św. AUGUSTYN z CANTERBURY
(? - 605/6, Canterbury)
biskup i misjonarz
patron: Anglii
wspomnienie: 27 maja
Nie wiemy, kiedy się urodził.
Gdy papież Grzegorz Wielki w 596 r. zdecydował się wysłać wyprawę misyjną do Anglosasów, Augustyn był najprawdopodobniej przeorem w benedyktyńskim klasztorze św. Andrzeja na Monte Celio w Rzymie.
Na polecenie Ojca Świętego Augustyn wyruszył na czele czterdziestoosobowej grupy mnichów w drogę. Już podczas podróży otrzymał sakrę biskupią.
Jeszcze przed przekroczeniem kanału dzielącego Anglię od kontynentu mnisi zawahali się. Wysłali pytanie do papieża o potwierdzenie misji - Anglia nie cieszyła się w owych czasach renomą cywilizowanej krainy. Chrześcijańska wiara zanikła z wyspy, mimo wielu wcześniejszych wysiłków misjonarskich (m.in. św. Palladiusza i św. Germana z Auxerre). Pogaństwo powróciło z całą mocą. Ostatni chrześcijanie chronili się w górach Walii. A sama Anglia stała się niesławnym targiem niewolników przeznaczonych dla kontynentu. Trafiali oni nawet do Rzymu.
Papież przysłał słowa zachęty, być może wsparty wiedzą, że żona króla Kentu, gdzie udawali się misjonarze, była chrześcijanką… Pisał: „Idźcie, w imię Boże! Im większe przeszkody, większa korona nagrody! Niech łaska Wszechmogącego Boga chroni was i umożliwi mi oglądanie owoców waszej pracy w domu niebiańskim! Choć nie mogę dzielić waszych trudów będę miał udział w waszych żniwach, bowiem Bóg wie, że nie brak wam dobrej woli”!
Po wylądowaniu w 597 r. na wyspie misjonarze zostali bardzo życzliwie przyjęci przez króla Kentu, Ethelberta, wraz z małżonką, Bertą. Przedstawili się i opowiedzieli o naszej wierze. Po paru dniach, z pieśnią na ustach i krzyżem w dłoniach spotkali króla ponownie. Ethelbert dozwolił i m na prowadzenie działań misjonarskich. Sam po paru miesiącach przyjął chrzest i nawet później został wyniesiony na ołtarze…
Król wprowadził Augustyna do swej stolicy Canterbury i ofiarował mu teren pod budowę opactwa świętych Piotra i Pawła.
Praca misjonarzy, którym przewodził św. Augustyn, okazała się skuteczna. W 601 r. Grzegorz Wielki mianował Augustyna arcybiskupem i pierwszym prymasem Anglii. Zalecił mu także tworzenie biskupstw w Yorku i Londynie. Zadowolony tak pisał do Augustyna:
„Któż zdoła opowiedzieć, jak wielka tutaj radość zrodziła się w sercach wiernych, kiedy lud Anglów, dzięki łasce wszechmogącego Boga i twoim, Czcigodny Bracie, wysiłkom, porzuciwszy mroki błędów oświecony został światłem wiary świętej. Z odnowionym umysłem wielbi teraz Boga czystym sercem i depcze bożków, przed którymi korzył się niegdyś w niedorzecznym lęku. Zasady świętego przepowiadania chronią go przed upadkiem, serce swe nakłania do przykazań, a umysł do ich rozumienia […] W modlitwie uniża się aż do ziemi, aby duchem nie tkwić na ziemi.
Wiem dobrze, iż dzięki twej gorliwości Bóg wszechmogący okazał wielkie rzeczy wśród l udzi, których postanowił wybrać. Dlatego trzeba, abyś owym darem niebieskim cieszył się z bojaźnią i lękał z radością. Abyś się cieszył, albowiem zewnętrzne znaki pociągnęły dusze Anglów do wewnętrznej łaski”.
Wiara powoli rozprzestrzeniała się w powierzonej Augustowi krainie. Pogaństwo cofało się. Najtrudniej było z resztkami chrześcijan, którzy schronili się w niedostępnych górach Walii - nie bardzo chcieli podporządkować się autorytetowi Augustyna…
Augustyn założyć miał również Szkołę Królewską (ang. King's School) w Canterbury, co czyniłoby ją najstarszą, działającą do dnia dzisiejszego szkołą na świecie, ale dokumentacja potwierdzająca to twierdzenie nie dotarła do naszych czasów.
Sam Apostoł Anglii zmarł w roku 605 lub 606. Pochowany został w Canterbury…
Relikwie Augustyna pieczołowicie przechowywane przez stulecia zostały zbeszczeszczone i stracone podczas reformacji angielskiej.
Jedną z rzeczy przywiezionych przez Augustyna do Anglii jest ilustrowany Ewangeliarz, zachowany do dnia dzisiejszego. Natomiast w miejscu, gdzie Augustyn ze swoimi mnichami miał lądować, w pobliżu Ebbsfleet we wschodnim Kencie (precyzyjna lokalizacja jest kwestionowana przez niektórych naukowców), stoi celtycki krzyż…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: