pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. ŁUCJA FILIPPINI
(1672, Corneto-Tarquinia - 1732, Montefiascone)
zakonnica i wychowawczyni
patronka: Instytutu swego imienia
wspomnienie: 25 marca
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętą:
Urodziła się w 1672 r. w Corneto-Tarquinia w Toskanii, jako najmłodsza z pięciorga dzieci Filippo Filippini i Magdaleny Picchi.
Matka umarła, gdy miała roczek, ojciec – pięć lat później. Wychowywana była (z inną siostrą) przez ciotkę, Konstancję i jej męża, brata matki, Antonio Picchi, którzy mieli czworo własnych dzieci.
Mimo szlacheckiego pochodzenia cechowała ją prostota i pokora. I, od wczesnego dzieciństwa, co wyróżniało ją spośród rówieśników, zanurzenie w modlitwie, nieustanne kierowanie wzroku ku Bogu…
Ciszy i skupienia poszukiwała w niedalekim klasztorze benedyktyńskim św. Łucji, gdzie m.in. kształcono dzieci z wyższych sfer. Tam też pobierała pierwsze nauki.
W 1685 r. biskup Viterbo w swojej diecezji dozwolił Róży Venerini (późniejszej błogosławionej) na działalność zgromadzenia, mającego za zadanie kształcenie młodych kobiet, głównie z biedniejszych warstw społecznych. Pomysł przyjął się szybko – potrzeby były olbrzymie – i podobne instytuty zaczęły powstawać w innych diecezjach.
Zainteresował się nimi także i biskup Montefiascone, kard. Marco Antonio Barbarigo, diecezji, w której żyła Łucja. I to wtedy, podczas swojej wizyty pastoralnej w Corneto, zwrócił na nią uwagę. W 1692 r., po zakończeniu nauki, przekonał ją i sprowadził do Montefiascone jako nauczycielkę do nowo otwartej szkoły…
Pierwsze szkolenia – na prośbę kard. Barbarigo - prowadziła sama Róża Venerini, nauczając nie tylko dzieci ale i nauczycieli – tym ostatnim przybliżając zasady, którymi sama kierowała się w Viterbo.
Przez dwa lata Łucja pracowała u boku Róży, po czym została mianowana przełożoną szkoły.
W tych trudnych latach, gdy dziewczęta rzadko umiały czytać, szkoła w Montefiascono podkreślała szczególnie godność kobiety i wartość życia rodzinnego. Dziewczęta uczono zajęć domowych, tkactwa, wyszywania, czytania. Fundamentem jednakże była chrześcijańska doktryna, widząca w postaci Maryi, matki Bożej, najwspanialszy przykład kobiecej drogi ku świętości.
Szkoła stała się tak popularną, że wkrótce zaczęły powstać następne. Za życia Łucji miało ich powstać 52 (pięćdziesiąt dwie), w zasadzie w każdym większym mieście diecezji! Ten niesamowity sukces wymagał odpowiedniej kadry wychowawczej. Łucja zaczęła więc prowadzić kursy dla przyszłych nauczycielek. Specyficzna społeczność szkół dla dziewcząt rosła bardzo szybko…
Jako uzupełnienie katolickiej formacji Łucja zainicjowała kursy i konferencje dla kobiet wzmacniające podstawy wiary, głębię medytacji i modlitwy, przygotowujące do małżeństwa i chrześcijańskiego wychowania dzieci, oraz wpajające zasady dobroczynności, szczególnie wobec ubogich i chorych.
W 1704 r. kard. Barbarigo, który od początku wspierał działalność Łucji, będąc jednocześnie jej i jej dzieła ojcem duchownym, opracował regułę, ustalającą zasady zakonnego życia religijnego Łucji i wychowawców prowadzonych przez nią szkół. Z pnia zgromadzenia założonego przez Różę Venerini powstało nowe: Maestre Pie Filippini (Katechetki Religijne siostry Filippini), zwane potocznie Pobożnymi Matronami.
Pracę Łucji dostrzegł papież, Klemens XI, który w 1707 r., po śmierci kard. Barbarigo, poprosił ją o założenie, pod patronatem Ojca św., szkoły w Rzymie (na Via delle Chiavi d'Oro) i przeniesienie centrali zgromadzenia do Wiecznego Miasta.
Św. Paweł od Krzyża zanotował ówcześnie swoją radość z faktu, że „w nawet najmniejszych wioskach, tam gdzie wychowawczynie szkół Łucji niosły płomień wiary i płomyk wiedzy, oddane woli Bożej, powstawały niewielkie, ale aktywne ośrodki odnowy duchowej…”. Słowami Łucji, dziewczęta przeszkolone w tym, „co niezbędne, przekazywały to swoim rodzicom i krewnym w rodzinnych miejscowościach, stając się same później nauczycielkami życia rodzinnego i kształcąc młodsze generacje”…
A sama „La Maestra santa” („Święta Wychowaczyni”), jak zwano Łucję, zaczęła w 1726 r. poważnie chorować i niedomagać. Cierpienie nie opuszczało jej już do śmierci. Nie tylko fizyczne, albowiem sukces jej dzieła ściągnął na nią wzrok wielu zazdrosnych, którzy tylko czekali na jej potknięcia.
„Una donna forte” („Silna kobieta”) do końca musiała zmagać się z przeciwnościami, by obronić swoje dzieło. Odeszła do Pana (w dniu, który przewidziała) w 1732 r. w Montefiascone. Pochowana została w tamtejszej katedrze św. Małgorzaty.
Jej dzieło nie zanikło wraz z założycielką. Trwa do dziś, jako Instytut Łucji Filippini, w wielu krajach świata, na wszystkich w zasadzie kontynentach (w Szwajcarii, Brazylii, Indiach, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Etiopii).
W 1926 r. została beatyfikowana Piusa XI. Podczas otwarcia nagrobka okazało się, że jej ciało zachowało się w zasadzie w nienaruszonym stanie (zanotowano, iż wyglądała „jak osoba, która dopiero zmarła”). Przebrano je w nowe szaty i złożono w kryształowej trumnie w krypcie katedry w Montefiascone. Znajduje się w niej do dzisiaj, choć jej twarz – najgorzej zachowana – przykryta jest srebrną siatką…
Cztery lata później została przez Piusa XI kanonizowana.
W 1949 r. w ostatniej wolnej niszy w bazylice św. Piotra w Rzymie wystawiono jest pomnik, jako jednej z wielkich tzw. Założycieli, czyli osób, które tworzyły instytucjonalne ramy Kościoła Powszechnego.
List Ojca św. Jana Pawła II do nauczycieli instytutu św. Łucji Filippini (2001) - po angielsku:
Czytając obejrzyjmy parę filmów o katedrze św. Małgorzaty w Montefiascone, gdzie znajdują się relikwie św. Łucji:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
niemieckich:
norweskich:
włoskich: