Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
13 męczenników pratulińskich
tutaj
bł. Daniel KARMASZ
1827, Łęgi — ✟ 24.i.1874, Pratulin
męczennik
patron: diecezji chełmińskiej, unitów
wspomnienie: 24 stycznia
wszyscy nasi święci
tutaj
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych z błogosławionym:
Jest jednym z 13 męczenniów pratulińskich, tło męczeństwa których szczegółowo omówione zostało ⇒ tutaj…
Urodził się w 3.i.1827 r. we wsi Łęgi, niedaleko, ok. 2.5 km, od Pratulina, wsi w dekanacie Konstantynów, w rosyjskiej guberni siedleckiej (ros. Седлецкая губерния), a dziś w woj. lubelskim, położonej malowniczo w zakolu rzeki Bug.
Rodzice, Kindrat i Anastazja, byli chłopami i posiadali własne gospodarstwo rolne.
Nie miał wykształcenia.
Pracował na roli prowadząc gospodarstwo w rodzinnej wsi.
Był żonaty. Z żoną Anną miał 5 dzieci, w tym syna Jana, którego wspomnienia o ojcu zachowały się do dnia dzisiejszego.
Miał opinię człowieka roztropnego, zrównoważonego i życzliwego. We wsi był człowiekiem poważanym.
Odznaczał się inteligencją i pobożnością. Umiłowanie kościoła — cerkwi — wyniósł z domu rodzinnego. Był członkiem cerkiewnego bractwa i tercjarzem…
24.i.1874 r., w sobotę, do Pratulina przyjechał by objąć kościół i parafię pop Leontiew Urban, zwolennik unii z prawosławiem. Nie sam – wraz z nim pojawiły się dwa oddziały rosyjskiego wojska, na czele ze niejakim Kutianinem, rosyjskim naczelnikiem powiatu Konstantynów, i niemieckim luteraninem, ppłk Steinem, dowódcą oddziału wojskowego.
Wówczas Daniel, jako przewodniczący bractwa, wydał Łukaszowi Bojko polecenie bicia w dzwony. Sam stanął na czele wiernych niosąc wysoko krzyż…
Wierni, świadomi zagrożenia, udali się pod świątynię. Pojawiło się ok. 500 osób, ok. ⅓ parafii…
Parafianie wiedzieli, że może ich kosztować ofiarę z życia. Żegnali się z bliskimi w rodzinach, ubierali się odświętnie, ponieważ, jak mówili, szło „o najświętsze sprawy”.
Otoczyli świątynię…
Początkowo rosyjscy żołdacy starali się przekonać unitów, by odstąpili od świątyni. Naczelnik Kutianin żądał kluczy do kościoła. Odpowiedzieć miał mu Daniel:
„Gdyście zabierali nam organy zaręczałeś nam, że rząd nie ma zamiaru narzucać nam prawosławia. Powiedziałeś, że gdyby kto kiedy od nas lub od naszej cerkwi zażądał czegoś więcej, to wtedy możemy wszyscy, starzy i młodzi, wziąć kołki i za wieś przepędzić każdego, choćbyś ty sam był wtrącającym się do naszej wiary i cerkwi. Tyś sam więc nas nauczył i upoważnił, że dziś stoimy w obronie naszej cerkwi i wiary, gdy nam przez popa chcecie narzucić prawosławie a cerkiew świętą sprofanować. Dziś sądzisz, panie, swoją własną sprawę i swoje słowa.
Nie wzięliśmy jednak kołków jakieś ty nam nakazał, wolimy stać i umrzeć bezbronni, przy świętym progu naszej cerkwi”…
Wówczas padł rozkaz ataku. Żołdacy, uzbrojeni w karabiny z bagnetami, próbowali przedrzeć się przez tłum. Bili kolbami karabinów. Zgromadzeni zaczęli bronić się, rzucali kamieniami, używali jedynie owe „kołki”, czyli drewniane sztachety, które zdołali znaleźć przy kościele.
Atak się nie udał. Regularne wojsko, poturbowane, pobite, wycofało się.
Podczas pierwszego ataku obrażenia poniósł Kutianinem. Padł koń ppłka Steina. I to on wydał następnie rozkaz użycia broni.
Daniel miał zawołać: „Odrzućcie wszystko, kołki i kamienie, pod kościół. To nie bitwa o kościół. To walka za wiarę i za Chrystusa!”
Zgromadzeni, widząc żołdaków szykujących się do oddania salwy, uklękli przed kościołem i zaintonowali: „Kto się w opiekę…”
Ok. 1200 uderzono w bębny. Padła salwa. Daniela, z krzyżem w ręku, dosięgła kula pierwszej z nich. Pochylił się i upadł na krzyż…
Obok niego zginęło 9 mężczyzn. Rannych było ok. 180 osób. Jeden z nich zmarł jeszcze tego samego dnia. Trzech umarło dzień później…
Ciała męczenników Rosjanie porzucili na cmentarzu. Leżały tam całą dobę. Następnego wrzucili do zbiorowego dołu, w odosobnionym miejscu. Obrzędowi pogrzebowemu przewodniczył nowy pop. Mogiłę zrównano z ziemią.
Ale mieszkańcy Pratulina zapamiętali miejsce i przechowali o nim pamięć… Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. upamiętnili miejsce mordu.
Już po zakończeniu okupacji komunazistowskiej, 18.v.1990 r., szczątki zamordowanych zostały ekshumowane i przeniesione do pratulińskiego kościoła parafialnego pw. św. Apostołów Piotra i Pawła.
13 męczenników pratulińskich beatyfikował św. Jan Paweł II (1920, Wadowice – 2005, Watykan). 6.x.1996 r. w Watykanie. Mówił wówczas:
„»Rolnicy chwycili jego sługi i jednego obili, drugiego zabili, trzeciego zaś ukamienowali«Mt 21, 35.
Czyż ten sam los nie stał się udziałem […] męczenników z Podlasia? Jako wierni »słudzy« Pana, pełni ufności w moc Jego łaski, dali świadectwo swojej przynależności do Kościoła Katolickiego w wierności własnej tradycji wschodniej. Uczynili to z pełną świadomością i nie zawahali się złożyć ofiary z życia na potwierdzenie swego oddania Chrystusowi.
Nie szczędząc siebie męczennicy z Pratulina bronili nie tylko świątyni, przed którą ponieśli śmierć, ale także Kościoła, który Chrystus zawierzył apostołowi Piotrowi. Tego Kościoła, którego czuli się częścią, jako ‘żywe kamienie’1 P 2, 5. Przelali swą krew zjednoczeni z Bożym Synem, wyrzuconym z winnicy i zabitym dla zbawienia i pojednania człowieka z Bogiem.
Wyniesieni dzisiaj na ołtarze […], przez swój przykład i wstawiennictwo, zapraszają nas wszystich, abyśmy mężnie kontynuowali wędrówkę ku pełnej jedności całej rodziny uczniów Chrystusa w duchu wskazań ekumenicznych Soboru Watykańskiego II”.
Zaiste, męczennicy pratulińscy, „żywe kamienie” wiary, świadczą dziś o niezłomności naszych greckokatolickich braci w wierze…
Więcej ⇒ tutaj
Popatrzymy na krótki film „Między niebem a ziemią” o sanktuarium pratulińskim:
Popatrzymy też na zwiastun filmu „Pratulin”:
oraz filmik o wydarzeniach w Drelowie:
Przypomnijmy sobie też transmisję z Mszy św. z udziałem św. Jana Pawła II, w Siedlcach, 10.vi.1999 r.:
Pochylmy się nad encykliką Ojca św. Piusa XII „Orientales omnes Ecclesias”:
nad homilią beatyfikacyjną św. Jana Pawła II z 6.x.1996 r. w Watykanie:
oraz homilią św. Jana Pawła II z 10.vi.199y r. wygłoszoną w Siedlcach:
Popatrzmy na mapę życia błogosławionego:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich: