pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. ZENON z WERONY
(ok. 300, Cezarea Mauretańska - 371/380, Werona)
biskup
patron: Werony, wędkarzy
wspomnienie: 12 kwietnia
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:
Urodził się ok. 300 r. w Cezarei Mauretańskiej (dzisiejsze Maroko), na terenów, z których pochodziło wielu wspaniałych apologetów chrześcijaństwa owych czasów: Apulejusz, Tertullian, Cyprian, Lactancjusz, nie wspominając już o św. Augustynie…
Jako młodzieniec był świadkiem (realizm opisu pochodzącego z jego kazań zdaje się potwierdzać obecność Zenona podczas tych wydarzeń) męczeństwa św. Arkadiusza - odrąbano mu ręce i nogi, by go zmusić do wyparcia się wiary – bezskutecznie! W jednym ze swoich pism Zenon podaje, że krew płynęła z nich, tryskając jakby, cztery fontanny. Wreszcie męczennikowi odcięto głowę…
Zenon studiował w znanych ówcześnie ośrodkach kultury i nauki Afryki Północnej w Syrcie i Madaurze.
Nie wiadomo, w jakich okolicznościach znalazł się w Weronie - być może w efekcie rewolucji konstantyńskiej, gdy po latach prześladowań wiara chrześcijańska wreszcie mogła się swobodnie rozwijać, i gdy nastąpiło znaczne, dzięki wolności poruszania się, rozprzestrzenianie się wiary: skorzystał z tego m.in. św. Augustyn - gdzie w 350 r. wyświęcono go na kapłana. Zaczął prowadzić życie monastyczne a 12 lat później został ósmym biskupem tego miasta.
Z czasów biskupiego pasterzowania pozostały po Zenonie tzw. traktaty (93 kazania, w tym 16 dużych i 77 małych – są to najstarsze zachowane kazania w języku łacińskim, napisane w stylu uzasadniającym nadawany przez mu współczesnych przydomek „Cycerona chrześcijaństwa”!), będące cennym świadectwem ówczesnej mentalności, metod duszpasterskich, w tym nauczania cnót chrześcijańskich pokory, wspomagania potrzebujących, ubóstwa, i wskazań liturgicznych. Traktaty zawierają szczegółowy opis ówczesnej praktyki udzielania Chrztu świętego i Eucharystii.
Jego diecezja miała jeszcze sporo pogan (także w efekcie apostazji następcy cesarza Konstatyna – Juliana). Zenon nauczanie wiary traktował więc jako swój pierwszy i zasadniczy pasterski obowiązek. Swoich wiernych życia chrześcijańskiego uczył raczej przykładem niż słowem. Stąd też przylgnął doń inny przydomek „rybaka dusz”.
„Trzodę swoją ochraniał przed niebezpieczeństwami arianizmu i panującego wokół pogaństwa” - głosi Martyrologium Rzymskie.
Ten czciciel Maryi Dziewicy miał być także założycielem kobiecego klasztoru ślubowanych dziewic, co czyni go jednym z pionierów rozwoju kongregacji żeńskich w Italii.
Zmarł w ok. 371 r. lub 380 r. w Weronie.
Do wieku XVI św. Zenon z Werony był czczony jako męczennik. Tak również go wspomina Martyrologium Rzymskie. Męczeńskiej śmierci nie można wykluczyć, gdyż w czasach Zenona szalała herezja arianizmu, niekiedy popierana oficjalnie przez cesarzy (mówi się o Gallienusie, którego córkę miał uwolnić od złych duchów), którzy nie cofali się przed wydawaniem wyroków śmierci przeciwko biskupom dochowującym wiary trynitaryzmowi i nauczaniu ortodoksyjnemu…
Później określano go jako „spowiednika”.
Jego kult rozpoczął się zaraz po jego śmierci. Werona wystawiła ku jego czci aż 8, a w diecezji - 40, kościołów, jako swojemu głównemu patronowi.
O „błogosławionej pamięci” Zenonie wspomina list skierowany do jego trzeciego następcy na stolicy biskupiej w Weronie, Ambrożego Syagriusa, w IV w. Na początku V w. pisał o nim, jego cnotach i trwającym kulcie, inny biskup Werony, Petroniusz.
Zenon wymienany jest jako ósmy biskup Werony w „Rhytmus Pipinianus” (zwanym też „Versus de Verona”), poetyckim dokumencie pochodzącym z przełomu VIII i IX w. Jego podobizna znajduje się także na pochodzącej z VIII w. „Velo di Classe”, wyszywanym welonie przechowywany w Rawennie.
Św. AmbrożyEp. v pisał o Zenonie jako „episcopus sanctae memoriae”. Wcześniej jeszcze, w VI w., papież św. Grzegorz I Wielki wspominaDial., III, 19 o cudzie przypisywanym Zenonowi, gdy w 485 r. rzeka Adige zalała Weronę. Sięgała ponoć okien domostw ale do kościoła św. Zenona, mimo otwartych drzwi, się nie wdarła…
Relikwie Zenona do dziś przechowywane są w wielokrotnie przebudowywanej bazylice mu poświęconej, San Zeno Maggiore w Weronie, mieście którego jest patronem. Słynny jest portal bazyliki, zwany „księgą w brązie” lub „biblią ubogich”, przedstawiający 48 paneli obrazujących życie Jezusa i cuda przypisywane św. Zenonowi (w szczególności obrazujące starcia z diabelskimi postaciami, próbującymi opętać mu współczesnych).
Natomiast w niewielkim kościółku San Zeno in Oratorio w pobliżu starożytnej bazyliki w Weronie przechowywany jest duży kamień, na którym ponoć Zenon siadał i łowił ryby w rzece (to jego zainteresowanie sprawiło, iż jest patronem wędkarzy…)
Zamyślając się nad życiem świętej obejrzyjmy krótkie filmiki o bazylice św. Zenona i kościele romańskim św. Zenona w Weronie:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
niemieckich:
norweskich:
włoskich: