pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. ZOFIA
(II w.?, Rzym ?)
męczennica
patronka: matek
wspomnienie: 15 maja
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętą:
Greckie imię Zofia znaczy „mądrość”. W IV w. cesarz Konstantyn I Wielki wystawił w Konstantynopolu bazylikę, którą Justynian (†565) rozbudował i upiększył tak dalece, iż należała do najwspanialszych świątyń chrześcijaństwa. I być może, że to właśnie ta świątynia - Hagia Sophia (Świętej Mądrości Bożej) - spopularyzowała imię Zofii…
Istnieje wiele żywotów św. Zofii, w różnych językach, co świadczy, jak bardzo kult jej był powszechny. Są to jednak żywoty późne (VII i VIII w.) i podają nieraz sprzeczne informacje… Według nich Zofia miała, w II w. za czasów Hadriana, mieszkać w Rzymie. Był a wdową i miała trzy córki: Pistis, Elpis i Agape (Wiarę - 12 lat, Nadzieję - 10 l at i Miłość - 9 lat), nazwane tak - co w starożytności w prześladowanym kościele było zapewne dość popularne - za zapisem w liście św. Pawła do Koryntian1 Kor, 13, 13.
Namiestnik, Antioch, miał zażądać, by złożyła ofiarę kadzidła na ołtarzu bogini Diany. Kiedy zaś stanowczo odmówiła, zabrano jej nieletnie dzieci i poddano - na oczach matki - wyszukanym torturom (zanurzanie w gotującej wodzie, etc.) Nie załamało to wszakże Zofii: owszem, zdobyła się na to, że zachęcała swoje dzieci do wytrwania…
Zdumiony takim męstwem namiestnik miał Zofię pozostawić przy życiu, ta jednak zmarła, z boleści za córkami, kilka dni później, przy ich grobie…
Wszystkie pochowane miały być w pobliżu Via Aurelia. Ich grób znajdować się ma w krypcie później wzniesionego kościoła poświęconego św. Pankracemu.
Trochę później męczeństwo ponieść miała Sapientia (co r ównież oznacza „mądrość”) i jej trzy towarzyszki: Spes, Fides i Caritas (Nadzieja, Wiara i Miłość - tym razem po łacinie). Pochowane zostały w pobliżu grobowca św. Cecylii, w katakumbach św. Kaliksta w pobliżu Via Appia.
Ze wszystkich opisów - niezależnie od tego czy tradycja połączyła te dwa opisane wyżej przypadki w jeden, czy też nie - wydaje się pewne, że żyła taka święta, miała trzy córki i została umęczona za wiarę. Utwierdza nas w tym bardzo wczesny i powszechny, na Wschodzie jak i na Zachodzie, kult Zofii.
Dalszy jego rozwój miał miejsce w połowie VII w., z chwilą sprowadzenia relikwii Zofii do alzackiego klasztoru w Eschau, oraz na przełomie tysiącleci za pontyfikatu papieża Sylwestra II. Papież Paweł I (756-767) sprowadził natomiast te relikwie do kościoła S. Silvestro in Capite w Rzymie…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: