Przedpołudniowa Msza św. w Wielki Czwartek jest wyjątkowa. Nie tylko dlatego, że we wszystkich diecezjach odprawiana jest tylko w katedrze i przewodniczy jej biskup. Nie tylko dlatego, że w parafiach Msze św. sprawuje się tego dnia dopiero po południu. Nawet nie tylko dlatego, że wszyscy księża z diecezji, którzy mogą, koncelebrują tę Eucharystię wraz ze swoim biskupem.

Jest wyjątkowa, ponieważ w czasie jej trwania zostają poświęcone oleje liturgiczne dla całej diecezji: olej krzyżma, używany podczas sakramentów bierzmowania, chrztu i kapłaństwa, a także służący do namaszczania poświęcanych kościołów i ołtarzy, oraz olej chorych, używany przy sakramencie namaszczenia chorych.

Ks. kard. Stanisław Dziwisz mówił^{Wielki Czwartek, Msza Krzyżma świętego, Katedra Wawelska, 2006}:

„Namaszczanie olejem było praktykowane zarówno w codziennym, jak i w religijnym życiu Narodu Wybranego. Symbolem radości był olej, który wydawał zapach, dlatego posługiwano się nim podczas obchodu różnych świąt. Podobnie na znak szczególnego szacunku dla zaproszonego gościa gospodarz wylewał na jego głowę pachnący olejek. Oleju używano również przy leczeniu ran i pielęgnowaniu chorych.

Namaszczenia, o których mówi Stary Testament, to najczęściej obrzędy konsekracyjne. Przez namaszczenie były więc konsekrowane niektóre przedmioty kultu, zwłaszcza ołtarze. Na polecenie Boga prorok lub kapłan namaszczał króla na znak, że został on wybrany przez Boga, by być Jego narzędziem w rządzeniu ludem. Pomazańcami Bożymi, konsekrowanymi przez namaszczenie, byli także kapłani, a zwłaszcza arcykapłani.

W synagodze w Nazarecie Pan Jezus odniósł do siebie słowa proroka Izajasza, które usłyszeliśmy w dzisiejszym pierwszym czytaniu. Zapowiadały one przyjście Mesjasza, oczekiwanego przez Naród Wybrany. Wraz z przyjściem Mesjasza, to znaczy „Namaszczonego" przez Boga, nastanie czas dóbr mesjańskich, które wylicza prorok Izajasz.

Jezusa nie namaścił prorok czy kapłan, ale wedle świadectwa św. Piotra, sam „Bóg namaścił [Go] Duchem Świętym i mocą”_{Dz 10, 38}, gdy po chrzcie w Jordanie „otworzyło się niebo i Duch Święty zstąpił nad Niego"_{Łk 3, 21-22}. Dlatego On nie tylko „głosił dobrą nowinę" o zbawieniu, ale to zbawienie urzeczywistnił.”

Prawie wszystkie zastosowania oliwy w życiu świeckim mają swoje dzisiejsze odniesienie do liturgii. I tak ze względów leczniczych stała się odpowiednią materią do sakramentu namaszczenia chorych. Z tego samego powodu - grzech jest chorobą duszy - używa się oleju przy udzielaniu sakramentu chrztu, który uwalnia od grzechu. Tak jak lampa oliwna daje światło, tak również kapłani, którzy są namaszczani na swój urząd - mają być "światłością świata". Dlatego przy ich wyświęcaniu używa się także olejów.

Liturgia zna trzy rodzaje olejów, którymi się posługuje przy sprawowaniu sakramentów oraz przy innych okazjach: olej chorych, olej katechumenów, używany przy udzielaniu sakramentu chrztu, oraz olej krzyżma. Ten ostatni jest mieszaniną naturalnej oliwy lub oleju roślinnego z wonnościami (najczęściej z balsamem). Krzyżmo różni się od pozostałych olejów swoim najszerszym zastosowaniem w Kościele i jest szczególnie uroczyście poświęcane.

Używane jest przy chrzcie, bierzmowaniu i do święceń kapłańskich. Służy też do namaszczania ołtarza i ścian kościoła. Znaczenie poświęcenia olejów podczas Mszy św. Krzyżma w Wielki Czwartek może być lepiej zrozumiałe po odczytaniu biblijnej symboliki namaszczania. Już w Starym Testamencie namaszczano arcykapłanów, kapłanów, proroków i królów. Ten obrzęd wiązał się od początku z oczekiwanym Mesjaszem. Wskazuje na to imię "Mesjasz", które znaczy dosłownie - "namaszczony".

W każdym przypadku namaszczania zachodzi bardzo wyraźna przemiana. Osoba czy jakiś przedmiot tracą swój dotychczasowy świecki charakter. Zostają włączone do sfery sacrum. Zaczynają pełnić inną, religijną funkcję. Warto o tym pamiętać, uczestnicząc w Wielki Czwartek we Mszy św. Krzyżma albo jednocząc się duchowo z duszpasterzami zgromadzonymi wokół biskupa w katedrze. Jesteśmy namaszczani przy chrzcie tym samym olejem, którym namaszcza się świątynię. Z jednej strony jest to powód do dumy, z drugiej do większej odpowiedzialności za tę nową godność.

Na temat uroczystości Wielkanocnych patrz także:

Wielki Poniedziałek, Wtorek i Środa

Święte Triduum Paschalne:

Wielki Czwartek:
Msza św. Krzyżma św.
Msza św. Wieczerzy Pańskiej

Wielki Piątek:
Liturgia Męki Pańskiej

Wielka Sobota:
Święconka
Wigilia Paschalna

Oktawa Wielkanocna