św. PAULIN (PAULINUS) z NOLI
(1353, Burdigala k. Bordeaux - 431, Nola)
asceta i biskup
patron: Noli (Kampania)
wspomnienie: 22 czerwca
Pontius Meropius Anicius Paulinus, potomek możnego rodu patrycjuszowskiego o posiadłościach w Akwitanii, północnej Hiszpanii i południowych Włoszech, urodził się w 353 r. w Burdigala w pobliżu Bordeaux.
Jego pierwszym nauczycielem (w Bordeaux), a potem protektorem i przyjacielem, był wybitny retor i poeta Auzoniusz, który zarządzał lokalną prowincją i cieszył się względami cesarzy rzymskich. Paulinus rychło więc rozpoczął karierę urzędniczą, zdobył uznanie jako prawnik, został konsulem i gubernatorem Kampanii (południowe Włochy).
Prawdy wiary poznał w szkole św. Ambrożego w Mediolanie. Ostateczną konwersję zawdzięczał św. bp Delfinusowi z Bordeaux, dokąd powrócił, i tegoż następcy, Armandusowi, oraz św. Marcinowi z Tours, który miał uzdrowić go ze schorzenia oka.
Gdy w 379 r. poślubił Tharasję, chrześcijankę z Hiszpanii, wkrótce przyjął chrzest z rąk Delfinusa. Dochodząc do wiary, napisał: „Człowiek bez Chrystusa jest prochem i cieniem”Pieśń X, 289.
Z Tharasją miał syna, Celsusa, który jednak zmarł osiem dni po urodzeniu. Małżonkowie złożyli wówczas ślub czystości i postanowili poświęcić się wyłącznie Bogu, wstępując na drogę życia monastycznego. Oboje w 390 r. udali się do Hiszpanii.
W 394 r. - z woli ludności Barcelony i za zgodą żony, mimo wahań - przyjął święcenia kapłańskie. Ale nie zgodził się pozostać w Barcelonie i przeniósł się do Noli.
Sprzedał majątek a pieniądze przeznaczył na wsparcie ubogich i wdów, wykup niewolników, oraz budowę, w Noli w Kampanii, bazyliki z grobem św. Feliksa (męczennika z III w., z okolic Noli, ku którego czci ułożył kilka hymnów) wspaniałej drogi doń prowadzącej, a także akweduktu. Bazylikapisał o niej w liście XXXII do Sulpiciusza Severusa, w Cimitile, tuż za Nolą, pięcionawowa, z czterema bocznymi kaplicami (łac. cubicula) i apsydą w kształcie liścia koniczyny, bogato udekorowana (resztki tych dekoracji przetrwały do naszych dni…), połączona była galerią z oryginalnym grobowcem św. Feliksa.
Obok bazyliki w Noli (łożył też na bazylikę w Fondi) powstał szpital. I tam też, w Noli, osiadł wraz Tharasją w 395 r. Od tego też czasu corocznie komponował, na dzień patronalny, hymn ku czci św. Feliksa (zwany łac. natalicium)…
Wiódł żywot mnicha, wedle surowych zasad. Jego przykład spowodował powstanie całej społeczności mnichów podążających jego śladem.
Ok 409 r. zostały wybrany biskupem Noli. Zasłynął konsekwentną walką z herezją pelagianizmu oraz działalnością charytatywną. S zczególne oddanie potrzebującym wykazał podczas barbarzyńskiego najazdu Wizygotów na Italię.
Przyjaźnił się z m.in. św. Augustynem (†430 r.), do którego pisał „Nie ma się co dziwić, jeżeli my, choć dalecy, jesteśmy obecni jeden w drugim i bez wzajemnego poznania, znamy się, gdyż jesteśmy członkami jednego ciała, mamy jedną głowę, zanurzeni jesteśmy w jedynej łasce, posilamy się tym samym chlebem, stąpamy po tej samej, jedynej drodze, mieszkamy w tym samym domu”do św. Augustyna 6, 2. Benedykt XVI skomentował to tak: „jest to wspaniały opis tego, co znaczy być chrześcijanami, być c iałem Chrystusa, żyć w komunii Kościoła”12.xii.2007.
Zostawił po sobie sporo listów (przetrwało 49 z nich) i poezji, zachowało się też 31 hymnów. Należy do czołowych poetów pierwszych wieków chrześcijaństwa na Zachodzie. Pisał poetyckie poematy poświęcone, m.in. godności i świętości chrześcijańskiego małżeństwahymn do Julianusa. Pisał poematy okolicznościowe, na przykład pocieszające rodziców w związku ze śmiercią dziecka…
Od Paulinusa pochodzą również niektóre informacje o dziejach św. Piotra w Rzymie.
Diecezją zarządzał do końca swych dni, praktykując życie ascetyczne. Zmarł w 431 r. w Noli.
Od samego początku jego grób w Noli, w katedrze gdzie został pochowany, by ł celem czci i pielgrzymek.
Później ok. 800 r. ciało Paulinusa przeniesiono do Benevento. W XI w. relikwie trafiły do Rzymu, do nowo wystawionego kościoła na wyspie rzeki Tyber p.w. św. Wojciecha (dziś św. Bartłomieja), by w 1908 r., decyzją Piusa X, powrócić do katedry w Nola. Część relikwii przechowywana jest też w kościele w Sutera na Sycylii.
Do dziś w Noli święto św. Paulinusa, zwane wł. „La Festa dei Gigli” (święto lilji) jest uroczyście obchodzone.
Wspaniale o św. Paulinusie i jego dziełach mówił Benedykt XVI, w jednej ze swoich Audiencji Generalnych12.xii.2007 r.:
„Jego pieśni są wyśpiewywaniem wiary i miłości, w których codzienna historia małych i wielkich wydarzeń pojmowana jest jako historia zbawienia, jako historia Boga z nami”…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
włoskich:
katechezie Benedykta XVI: