poprzednik
następca
Suidger urodził się ok. 1005 r. w Hornburgu w Saksonii, w rodzinie Konrada, księcia Morsleben i Hornburg (von Morsleben und Hornburg), i Amulrady, córki hrabiego Erp.
Karierę eklezjalną rozpoczął od pozycji kanonika w Halberstadt. Później od 1032 r. był kapelanem abpa Hambburga-Bremy, a od 1035 r. - dworu króla Henryka. Wreszcie, po śmierci pierwszego biskupa Bambergu w Bawarii, Eberharda, został w 1040 r. mianowany przez króla na wakującą pozycję biskupią…
W 1046 r. król niemiecki Henryk III przekroczył Alpy na czele dużej armii. Pragnął położyć kres szczególnie skomplikowanej sytuacji w Rzymie, gdzie do tronu św. Piotra pretensje rościło sobie trzech papieży: Benedykt IX, Sylwester III i Grzegorz VI (roszczących pretensje do tronu Stolicy Apostolskiej z trzech bazylik, św. Piotra, Laterańskiej i św. Marii Większej), a jednocześnie pragnął – za przykładem poprzedników – uzyskać koronę cesarską.
Wśród świty królewskiej w Italii znalazł się i uidger.
Rzym był – jak i papiestwo – podzielony. Na ulicach trwały starcia zwalczających się stron, popierających Benedykta lub Sylwestra. Oficjalnie papieżem był Grzegorz VI, na którym jednakże ciążyły ciężkie oskarżenia uzyskania pozycji drogą symonii – zapłacenia Benedyktowi za rezygnację z tiary. Symonia, nabywanie praw do stanowisk kościelnych, uznawane było za ciężkie przewinienie…
Grzegorz, który zapłacił Benedyktowi w dobrej wierze, chcąc odsunąć od tronu św. Piotra niegodnego jego następcę, spotkał się z Henrykiem w Piacenza. Uzgodniono zwołanie synodu w Sutri, w pobliżu Rzymu. Benedykt IX nie pojawił się na nim. Sylwestra pozbawiono godności kościelnych i zesłano do klasztoru (acz później ciągle ponoć pełnił rolę kardynała Sabiny).
Grzegorz w swej prostocie szczerze wyznał szczegóły transakcji, którą zawarł z Benedyktem, po czym w akcie pokory, wobec jednoznacznie potępiającego stanowiska synodu, zrezygnował z roszczeń. Został zesłany do Niemiec…
Synod w Sutri zebrał się ponownie w Rzymie. Ciągłą nieobecność Benedykta IX uznano in contumaciam (zaocznie, wobec niestawienia się pozwanego) za rezygnację. Tron papieski wobec tego był pusty…
Rzymianie poprosili Henryka o wyznaczenie kandydata. Gdy Adalbert, abp Bremy, odrzucił propozycję objęcia tronu Piotrowego wysunięto kandydaturę biskupa Bambergu…
Suidger, kapłan o niezwykle silnym poczuciu moralności i etycznych zachowań, protestował, ale król uchwycił jego rękę i zaprezentował zgromadzonemu klerowi i ludowi Rzymu. Propozycję przyjęto owacyjnie…
Mimo tego Suidger ciągle się wahał. W końcu jednakowoż, długo przekonywany, m.in. przez Odilona, opata z Cluny, przyjął pod koniec 1046 r. tiarę pod obranym imieniem Klemensa II.
Zachował wszakże bezpośrednie biskupie zwierzchnictwo nad Bambergiem…
Jego pierwszym aktem było włożenie korony cesarskiej na głowę Henryka i jego żony, Agnieszki Akwitańskiej. Zaraz potem Henryk otrzymał od papieża i ludu Rzymskiego tytuł i diadem patrycjuszowski (Patricius), z czym związane było – od X w. – prawo wskazywania kandydata godnego do zajmowania tronu św. Piotra.
Wśród obecnych pewnie nikt nie zdawał sobie sprawy z wagi tego wydarzenia, ani biskupi ani władcy świeccy. Henryk III, wielki przeciwnik symonii, który nigdy nie wziął ani grosza ani żadnych darów od nominowanych na kościelne stanowiska, pewnie też. Niebezpieczeństwo ujawniło się dopiero po śmierci Henryka, gdy jego niegodni następcy zaczęli je nadużywać. Do czasu przyjęcia tiary, i uznania kluczowej wagi niezależności wyboru papieża, przez jednego z następców Klemensa, Hildebranda, który w chwili wyboru Suitgera wyruszał na wygnanie z Grzegorzem VI, jako jego wierny sekretarz…
Tymczasem Rzym, i wielu nieświadomych wagi czynionych wyborów i decyzji kapłanów (wśród nich św. Piotr Damiani), cieszył się z obrotu wydarzeń.
Klemens II dynamicznie rozpoczął swój pontyfikat. Mimo konieczności oparcia się o biskupów niemieckich (trzos Stolicy Apostolskiej był pusty, a Henryk nie zgodził się na zwrot zagrabionych przez szlachtę i Normanów byłych ziem papieskich na południu Italii) szybko zwołał synod w Rzymie, który w 1047 r. zakazał kupowania i sprzedawania dóbr duchowych pod karą ekskomuniki. Każdy, kto świadomie zaakceptował wyświęcenie z rąk prałata, któremu udowodniono symonię, miał odbyć 40 dniową pokutę.
Rozwiązano też spór o pierwszeństwo między stolicami biskupimi w Rawennie, Mediolanie i Aquileia, na korzyść Rawenny.
Następnie Klemens udał się wraz z Henrykiem III w triumfalny marsz przez południowe Włochy, a potem z powrotem, przez cały półwysep Apeniński, do Niemiec. Tam kanonizował św. Wiboradę, zakonnicę z St. Gall, która poniosła śmierć męczeńską z rąk Hunów w 925 r.
W drodze powrotnej do Rzymu zmarł w opactwie św. Tomasza w Aposella, w pobliżu Pesaro. Prawdopodobną przyczyną śmierci było spożycie trującego związku ołowiu (odkryto go współcześnie, po otwarciu sarkofagu w 1942 r. w obawie przed nalotami alianckimi, w kościach papieskich) – nie wiadomo, czy podanego w celach leczniczych…
Swoje doczesne szczątki powierzył swej drugiej stolicy biskupiej w Bambergu i pochowany został w katedrze pw. św. Piotra i św. Jerzego. Pokrywa marmurowego sarkofagu z 1240 r. została zniszczona w XVI w. w czasie zbeszczeszczenia katedry przez luteran. Sarkofag otwarto też w 1731 r. Wykryto wtedy, że Klemens II był postawnym, wysokim blondynem. Po zamknięciu sarkofagu w 1743 r. umieszczono na nim prostą marmurową płytę z krótkim epitafium…
To jedyny papież pochowany w Niemczech…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
Niedziela
Sanktuarium Matki Bożej Królowej Męczenników, Bydgoszcz
Zgapa.pl
Wikipedia.pl
Poczet władców świata
angielskich:
Catholic Encyclopedia
Cardinals of the Holy Roman Church
SQPN
Catholic Online
Christ's Faithful People
Encyclopedia Britannica
Travel Germany in English
Wikipedia.en
niemieckich:
www.bautz.de
Krótki film o katedrze w Bambergu (do muzyki Jana Sebastiana Bacha):