Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Chodanie
współcześnie
pow. Jarosław, woj. podkarpackie, Polska
info ogólne
przysiółek
Zbrodnie
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
9
max.:
10
wydarzenia
nr ref.:
12317
data:
1945.04.27
alternatywnie:
03/04.05.1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
Chodanie
Fragment spisu ofiar wykonanego przez referenta OUN zawierający m.in. informacje o 11 Ukraińcach zamordowanych przez członków MO w Zapałowie:
„Pierwszy napad polskiej bandy na przysiółek Chodanie pod dowództwem Ryznera Karola ze wsi Piwoda i bandy 'Wołyniaka' w ilości 60 osób. W następstwie napadu zginęło 7 osób, które nie zdążyły uciec:
1. Maczuha Dmytro — Ukrainiec, lat 65, strzał w głowę;
2. Maczuha Anna — córka, Ukrainka, lat 23, strzał w głowę;
3. Maczuha Marija —, lat 21, strzał w głowę;
4. Proć Anna — Ukrainka, lat 18, ranna w lewą rękę i lewy bok, strzał w głowę;
5. Sapelak Ahafija — Ukrainka, lat 57, strzał w głowę;
6. Olchowa Marija — Ukrainka, lat 47, wydłubane oczy, strzał w piersi;
7. Rapita Mychajło — Ukrainiec, lat 65, strzał w głowę;
8. Sapelak Emilija — Ukrainka, lat 19, ranna w prawą rękę, oko [nieczyt.]”.
źródło: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 072/1, t. 19, k. 63, w: tłum. B. Huk
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment wspomnień Anny Orzechowskiej o mordach na Ukraińcach w Ryszkowej Woli dokonanych przez bandy z polskich wsi:
„Na początku wydaje mi się, że 3 lub 4 maja [1945 r.], w piątek po raz pierwszy wygnaliśmy bydło na pastwisko. Miałam wtedy 10 lat. Około południa od przysiółka Wilchowa, czyli od Jarosławia, bardzo szybko idą do nas dwaj mężczyźni. Jeden był w mundurze kolejarza, drugi w mundurze podobnym do wojskowego. Jak tylko zobaczyłam ich wraz z siostrą Olą, od razu zaczęli krzyczeć:
— «Ojciec, ludzie, uciekajcie, bo Polacy idą nas mordować!».
Wszyscy, nawet me, małe dzieci, wiedzieliśmy o tym, że polskie bandy mordują Ukraińców […]
Pierwszą ofiarą bandyckiego napadu został Wasyl Rapita (zwany we wsi 'Rapitka'). Miał wtedy gdzieś tak 70 lat. Nigdzie nie chciał uciekać, mówiąc, że niczego nikomu nie zawiniła, aby miał zostać zabity, a tym bardziej, że jest już taki stary. Nie rozumiał biedak, że aby zostać zamordowanym, wystarczyło być Ukraińcem. Zastrzelili go na pastwisku pod lasem, gdzie pasł krowy. Moją prawie 50‑letnią ciotkę Ahafiję Sapelak (matkę biskupa UHKC w Argentynie Andrija Sapelaka i księdza Wasyla Sapelaka) bandyci zabili w ogrodzie koło jej stodoły. Liczącą 50 lar Mariję Olchową zabili na jej podwórzu, kiedy wybierała ziemniaki do sadzenia. Annę Proć ('Petranię'), 17–latkę i 17‑letnią Marijkę Maczuhę ('Andrejową') napastnicy złapali na kładce, jak uciekała w pole […] Po złapaniu przyprowadzili je na łączkę koło domu Anny Proć i tam zastrzelili, potem ściągnęli z dziewcząt buty i zabrali. A póki kaci ich jeszcze nie zabili, Anna Proć błagalnie prosiła Jana Dudę:
— «Jasiu, daruj nam życie, taki piękny świat, jesteśmy jesz ze młode, chcemy żyć, jesteśmy niewinne, razem chodziliśmy do jednej szkoły w Jarosławiu, my nic złego tobie nie zrobiłyśmy».
Te prośby nie pomogły […]
Dmytra Maczuhę ('Andrejowego'), liczącego gdzieś 60 lat i jego starszą, 20‑letnią córkę Annę […] bandyci zastrzelili na ich podwórzu”.
źródło: „Spohad Anny Orzechowśkoji (diwocze prizwyszcze Chodań) narodżenoji w Ryszkowij Woli Jarosławśkoho powitu”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 479—481
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
7—8
min. 7
max. 8
nr ref.:
12318
data:
1945.04.29
alternatywnie:
06/07.05.1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
Chodanie
Fragment spisu ofiar wykonanego przez referenta OUN zawierający m.in. informacje o 11 Ukraińcach zamordowanych przez członków MO w Zapałowie:
„Drugi napad tej samej bandy odbył się dnia 29 IV 1945 roku [nieczyt.], zabici zostali dwaj mężczyźni:
1. Rapita Petro — Ukrainiec, lat 35, przekłuty bagnetem w pierś, zabity strzałem w piersi;
2. Rapita Mychajło — Ukrainiec, lat 18, ranny w prawy bok, postrzelony w głowę, [nieczyt.]”.
źródło: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 072/1, t. 19, k. 63, w: tłum. B. Huk
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment wspomnień Anny Orzechowskiej o mordach na Ukraińcach w Ryszkowej Woli dokonanych przez bandy z polskich wsi:
„Po dwóch dniach [od pierwszego] bandycki napad na Chodanie się powtórzył. Tym razem nocą. Zamordowali 35‑letniego Petra Rapitę ('Rapitkę'), syna Wasyla Rapity. Bandyci zakłuli go bagnetem na podwórzu Wowka; 18‑letniego Mychajła Rapitę ('Cetulaka') zamordowali w ogrodzie Wasyla Chodania ('Czepilinki'). Od tego czasu minęło 50 lat, ale nasz bil nie mija…”
źródło: „Spohad Anny Orzechowśkoji (diwocze prizwyszcze Chodań) narodżenoji w Ryszkowij Woli Jarosławśkoho powitu”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 479—481
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: CHODANIE