnych warunkach, w piwnicach, gdzie traciła powoli wzrok, wydawała się niewzruszona burzami, które wokół niej szalały. Nie krytykowała. Żyła modlitwą, pokutą i pokornym przyjęciem poleceń przełożonych i odrzucenia. W końcu – a przyszło jej żyć długo – mogła powiedzieć: „Bóg zawsze pozwolił mi zachować spokój duszy, dał mi łaskę złożenia mojego losu w Jego rękach. Nigdy nie pragnęłam niczego poza Jego miłością i potrzebą bycia razem z Nim”.
A kongregacja – wbrew niejako problemom – rozszerzała się. I to poza granice Francji, na wiele krajów. W 1852 r. poświęcono zgromadzenie Matce Bożej z Cenacle a dwa lata później obchodzono po raz pierwszy Jej święto patronalne.
Gdy najtrudniejsze czasy minęły Teresa na pewien czas – rozwiązania kolejnych problemów - została przełożoną nowych konwentów w Paryżu (gdzie zapobiegła schizmie w zgromadzeniu) i Tournon. Potem znów usunięto ją w cień.
O jej wkładzie w założenie zgromadzenia nikt już prawie nie pamiętał. Mimo to pisała: „Bóg zawsze daje więcej niż Go prosimy…” Zaczęła miewać wizje, w szczególności dobroci wszystkich rzeczy jako owocu dobroci Bożej.
Dopiero pod koniec życia w 1877 r. kolejny biskup Viviers przeprowadził badania początków kongregacji Sióstr z Cenacle, jak je nazywano, i założycielska rola matki Teresy Couderc wyszła na jaw…
Niedługo potem Teresa po długiej ciężkiej chorobie (straciła wzrok, cierpiała na bolesny artretyzm) zmarła w Lyonie w 1885 r. Stamtąd jej ciało przeniesiono do Lalouvesc, gdzie w stanie nienaruszonym znajduje się do dnia dzisiejszego.
Beatyfikowana została w 1951 r. przez Piusa XII i kanonizowana w 1970 r. przez Pawła VI.
W 1960 r. „Kongregacja Naszej Pani Rekolekcji w Cenacle” miała 1500 członków i prowadziła 71 domów rekolekcyjnych. W 2003 r. działała w 16 krajach.
„Modlitwa ofiarowania się” Teresy Couderc (po angielsku):
„Całkowite oddanie się” Teresy Couderc (po angielsku):
„Wizja dobroci” Teresy Couderc (po angielsku):
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
francuskich:
norweskich:
włoskich: