św. BRYGIDA SZWEDZKA
(1303, Finsta k. Uppsali - 1373, Rzym)
wdowa i zakonnica
patron: Europy, Szwecji, wdów
wspomnienie: 23 lipca
Urodziła się ok. 1303 r. w zamku Finsta koło Uppsali. Była córką jednego z najbogatszych właścicieli ziemskich w Szwecji Birgera Perssona, gubernatora i sędziego (szw. Lagman) prowincji Uppland oraz Ingeborgi Bengtsdotter, z rodziny Folkunga (spokrewnionej z rodziną panującą), bogobojnego i religijnego małżeństwa. Jedną z krewnych była, św. Ingrid, zmarła dwadzieścia lat przed narodzeniem Brygidy…
Otrzymała staranne wychowanie religijne. To niemu, a także wpływowi ciotki, Karin, która przejęła odpowiedzialność za jej wychowanie po śmierci matki (ok. 1315 r.), zawdzięczała niezłamaną siłę w oli, która później ją charakteryzowała.
W 1316 r. została złączona węzłem małżeńskim z 18-letnim Ulfem Gudmarssonem. Malżeństwo było bardzo szczęśliwe, a Brygida uzyskała olbrzymi wpływ na swego szlachetnego i bogobojnego męża.
Obarowani zostali ośmiorgiem dzieci, a wśród nich Katarzyną (również świętą).
Świątobliwe życie i dobroczynność sprawiły, że jej sława zaczęła się szybko rozszerzać. Zaczęła prowadzić dyskusje i rozmowy z wieloma uczonymi i znanymi teologami swoich czasów, m.in. z Mikołajem Hermanni, późniejszym biskupem Linkoping, Mateuszem, kanonem z Linkoping i swoim spowiednikiem, Piotrem opatem z Alvastrtt, i Piotrem Magisterem, kolejnym spowiednikiem.
Gdy wraz z mężem przeniosła się na dwór króla Magnusa Erikssona również i tam pozyskała duże wpływy, nie wyłączając osoby królewskiej.
W latach 1341-43 odbyła, wraz z mężem, pielgrzymkę do Santiago de Compostella.
Zaraz po powrocie Ulf zmarł. Od tego momentu Brygida całkowicie poświęciła się praktykom ascetycznym i różnorakiej działalności religijnej. Zaczęła miewać częstsze, konkretniejsze wizje (wcześniej nawiedzały ją już od siódmego roku życia…) Wierzyła, że sam Chrystus się jej pojawia. Te ‘spotkania’ opisywała w księdze nazwanej później łac. Revelationes coelestes (pl. Objawienia niebiańskie), szybko – po pierwszym wydaniu - przetłumaczonej na łacinę. Uzyskały one szeroki rozgłos w ówczesnym świecie Christianitas.
Owe wizje miały wywrzeć wielki wpływ - na przykład - na sposób przedstawiania narodzin Jezusa w sztuce (eg. małego Jezusa emitującego światło, Maryi o jasnych włosach, etc.); pisała „widziałam Boże Dziecię leżące na ziemi, nagie, czyste i pełne blasku. A potem słyszałam chóry anielskie pełne cudownej słodyczy i piękna…”
W wizjach Pasji otrzymać miała informację o „5475 ciosach [Chrystusowi] zadanych” oraz polecenie czczenia Ran Chrystusa poprzez codzienne odmawianie 15 Ojcze Nasz, 15 Zdrowaś Mario oraz specjalnej modlitwy, znanej jako „15 O…” (od słów rozpoczynających każdą inwokację: O Jezu…, O Królu…, O Panie Jezu Chryste…) Modlitwa ta weszła potem w skład Godzinek…
Następnie Brygida założyła nową kongregację, Najświętszego Zbawiciela, zwaną potocznie brygidkami. Główny klasztor zgromadzenia, w Vadstena, otrzymała w 1346 r. w darze od króla Magnusa i jego żony Blanki. I pragnąc otrzymać zatwierdzenie zakonu, a także rozszerzyć pole działalności i wziąć udział w uroczystościach Roku Jubileuszowego 1350, wyjechała w 1349 r. w podróż do Rzymu.
Pozostać tam miała już do śmierci, w międzyczasie odbywając kilka pielgrzymek, m.in. do Mediolanu, Pawii, Asyżu, Ortony, Bari, Benewentu, Pozzuoli, Neapolu, Salerno, Amalfi, sanktuarium św. Michała Archanioła na Monte Gargano oraz w 1373 r. do Ziemi Świętej.
Czas spędzony w Rzymie poświęciła całkowicie na szerzenie praktyk, które zapoczątkowała w swoim kraju rodzinnym, prowadzeniu pobożnego, pełnego miłosierdzia trybu życia. Realizowała – z wielką determinacją – plan odnowy moralnej ówczesnego świata. I za to była w Rzymie kochaną…
Namawiała też papieży, Klemensa VI, Grzegorza IX i Urbana V do powrotu d o Rzymu z wygnania w Awignionie. Pisała do nich, niejednokrotnie narażając się na śmiech co bardziej cynicznych Rzymian… A jednak w 1368 r. Urban V przyjechał do Wiecznego Miasta, spotkał się z cesarzem… I choć później ponownie wyjechał z Włoch, to przełom został poczyniony.
Przed ponownym wyjazdem papieża Brygida w 1370 r. osiągnęła główny cel - Urban V zatwierdził regułę brygidek.
Zmarła w 1373 r. Pochowano ją w kościele San Lorenzo in Panisperna, ale już rok później jej szczątki córka Katarzyna i syn Birger zawieźli do klasztoru Vadstena.
Już w 1391 r. została kanonizowana przez Bonifacego IX, co zatwierdził sobór w Konstancji w 1415 r.
W 1999 r. Jan Paweł II w Motu Proprio ogłosił św. Brygidę patronką Europy. Pisał wtedy: „Wiara chrześcijańska ukształtowała kulturę kontynentu i splotła się nierozerwalnie z jego dziejami, do tego stopnia, że nie sposób ich zrozumieć bez odniesienia do wydarzeń, jakie dokonały się najpierw w wielkiej epoce ewangelizacji, a następnie w kolejnych stuleciach, w których chrześcijaństwo, mimo bolesnego rozdziału między Wschodem a Zachodem, zyskało trwałą pozycję jako religia Europejczyków”.
I mówił o wewnętrznym doświadczeniu św. Brygidy, że jest: „ważnym świadectwem, które ukazuje, jaką rolę może odgrywać w Kościele charyzmat przeżywany w postawie pełnego posłuszeństwa Duchowi Bożemu oraz w sposób całkowicie zgodny z wymogami komunii kościelnej”…
Pochylmy się nad słowami Jana Pawła II o Brygidzie:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: