św. TYTUS
(I w. pne., Kreta? - ok. 90?, Gortyna)
biskup i męczennik

patron: Krety

wspomnienie: 26 stycznia

wszyscy nasi święci >>

Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Był poganinem, wychowanym w kulturze i języku greckim, ochrzczonym przez św. Pawła. Paweł pisze o nim^{2 Kor 8, 16-23} jako o swoim współpracowniku, który przez Starszych Kościoła został ustanowiony współtowarzyszem jego podróży misyjnych i wypełniał z gorliwością posługę głoszenia Ewangelii.

Był świetnym organizatorem, i Paweł polegał na jego decyzjach^{por. 2 Kor 12, 18}.

Paweł sprzeciwił się, by Tytusa poddać obrzezaniu, upatrując w tej kontrowersji wczesnego chrześcijaństwa zasadnicze pytanie o istotę wiary (usprawiedliwienie przez wiarę w Chrystusa, a nie przez wypełnienie uczynków wynikających z Prawa Mojżeszowego^{por. Ga 2, 1-5.16; Rz 1, 7}). Na soborze jerozolimskim (lata 49-50), na który Paweł przybył z Tytusem, takie stanowisko przyjęte przez Apostoła uznano za słuszne^{por. Dz 15, 1-35}.

Potem Tytus towarzyszył Pawłowi w III podróży misyjnej (lata 53-58), współdziałał z nim w Efezie i pomagał rozwiązać problemy, kontrowersje i konflikty, które wybuchły w Koryncie po wyjeździe zeń Apostoła.

Jeszcze później Paweł ustanowił Tytusa biskupem na Krecie^Tyt 1, 4-5, skąd Tytus być może pochodził. Lokalna tradycja wiąże go ze starożytną stolicą Krety – Gortyną (znajdują się tam ruiny bizatyntyjskiego kościoła poświęconego Tytusowi).

Tytus był przy Pawle (na zaproszenie Pawła dołączył do niego w Nikopolis w Epirze^{por. Tt 3, 12}) w początkach zdarzeń prowadzących do powtórnego uwięzienia Apostoła w Rzymie (67 r.). To wtedy Paweł wysłał go z misją do Dalmacji (Chorwacja)^{por. 2 Tm 4, 10}.

W skierowanym do Tytusa liście Paweł nazywa go „dzieckiem swym prawdziwym we wspólnej wierze”^{por. Tt 1, 4}.

Według tradycji, po śmierci męczeńskiej Pawła w Rzymie, Tytus wrócił na Kretę i tam ewangelizował przez resztę swego życia. Przypisuje mu się wysłanie listu apokryficznego w sprawie dziewic w pierwotnym Kościele.

Mając 94 lata, za cesarza Domicjana (lata 81-96), miał w Gortynie ponieść męczeńską śmierć.

Relikwie Tytusa (jak i kościół w Gortynie) zniszczyli Saraceni, po zdobyciu Krety w 823 r.

Oprócz relikwii głowy, którą w 1662 r. Wenecjanie – w obawie przed Turkami - wywieźli do swego miasta i umieścili w bazylice św. Marka. W 1966 r. Paweł VI zwrócił ją prawosławiu. Dziś przechowywana jest w Heraklionie na Krecie, w kościele jego imienia.

Od 1969 r. oddaje się mu cześć jako wyznawcy.

Ojciec św. Benedykt XVI tak mówił o Tytusie: „[uczy nas] służyć ofiarnie Ewangelii, ze świadomością, że oznacza to również służbę samemu Kościołowi. […] przyjmijmy polecenie Apostoła Pawła, przeznaczone dla Tytusa w skierowanym do niego liście: 'chcę, abyś z całą stanowczością o tym mówił, że ci, którzy wierzą w Boga, mają się starać usilnie o pełnienie dobrych czynów'^{Tt 3, 8}”.

Opracowanie oparto na następujących źródłach:

polskich:

• ILG
• kml.wroclaw.pl
• cerkiew.pl

angielskich:

• EWTN
• Magnificat
• Catholic Spiritual Direction
• Passionist Nuns
• American Catholic
• Catholic Encyclopedia
• Orthodox Christian
• Wikipedia.en

norweskich:

• Den katolske kirke

włoskich:

• Santie Beati

także:
Benedykt XVI, „Tymoteusz i Tytus — najbliżsi współpracownicy Pawła”, audiencja generalna, 13 grudnia 2006 r.