św. PACHOMIUSZ STARSZY
(ok. 292, Teby, Egipt - 348, Tabennisi, Egipt)
eremita
patron: eremitów
wspomnienie: 9 maja
Urodził się około 292 r. w Tebach (Sne?) w Górnym Egipcie. Rodzice byli poganami.
Gdy mia ł 20 lat został wzięty do legionów rzymskich (służył w pobliżu Teb). Rekrutów, zaprawiając do trudów żołnierskich, traktowano bardzo surowo. Jednakże doznawali oni wiele życzliwości i pomocy od miejscowej ludności katolickiej: donoszono im pożywienie, przynoszono bieliznę i codzienne ubranie. I, co szczególnie zadziwiało, nie chciano przyjmować zapłaty! Czyniono tak – jak się dowiedział Pachomiusz - w imię miłości do Pana Boga!
Zafascynowany siegnął do nauki Chrystusa. Zaczął się modlić… I prośby o zwolnienie z okrutnej służby zostały wysłuchane…
Przyjął Chrzest święty i oddał się na wyłączną służbę Bożą. Udał się na pustynię, gdzie, u św. Polemona, podjął życie w surowej ascezie. Potem w miejscowości Tabennisi rozpoczął życie samotne. Z wolna przyłączyli się uczniowie. Z czasem (lata 320-325) powstał duży klasztor, później - następne. Powstała wspólnota…
Porządek życia codziennego we wspólnocie Pachomiusz ujął w 194 r.pisanych artykułach – regule (oryginalnie w języku koptyjskim, zachowana we f ragmentach). Podstawową jej zasadą była uniformizacja stylu życia, ubioru, żywienia. Regułę charakteryzuje umiar i niechęć do przesady, która najprawdopodobniej jest wynikiem przemyśleń Pachomiusza z czasów surowego, siedmioletniego nowicjatu u eremity Palemona. Mnichów obowiązywała czystość, ubóstwo i posłuszeństwo, a także skromność w kontaktach z kobietami i współbraćmi. Pachomiusz stawiał życie wspólne wyżej niż samotność pustelnika. Asceza i indywidualne dążenie do doskonałości powinno się łączyć ze wspólną pracą i studiowaniem Pisma Świętego. Pachomiusz był przeciwny udzielaniu mnichom święceń kapłańskich, by nie w yróżniali się od reszty braci.
Gdy zmarł - w 347 r.w Tabennisi (Phboou?) - w 9 założonych przez siebie eramach męskich i jednym ż eński łącznie żyło kilka tysięcy mnichów.
Wspólnota założona przez Pachomiusza zaczęła rozpadać się w V w. Znalazła ona jednak naśladowców: m.in. na Górze Synaj i w Kapadocji. A reguła Pachomiusza – przełożona w 404 r. przez św. Hieronima na język łaciński - wywarła poważny wpływ na późniejszy rozwój chrześcijańskiego monastycyzmu (m.in. na regułę św. Benedykta).
Pachomiusz uważany jest za ojca cenobityzmu (z gr. κοινόβιον / koinobion / „życie we wspólnocie”) - formuły życia zakonnego we wspólnocie, po kierunkiem przeora lub przeoryszy.
Jego ciała nie udało się odnaleźć, gdyż w swojej pokorze zobowiązał następcę, by pozostawić j e w ukryciu. W Kościele wschodnim do dziś doznaje wielkiej czci. W Etiopii pokazywany jest drewniany krzyż, który według podania ma pochodzić od Pachomiusza…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: