św. FILIP
(?, Betsaida? - ?, Hierapolis)
apostoł
patron: czapników, pilśniarzy, cukierników, Antwerpi
wspomnienie: 6 maja
Pochodził z Betsaidy nad Jeziorem Galilejskim.
Był uczniem Jana Chrzciciela. Powołany przez Jezusa został jednym z dwunastu Jego uczniówJ 1, 43-48. Wzmianka, że Filip pochodził z miasta Andrzeja i Piotra, wskazuje, że wszyscy trzej Apostołowie musieli się znać poprzednio, że znał go dobrze także św. Jan Apostoł, który te szczegóły przekazał. O powołaniu Filipa na Apostoła upewniają nas także katalogi, czyli trzy wykazy Apostołów, jakie nam pozostawiły EwangelieMt 10, 3; Mk 3, 18; Łk 6 , 14, gdzie Filip jest zawsze wymieniany na piątym miejscu.
Filip jest czynnym świadkiem cudownego nakarmienia rzeszy przez Pana JezusaJ, 1-5. Musiał się cieszyć specjalnym zaufaniem Pana Jezusa, skoro poganie proszą go, aby im dopomógł w skontaktowaniu się z ChrystusemJ 12, 21-22.
W czasie ostatniej wieczerzy Filip prosi Pana Jezusa, aby pokazał Apostołom swojego niebieskiego OjcaJ 14, 7-10. Postawione przez Filipa pytanie dało Jezusowi okazję wytłumaczyć Apostołom najintymniejszy związek, jaki w tajemnicy Trójcy Przenajświętszej istnieje pomiędzy Ojcem i Synem.
Tyle informacji podaje Pismo święte. Za pierwszym historykiem Kościoła, Klemensem Aleksandryjskim, Euzebiusz notuje, że Filip był w związku małżeńskim i miał dzieci. On też p rzytacza informację Polikratosa, biskupa Efezu, o córkach Filipa. Według tej relacji miał Apostoł zostawić trzy córki, które żyły bogobojnie w panieństwie. Euzebiusz pisze zaś, że Filip miał 4 córki, które nazywa „prorokiniami”, a które miały zażywać wielkiej czci w Kościele pierwotnym. Papież, biskup Hierapolis, znał je osobiście. Wspomniane informacje o córkach Filipa są wszakże tak fragmentaryczne, że niektórzy współcześni hagiografowie są skłonni przypuszczać, że w tym wypadku tradycja pomieszała dwie osoby: Filipa Apostoła i św. Filipa diakona z Dziejów ApostolskichDz 6, 1-6; 8, 4-40, który miał być żonaty i miał 4 córki.
Istnieją także dwa apokryfy: Dzieje Filipa i Ewangelia Filipa. Ze św . Filipem nie mają one żadnej łączności, chociaż podszywają się pod jego autorstwo oraz świadków naocznych jego męki. Powstały one dopiero w wieku IV. Informują one o wędrówkach apostolskich Filipa po krainie Partów i Helladzie oraz o różnych przygodach Apostoła, a wreszcie o jego męczeńskiej śmierci w Hierapolis. Opierały się one również na tym, co podawała pierwotna tradycja chrześcijańska, zatem mogą zawierać elementy prawdy. Ewangelia Filipa jest dziełem gnostyków, którzy pod imieniem Apostoła chcieli rozpowszechniać swoje heretyckie błędy.
Filip miał apostołować również w Scytii - a więc w okolich Donu i Dniepru. Byłby to więc pierwszy Apostoł Słowian! Potem miał przenieść się do Frygii (Mała Azja) i w jej stolicy, Hierapolis, ponieść męczeńską śmierć za panowania Domicjana (lata 81-96) przez ukrzyżowanie, a potem ukamienowanie.
Według świadectw greckich wraz ze św. Filipem miała być pochowana w Hierapolis również jego siostra Marianna i 2 córki Apostoła.
Benedykt XVI powiedział o Apostole: „Filip uczy nas, jak pozwolić się zdobyć Jezusowi, jak być zawsze z Nim oraz zapraszać również innych do wejścia w tę nieodzowną przyjaźń. Widząc, znajdując Boga, znajdziemy prawdziwe życie!”6.ix.2006 r., audiencja generalna
Sceny z życia apostoła były obiektem wielu dzieł najwybitniejszych twórców. Odnośniki do niektórych z nich znajdują się obok.
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich: