św. PANKRACY
(289?, k. Synnady, Frygia - 303, Rzym)
męczennik
patron: przystępujących do I Komunii św., dzieci
wspomnienie: 12 maja
O życiu Pankracego więcej mówi nasza ustna tradycja, przekazy, niż dokumenty historyczne, żyć bowiem miał w czasach, z których niewiele dokumentów przechowało się do dzisiaj.
Urodzić się miał około 290 r. we Frygii w Azji Mniejszej. Miał być synem chrześcijanina z Rzymu, Cleoniusza, cieszącego się wielkim szacunkiem. Tuż po urodzeniu Pankracego zmarła jego matka, Cyriada, a gdy miał 8 lat - ojciec. Chłopca wziął na w ychowanie wuj, Dionizy.
Dorastał w wie rze chrześcijańskiej, a kiedy miał 13 lat, wuj zabrał go do Rzymu. Cesarzem rzymskim był wtedy Dioklecjan, jeden z najokrutniejszych prześladowców chrześcijan. Pankracy jednak nie bał się; korzystając z odziedziczonego po ojcu majątku, starał się ulżyć niedoli chrześcijan, próbując pomagać szczególnie tym, którzy za wiarę trafili do więzienia. Szybko jednak został zdradzony i uwięziony.
Dioklecjan próbował odciągnąć Pankracego od wiary, żądając oddania czci bożkom pogańskim, proponując mu wszelkie możliwe korzyści i u ciechy życia. Jednak nic to nie dało. Ten 14 letni chłopiec stanowczo oparł się namowom cesarza. Dioklecjan, rozwścieczony jego uporem, skazał go na śmierć.
12 maja 304 r. Pankracego publicznie ścięto (razem z nim stracono innych świętych Nereusza, Achilleusza i Domicyllę). Do ostatniej chwili głośno wielbił Jezusa…
Zwłoki męczennika rzucono psom na pożarcie. Ale pewna chrześcijanka, Ottavilla, z n arażeniem życia, miała zanieść ciało Pankracego do katakumb przy Via Aurelia, gdzie zostało pochowane.
Kult św. Pankracego jest bardzo wczesny. Już w 500 r. papież Symmach (498-514) wzniósł kościół na jego grobie, później przebudowany w dzisiejszą Bazylikę św. Pankracego za Murami (znajduje się tam relikwiarz z głową świętego). Św. Augustyn z Canterbury - wysłany na misje przez Grzegorza Wielkiego, który w tym samym mniej więcej czasie (druga połowa VI w.) zamieścił historię Pankracego w Liber in gloria martyrum, dedykował Pankracemu pierwszy kościół w Anglii. Później relikwie świętego męczennika dotarły do wielu różnych zakątków Europy.
Św. Pankracy uważany jest za patrona przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej. Jest opiekunem młodych roślin i kwiatów. Wzywamy go w przypadku bólu głowy i konwulsji, w przypadku popełnienia krzywoprzysięstwa. We Francji jest czczony także jako patron dzieci.
Imię Pankracy wywodzone jest od greckiego słowa pankrates – zwycięski, wszechmocny. Jego greckie imię Παγκράτιος znaczy tyle, co ten, który ma wszystko.
W Polsce wymienian y jest jako jeden z trzec h świętych zimnych ogrodników (pozostali to św. Serwacy i św. Bonifacy), co związane jest z dość częstym ochłodzeniem w połowie maja. Kulminacją tego okresu jest tzw. zimna Zośka, czyli św. Zofia czczona 15 maja…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
włoskich:
niemieckich:
norweskich: