pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. DUNSTAN
(ok. 909, Baltonsborough - 988, Canterbury)
prezbiter
patron: płatnerzy, jubilerów, złotników, ślusarz
wspomnienie: 19 maja
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:
Urodził się w rodzinie szlacheckiej w Baltonsborough, w pobliżu Glastonbury, Anglia. Był synem Heorstana, szlachcica królestwa zachodnio-saksońskiego Wessex w Anglii i Cynethryth, pobożnej kobiety.
Wykształcili go irlandzcy mnisi w Glastonbury. Później młodego chłopca wysłano na dwór króla Athelstana saksońskiego. Około 934 r. wstąpił do zakonu benedyktyńskiego i (ok. 939 r.) został wyświęcony przez swojego wuja, św. Alphege, biskupa Winchesteru.
Jako prosty mnich w Glastonbury prowadził życie pustelnicze (w celi 2×1 m). Tam nauczył się grać na harfie i stał się sprawnym rzemieślnikiem metalu. Miał też ilustrować manuskrypty. Jego dziełem jest być może rysunek mnicha (autoportret Dunstana?) klęczącego przed Chrystusem ze słynnej księgi ”Glastonbury Classbook”, będącej wzorem wielu późniejszych manuskryptów. W swojej celi miał być też - co stało się przedmiotem wielu legend - kuszony przez diabła.
Po okresie życia pustelniczego został sprowadzony na dwór królewski przez króla Edmunda I, który w 944 r. ustanowił go opatem Glastonbury. Powierzone opactwo rozwinął w wielkie centrum nauki (założył słynną szkołę), wprowadził regułę benedyktyńską, a pomniejsze okoliczne zakony pobudził do aktywności.
Po koronacji króla Edreda (jego poprzednik, Edmund, został zamordowany) stał się jego doradcą i rozpoczął wdrażanie daleko idących reform zakonów podlegających Edredowi. Zaangażował się w działalność polityczną i szybko naraził się potężnym rodom państwa Wessex - oskarżeniami o niemoralność i popieraniem starań o pokój z Wikingami. Zaciekłym wrogiem Dunstana stał się sukcesor Edreda, król Edwy (koronowany w 955 r.). W rezultacie Edwy splądrował klasztor w Glastonbury a Dunstan udał się na banicję.
Zatrzymał się w Gandawie we Flandrii (gdzie naocznie poznał zasady benedyktyńskiej reformy kluniackiej) ale wkrótce, po rebelii Edgara który zastąpił Edwy, swego brata, wrócił do Anglii. Edgar powołał Duncana na stanowisko biskupa Worcester i Londynu (957 r.). Wojna domowa ustała w 959 r. (śmierć Edwy) i Edward, po zjednoczeniu kraju, ustanowił Dunstana arcybiskupem Canterbury (960 r.).
Król i arcybiskup zaplanowali dogłębną reformę Kościoła i państwa. Dunstan został mianowany legatem papieża Jana XII i, wraz ze św. Ethelwoldem i św. Oswaldem, przywrócił posłuszeństwo eklezjastyczne, odbudował wiele opactw zniszczonych przez Wikingów, zastąpił nieefektywnych księży świeckich zakonnikami i wprowadził reformy w życie. Przez 16 lat służył jako główny doradca króla Edgara nie wahając się udzielać pouczeń i karcić króla, gdy było to niezbędne.
Po śmierci Edgara Dunstan pomógł w wyborze króla, św. Edwara, którego koronował, a po tegoż szybkiej męczeńskiej śmierci, jego brata przyrodniego Ethelreda. W czasie rządów Ethelreda wpływy Dunstana zmniejszyły się. Wycofał się z polityki, ale ciągle nauczał w katedrze w Canterbury, gdzie spędził ostatnia lata życia na modlitwie i posłudze.
Przed śmiercią (podobno zapowiedzianą przez aniołów) miał powiedzieć: „Miłosierny i łaskawy Pan pozwolił mi wspominać jego wspaniałe dzieła: nakarmił tych, którzy się go boją”.
Zmarł w 988 r. w Canterbury i tam też został pochowany.
Kanonizowany został w 1029 r. przez Jana XIX.
Relikwie świętego zostały zbeszczeszczone i zniszczone podczas angielskiej reformacji.
Uznawany jest za odnowiciela życia monastycznego w Anglii. Miał być obdarzony darem przepowiadania…
Skomponować miał też kilka hymnów (m.in. ”Kyrie Rex splendens”)…
Legenda wiąże św. Dunstana z tradycją przybijania podków u wejścia do domostw. Na prośbę samego diabła miał wymienić mu podkowę na kopycie. Nowa powodowała jednakże wielki ból i diabeł poprosił o jej zdjęcie. Dunstan zgodził się, ale postawił warunek, że diabeł nie będzie odtąd wchodził do pomieszczeń i domostw, nad drzwiami których wisieć będzie podkowa…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: